Arcywieś (wł. Strapaese) – włoski ruch kulturalny, działający od lat 20. d0 40. XX wieku. Ugrupowanie związane było z ideologią faszystowską, popierało literaturę rodzimą, opartą na wartościach narodowych i przeciwne było wszelkiej awangardzie w sztuce. Zwolennicy ruchu (m.in. Mino Maccari, Leo Longanesi oraz Curzio Malaparte) zgrupowani byli wokół czasopisma „Il Selvaggio” (wł. „dzikus”), działającego w latach 1924–1943.

Za początek ruchu można uznać 1924 rok, kiedy to w mieście Colle di Val d’Elsa powstało pismo „Il Selvaggio”. Trzy lata później (1927) siedziba pisma została przeniesiona do Florencji, a jego redakcję objął Mino Maccari, pracujący nad ideologią Arcywsi.

Pismo od początku tworzone było przede wszystkim przez zwolenników Mussoliniego i faszyzmu. Członkowie Strapaese uważali, że wszelkie ruchy nowatorskie i awangardowe (w tym futuryzm, będący ówcześnie bardzo popularny we Włoszech) stoją w sprzeczności z ideologią faszystowską, ponieważ poprzez kosmopolityzm i manieryzm odwracają się od właściwych dla niej wartości – tradycji i dyscypliny. Utworzona przez Curzio Malaparte nazwa ruchu miała akcentować rodzimość i swojskość tworzonej przez członków grupy literatury oraz jej osadzenie w tradycji, a jednocześnie ukazywać opozycyjność zwolenników Strapaese wobec kręgu Arcymiasta (wł. Stracittá), gloryfikującego w sztuce to, co miejskie, awangardowe i estetyczne. Zwolennicy Strapaese postulowali powrót do sztuki chłopskiej i prostej, atakowali natomiast kulturę intelektualną, oderwaną od rzeczywistości, uznając ją – według słów Maccariego – za spisek „żydowskich bankierów, pederastów i właścicieli burdeli”[1] i upatrując w niej zaprzepaszczenie włoskich tradycji artystycznych.

Z Arcywsią związani byli m.in. Luigi Bartolini, Dino Garrone, Ottone Rosai, Curzio Malaparte, Leo Longanesi, Mino Maccari oraz Romano Bilenchi. W ramach ruchu Strapaese powstały m.in. powieść Vita di Pisto (1931) Romano Bilenchi, La rivolta dei santi maladetti Malapartego oraz liczne teksty publicystyczne, ukazujące się głównie na łamach czasopism.

Przypisy

edytuj
  1. Cyt. za: Grzegorz Gazda: Słownik europejskich kierunków i grup literackich XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 31. ISBN 83-01-13181-0.

Bibliografia

edytuj
  • Grzegorz Gazda: Słownik europejskich kierunków i grup literackich XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13181-0.