Ari’el
Ari’el (hebr. אריאל; arab. اريئيل; pol. Lew Boży) – nielegalne osiedle izraelskie położone na terenie Autonomii Palestyńskiej. Jest to piąte pod względem wielkości nielegalne osiedle żydowskie położone na terytoriach okupowanych przez Izrael od 1967 roku.
.jpg) Widok na Ari’el | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Dystrykt | |||
| Burmistrz |
Ron Nachman | ||
| Powierzchnia |
14,7 km² | ||
| Wysokość |
560 m n.p.m. | ||
| Populacja (2008) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy |
+972 3 | ||
| Kod pocztowy |
40700 | ||
Położenie na mapie Izraela  | |||
 32°06′22″N 35°11′16″E/32,106111 35,187778
| |||
| Strona internetowa | |||
Leży w zachodniej części Samarii na terytorium Autonomii Palestyńskiej, w otoczeniu arabskiego miasta Salfit oraz arabskich wiosek Iskaka, Marda, Kira, Kifl Haris i Haris.
Etymologia nazwy
edytujW języku hebrajskim słowo „Ari’el” oznacza dosłownie Lew Boży. „Ari” (lew) w hebrajskim jest synonimem męstwa i odwagi, a także symbolem plemienia Judy. W Starym Testamencie Ariel jest jedną z nazw Jerozolimy i Świątyni Jerozolimskiej (Księga Izajasza 29:1-8).
Historia
edytuj29 listopada 1947 roku Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło rezolucję nr 181 w sprawie podziału Palestyny na dwa państwa: żydowskie i arabskie. Tutejsze tereny miały znajdować się w państwie arabskim i w wyniku wojny o niepodległość w 1948 roku znalazły się pod okupacją Jordanii.
Podczas wojny sześciodniowej w 1967 roku ziemie te zajęły wojska izraelskie. 9 maja 1977 roku Siły Obronne Izraela utworzyły w tym miejscu posterunek wojskowy, który nazwano od pobliskiej arabskiej wioski Haris[1].
Na wiosnę 1978 roku grupa świeckich żydowskich osadników postanowiła założyć nowe osiedle w górzystym obszarze Samarii. Jako lokalizację wybrano strategiczne wzgórze położone na kierunku ewentualnego natarcia wojsk jordańskich na aglomerację miejską Tel Awiwu. W sierpniu 1978 roku grupa pierwszych osadników, na czele których stał Ron Nachman, utworzyła placówkę osiedleńczą nazwaną Ari’el.
Pierwsi osadnicy mieszkali w namiotach, a prąd elektryczny był dostarczany przez agregat prądotwórczy. W okolicy nie istniały żadne drogi, a wodę dostarczano okresowo samochodem ciężarowym. W sierpniu 1978 roku liczba osadników wynosiła 70 rodzin. 1 września 1978 roku rozpoczął się pierwszy rok szkolny w Ari’elu. Z czasem namioty zastąpiono blokami wybudowanymi z prefabrykatów. Wybudowano kilka bloków mieszkalnych, szkołę i szpital.
W następnych latach osiedliło się tu wielu imigrantów z krajów byłego ZSRR, Ameryki Południowej, USA, Wielkiej Brytanii, Kanady i RPA. W 2005 roku zamieszkała tutaj grupa żydowskich osadników ewakuowanych ze Strefy Gazy.
W 1981 roku Ari’el otrzymał status samorządu lokalnego, a w 1998 roku prawa miejskie[2].
27 października 2002 roku palestyński terrorysta-samobójca z Hamasu usiłował wedrzeć się do miasta Ari’el. Po ostrzelaniu przez żołnierzy ochrony zamachowiec wysadził się przy stacji benzynowej. W zamachu zginęło 2 izraelskich żołnierzy, a 18 osób zostało rannych[3].
Demografia
edytujZgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w 2008 roku w mieście żyło 16,7 tys. mieszkańców, wszyscy Żydzi[4].
Populacja miasta pod względem wieku (dane z 2006 roku):
| Wiek (w latach) | Procent populacji w % |
|---|---|
| 0-4 | 6,9% |
| 5-9 | 7,3% |
| 10-14 | 7,7% |
| 15-19 | 8,2% |
| 20-29 | 19,6% |
| 30-44 | 19,9% |
| 45-59 | 19,0% |
| ponad 60 | 11,4% |
Źródło danych: Central Bureau of Statistics.
Edukacja
edytuj
W mieście znajdują się 4 szkoły podstawowe i 3 szkoły średnie. Wśród tutejszych szkół znajdują się między innymi: Nachszonim, Ari’el Makif, Aliza Begin, Miken, Jowel, oraz religijna szkoła Or Zewulun. Jest tu także centrum edukacji religijnej Chabad of Ariel[5].
We wschodniej części miasta znajduje się Ośrodek Uniwersytecki Ari’el w Samarii (hebr. המרכז האוניברסיטאי אריאל בשומרון, Ha-Merkaz ha-Uniwersitaj Ari’el ba-Szomeron; ang. Ariel University Center of Samaria), który został założony w 1982 roku jako College Akademicki Judei i Samarii. Na uniwersytecie uczy się 9,5 tys. żydowskich i arabskich studentów. Pierwotnie był to college, który w 2005 roku podniósł swój status do uniwersytetu. Nazwę zmieniono na obecną w sierpniu 2007 roku[6]. Uczelnia oferuje możliwość nadawania stopni naukowych w dziedzinie architektury, inżynierii wodno-lądowej, chemii, elektroniki, biologii, fizyki, opieki społecznej, fizjoterapii i zarządzania[7].
Na wschód od uniwersytetu znajduje się Centrum Inicjatyw Technologicznych (ang. Center for Technological Initiative), które specjalizuje się w rozwoju biotechnologii, medycyny, elektroniki i biochemii[8].
Gospodarka
edytujNa zachód od miasta znajduje się strefa przemysłowa Barkan (hebr. איזור התעשיה ברקן), którą utworzono w 1982 roku. Swoją działalność prowadzi tutaj około 120 przedsiębiorstw i zakładów produkcyjnych, z branży spożywczej, dziewiarskiej, metalowej i tworzyw sztucznych. Zatrudnienie znajduje tutaj około 6 tys. pracowników, z których 60% stanowią Palestyńczycy z okolicznych arabskich wiosek. Dodatkowo obecnie rozbudowuje się nową strefę przemysłową Ari’el Ma’araw, w której prowadzi swoją działalność 60 przedsiębiorstw i zakładów produkcyjnych[8].
Transport
edytujZ miasta można wyjechać lokalnymi drogami w kierunku wschodnim i zachodnim. Wyjeżdżając na zachód wjeżdża się na drogę nr 4775, którą jadąc na południowy wschód dojeżdża się do arabskiego miasta Salfit, lub jadąc na północ dojeżdża się do drogi nr 505. Drogą nr 505 można jechać na wschód do arabskiej wioski Marda lub na zachód do drogi ekspresowej nr 5 (Tel Awiw-Ari’el). Wyjeżdżając z miasta na wschód również wjeżdża się na drogę nr 4775, którą jadąc na południowy zachód dojeżdża się do arabskiego miasta Salfit, lub jadąc na północny wschód dojeżdża się do wsi Iskaka.
Turystyka
edytujW północno-zachodniej części miasta znajduje się nowoczesny hotel Eszel ha-Szomeron. Tutejszy basen kąpielowy z wodospadem jest jednym z najpiękniejszych w Izraelu. Jest to miejsce wypoczynku wielu Izraelczyków, a także popularne miejsce do organizowania takich imprez okolicznościowych jak np. śluby[9].
Miasta partnerskie
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ History. [w:] Ariel Municipality [on-line]. [dostęp 2009-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 grudnia 2008)]. (ang.).
- ↑ Iriyat Ariel. [w:] Flags Of The World [on-line]. [dostęp 2009-03-17]. (ang.).
- ↑ Ariel: The Capital of Samaria. [w:] Mideast Outpost [on-line]. [dostęp 2009-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 listopada 2008)]. (ang.).
- ↑ Israel Central Bureau of Statistics. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2008-06-15]. (ang.).
- ↑ Chabad of Ariel. [w:] Chabad Centers [on-line]. [dostęp 2009-03-17]. (ang.).
- ↑ About Ariel University Center of Samaria. [w:] Ariel University Center of Samaria [on-line]. [dostęp 2009-03-17]. (ang.).
- ↑ About Ariel. [w:] Ariel Municipality [on-line]. [dostęp 2009-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (31 października 2007)]. (ang.).
- ↑ a b Industry and Commerce. [w:] Ariel Municipality [on-line]. [dostęp 2009-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 grudnia 2008)]. (ang.).
- ↑ Eshel Hashomron Hotel. [w:] Ariel Municipality [on-line]. [dostęp 2009-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 grudnia 2008)]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj
- Zdjęcie satelitarne Ari’ela Google Maps
- Mapa Ari’ela Amudanan
- College of Judea and Samaria. yosh.ac.il. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-30)].