Artur Tur
Artur Tur, także Artur Tur-Kozłowski, właśc. Artur Cwibak (ur. 7 kwietnia 1894 w Warszawie, zm. 5 listopada 1968 tamże) – polski poeta, autor piosenek i tekstów kabaretowych.
Data i miejsce urodzenia |
7 kwietnia 1894 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
5 listopada 1968 |
Zawód, zajęcie |
poeta, autor piosenek |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Jana i Heleny Cwibaków[1]. Karierę rozpoczął w 1918, kiedy zaczął tworzyć teksty kabaretowe dla Teatru Sfinks, którego do 1921 był kierownikiem literackim. W 1921 Sfinks został rozwiązany. W sezonie 1926/1927 piastował to samo stanowisko w teatrze Eldorado[1], a dwa sezony później w Teatrze Mignon. Współpracował również z m.in. z kabaretami: Argus, Qui pro Quo, Miraż, Czarny Kot i Morskie Oko oraz z pismem satyrycznym „Karuzela”.
Podczas II wojny światowej zaczął używać przybranego nazwiska Kozłowski, czasami w formie Tur-Kozłowski.
Po zakończeniu wojny kierował Praskim Teatrem Rewii w Warszawie. Był współzałożycielem ZAiKSu i dyrektorem warszawskiego oddziału tej organizacji. Swoje wspomnienia zawarł w książce Dymek z papierosa.
19 stycznia 1955 na wniosek Ministra Kultury i Sztuki został odznaczony Medalem 10-lecia Polski Ludowej[2].
Od 1931 był mężem aktorki i śpiewaczki Heleny Żmichorowskiej z domu Kołak (1906–1971)[3][4].
Zmarł w Warszawie, pochowany 9 listopada 1968 na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 11B-6-9)[5].
Znane utwory
edytuj- Biedroneczki są w kropeczki (muz. Adam Markiewicz, wyk. Katarzyna Sobczyk)
- Cały Paryż szaleje (muz. Jerzy Petersburski)
- Niebieska chusteczka[6] (muz. Jerzy Petersburski, wyk. Mieczysław Fogg)
- Jesień (muz. Stanisław Miszczak)[7]
- Kto winien: ja czy ty? (muz. Aleksander Piotrowski)[7]
- Wiedeński walczyk (muz. Henryk Pewzner)[7]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Artur Tur-Kozłowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-11-29] .
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Helena Żmichorowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-11-29] .
- ↑ Artur «Tur» Cwibak M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2023-11-29].
- ↑ Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2023-11-29] .
- ↑ KPPG. [dostęp 2022-11-02]. (pol.).
- ↑ a b c Artur Tur - Stare melodie [online] [dostęp 2023-11-29] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Słownik biograficzny teatru polskiego, tom II 1900–1980, PWN 1994, ISBN 83-01-11260-3.