Artzin

Niektóre z zamieszczonych tu informacji wymagają weryfikacji.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Artzin (art magazine) – rodzaj pisma mającego charakter druku ulotnego lub czasopisma alternatywnego, wydawanego zwykle własnym sumptem przez literatów, artystów, bądź propagatorów jakiegoś zjawiska.

Historia artzinów w Polsce

Idea tego rodzaju wydawnictw w Polsce ma swoje korzenie w działaniach nowofalowców, z przełomu lat 60. i 70., którzy nielegalnie powielali swoje wydawnictwa książkowe. Nosiły one nazwę samizdatów i pozwalały istnieć poza cenzurą.

W latach 80. stanowiły filar trzeciego obiegu. Dominowały w nim niezależne fanziny: muzyczne, ekologiczne, anarchistyczne.

Artziny zrobiły karierę w latach 90. jako prywatne arkusze „preparowane manufakturowo przez swoich autorów, najczęściej odbijane na ksero”, czasem też drukowane. Dystrybuowane były głównie za pośrednictwem poczty, ale też sprzedawane w punktach stacjonarnych. Są tworzone przez amatorów, często na zasadzie handmade, co podkreśla tym samym koncepcję samowystarczalności, osobności i niezależności artzinów.

Dziś ich istnienie podważył powszechny dostęp do Internetu. To właśnie na jego witrynach można znaleźć publikacje przypominające artziny (zwykle w postaci plików do ściągnięcia).

Zobacz też

Bibliografia

Krzysztof Varga, Paweł Dunin-Wąsowicz: Parnas bis : słownik literatury polskiej urodzonej po 1960 roku. Warszawa: Lampa i Iskra Boża, 1998. ISBN 83-86735-29-5.
Paweł Dunin-Wąsowicz: Xerofeeria 2.0 : antologia artzinów : polskie alternatywne pisma literackie 1980–2000 : wersja beta. Warszawa: Lampa i Iskra Boża, 2002. ISBN 83-86735-90-2.