Astolf Grafczyński
Astolf Grafczyński (ur. ok. 1840, zm. 1880) – aktor prowincjonalny w Galicji.
Data urodzenia |
ok. 1840 |
---|---|
Data śmierci | |
Zawód |
aktor teatralny |
Współmałżonek |
Ludwika Grafczyńska (Włościborska) aktorka |
Lata aktywności |
1844 (1869)-1880 |
Zespół artystyczny | |
Teatr w Krakowie, Teatr Skarbkowski |
Był synem urzędnika i aktorki grającej na prowincji – Aleksandry Grafczyńskiej, mężem aktorki Ludwiki Grafczyńskiej (z Włościborskich), ojcem aktorki Felicji Grafczyńskiej[1]. Już jako kilkuletnie dziecko występował (dzięki matce – aktorce związanej z teatrem krakowskim) na scenie teatralnej m.in. w roli Amorka (w Chłopie milionowym)[2]. Dzięki wstawiennictwie ojca pracował jako pisarz prowentowy, później próbował zająć się kupiectwem. W teatrze prowincjonalnym debiutował w zespole Miłosza Stengla w roku 1869 w Tarnowie i brał udział w jego objeździe po miastach Galicji. W 1870 wyjechał ze Stenglem do Wielkopolski (Poznań, Pleszew). Wówczas też poznał aktorkę, córkę powstańca listopadowego Ludwikę Włościborską, z którą ożenił się (już w Galicji). W latach 1871–1872 występował (wraz z żoną) w zespole Wsawerego Wołłowicza w Galicji (m.in. w Tarnowie i Rzeszowie)[3]. W latach 1873–1874 prowadził własny teatr prowincjonalny w całej Galicji. W 1875 zorganizował pierwszy w Galicji i we Lwowie (na wzór istniejących w Warszawie) – teatr ogórkowy (letni), który mieścił się przy ul. Jagiellońskiej. W 1876 znów kierował zespołem w Galicji, grano wówczas w: Złoczowie, Rohatynie, Brzeżanach, w r. 1877 w Buczaczu i Czortkowie. W lecie 1877 jego zespół występował w zorganizowanym przez Miłosza Stengla teatrze „Pod Sroką” we Lwowie. W 1878 wystąpił Grafczyński na scenie krakowskiej w roli Rotmistrza (Damy i huzary). W 1878–79 grał znów na prowincji w zespole Piotra Woźniakowskiego m.in. w Nowym Sączu. Grał do roku 1880[4]. We Lwowie wydawał kuplety i satyry (także swojego autorstwa) w redagowanym i finansowanym przez siebie piśmie satyrycznym „Śmieszek”[5].
Przypisy
edytuj- ↑ „Dziennik dla Wszystkich” 1880 nr 29.
- ↑ „Kurier Krakowski” 1876 nr 28.
- ↑ Zob. Edward Webersfeld, Teatr prowincjonalny w Galicji, „Scena i Sztuka” (cykl) 1908-1909.
- ↑ „Pamiętnik Teatralny” 1957 s. 302–303.
- ↑ Karol Estreicher, Teatra w Polsce, t. 1-3, wyd. Fotoofsetowe, PIW Warszawa 1953.
Bibliografia
edytuj- Karol Estreicher, Teatra w Polsce, t. 1-3, wyd. Fotoofsetowe, PIW Warszawa 1953.
- Stanisław Schnür-Pepłowski, Teatr Polski we Lwowie: (1881-1890), Lwów 1891.
- Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765–1965 (red. Zbigniew Raszewski), PWN Warszawa 1973.