Arsenał w Stargardzie
Arsenał (lub Zbrojownia) – budynek położony w południowej części Starego Miasta w Stargardzie, o wymiarach 12,3 × 16,5 m, powstały ok. roku 1500. Ściany zostały udekorowane (podobnie jak baszta Morze Czerwone) układanymi z cegły zendrówki pasami rombowymi
 nr rej. 355 z 12 września 1958
| |
 Arsenał, obecnie Archiwum Państwowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Basztowa 2 |
| Typ budynku |
arsenał |
| Styl architektoniczny |
gotyk |
| Kondygnacje |
4 |
| Ukończenie budowy |
ok. 1500 |
| Ważniejsze przebudowy |
1635 |
| Zniszczono |
ok. 1915, 1945 |
| Odbudowano |
1936, 1974-1977 |
| Właściciel |
Archiwum Państwowe |
Położenie na mapie Stargardu  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego  | |
 53°20′14,5″N 15°02′55,5″E/53,337361 15,048750
| |
Budynek początkowo jednokondygnacyjny w różnych okresach zmieniał swoją funkcję. W celu zwiększenia powierzchni z czasem wprowadzono drewniany strop, tworząc dwie kondygnacje. W przyziemiu znajdował się magazyn – zbrojownia, a pierwsze piętro służyło jako warsztat naprawy i produkcji sprzętu wojskowego.
Po pożarze w 1635 roku rozpoczęto przebudowę arsenału, w czasie której oparto sklepienie na dwóch sześciobocznych filarach. Powrócono także do konstrukcji jednopoziomowej. W XIX wieku ponownie przebudowano zbrojownię, przystosowując ją do więzienia. W czasie I wojny światowej obiekt uległ zniszczeniu, a odbudowany został dopiero w 1936 roku. Arsenał ponownie uległ zniszczeniu w czasie II wojny światowej.
Zbrojownię odbudowano w latach 1974–1977, a jej wnętrza przystosowano do funkcji Archiwum Państwowego.
Stargardzki Arsenał stanowi unikat na Pomorzu, ponieważ w żadnym z miast nie zachowała się budowla o podobnym przeznaczeniu.
Bibliografia
edytuj- Ober M., Stargard Szczeciński, Warszawa 1988, s. 47-48.
- Olszewski E., Stargardzkie abc, Stargard 2001, s. 11.
- Zenkner J., Stargard. Klejnot na Pomorskim Szlaku, Stargard 2006, s. 65-66.