Antoni Sułkowski
Antoni Sułkowski książę herbu Sulima (ur. 11 czerwca 1735, zm. 16 kwietnia 1796 w Rydzynie) – kanclerz wielki koronny od 1793, wojewoda kaliski od 1786 i gnieźnieński od 1775, konsyliarz Rady Nieustającej w 1775 roku[1], generał lejtnant wojsk koronnych od 1762, podkomorzy (szambelan) dworu austriackiego od 1765 roku[2].
 Sulima | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Anna Maria Stein zu Jettingen |
| Żona |
Marianna Działyńska |
| Dzieci |
z Karoliną Bubną von Littitz: |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujNajmłodszy syn księcia Aleksandra Józefa Sułkowskiego i Anny Marii Stein zu Jettingen.
Był starostą sokolnickim, jeziornickim, III ordynatem rydzyńskim. Książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego, uczestnik wojny siedmioletniej po stronie rosyjskiej, szambelan cesarski, konfederat barski.
Członek konfederacji Adama Ponińskiego w 1773 roku[3]. Na Sejmie Rozbiorowym 1773–1775 jako poseł łomżyński wszedł w skład delegacji wyłonionej pod naciskiem dyplomatów trzech państw rozbiorczych, mającej przeprowadzić rozbiór[4]. 18 września 1773 roku podpisał traktaty cesji przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów ziem zagarniętych przez Rosję, Prusy i Austrię w I rozbiorze Polski[5]. Jako dziedzic Witkowa bronił jego przynależności do Rzeczypospolitej – bezskutecznie[6]. Został członkiem Komisji Rozdawniczej Litewskiej, ustanowionej dla likwidacji majątku skasowanego w Rzeczypospolitej zakonu jezuitów[7]. Poseł na sejm 1768 roku z powiatu poznańskiego[8]. Na Sejmie Rozbiorowym 1773–1775 został członkiem Komisji Edukacji Narodowej[9]. Członek konfederacji Andrzeja Mokronowskiego w 1776 roku[10]. Członek Departamentu Sprawiedliwości Rady Nieustającej w 1779 roku[11]. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[12]. Był konsyliarzem konfederacji targowickiej z województwa kaliskiego[13] i konsyliarzem konfederacji generalnej koronnej[14]. Figurował na liście posłów i senatorów posła rosyjskiego Jakowa Bułhakowa w 1792 roku, która zawierała zestawienie osób, na które Rosjanie mogą liczyć przy rekonfederacji i obaleniu dzieła 3 maja[15]. Na sejmie grodzieńskim w 1793 roku został mianowany przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego członkiem deputacji do traktowania z posłem rosyjskim Jakobem Sieversem[16]. Członek konfederacji grodzieńskiej w 1793 roku[17]. 22 lipca 1793 roku podpisał traktat cesji przez Rzeczpospolitą ziem zagarniętych przez Rosję a 25 września cesji ziem zagarniętych przez Prusy w II rozbiorze Polski[18]. Sejm grodzieński (1793) nominował go do Rady Nieustającej[19].
W 1776 odznaczony rosyjskim Orderem Świętego Andrzeja Apostoła Pierwszego Powołania, kawaler maltański[20]. W 1779 odznaczony Orderem Orła Białego. W 1777 został kawalerem Orderu Świętego Stanisława[21]. W 1760 roku odznaczony Orderem Świętego Aleksandra Newskiego[22]. W 1776 roku odznaczony Orderem Świętej Anny[23]. Był komandorem Orderu Opatrzności Bożej[24].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 86.
- ↑ Jerzy Sewer Dunin-Borkowski, Polacy, dygnitarzami Austrii, T. I, Podkomorzowie i paziowie (1750–1890), Lwów 1890, s. 12.
- ↑ Actum in Curia Regia Varsaviensi Feria Tertia post Dominicam Conductus Paschae videlicet, die vigesima Mensis Aprilis Anno Domini Millesimo Septingentesimo Septuagesimo Tertio. [Inc. tekst pol.:] My Posłowie na Seym blisko następuiący [...], b.n.s.
- ↑ Ryszard Chojecki, Patriotyczna opozycja na sejmie 1773 r., w: „Kwartalnik Historyczny”, LXXIX, nr 3, 1972, s. 545–562.
- ↑ Volumina Legum t. VIII, Petersburg 1860, s. 20–48.
- ↑ Przemysław Hauser (red.), Dzieje Witkowa, Poznań 2010.
- ↑ Stanisław Załęski, Historya zniesienia jezuitów w Polsce i ich zachowanie na Białej Rusi, t. II, Lwów, 1875, s. 1–68.
- ↑ „Wiadomości Warszawskie” 1768, nr 79, [b.n.s.]
- ↑ Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 152.
- ↑ Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 527.
- ↑ Kalendarz polityczny dla Królestwa Polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego na rok pański 1779. w Warszawie, Nakładem y drukiem Michała Groella Księgarza Nadwornego J.K.Mci., [b.n.s.]
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok... 1792..., Warszawa 1791, s. 309.
- ↑ Leon Wegner, Konfederacja województw wielkopolskich z roku 1792, Poznań 1863, s. 152–153.
- ↑ Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 – styczeń 1793), Katowice 2000, s. 163.
- ↑ Łukasz Kądziela, Między zdradą a służbą Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszyński w latach 1792–1793, Warszawa 1993, s. 46, Сборник Русского исторического общества, t. 47,Petersburg 1885, s. 272.
- ↑ Volumina Legum, t. X, Poznań 1952, s. 11–23.
- ↑ Korwin [Kossakowski] S., Trzeci Maj i Targowica, Kraków 1890, s. 221.
- ↑ Volumina Legum t. X, Poznań 1952, s. 23, 36.
- ↑ Volumina Legum, t. X, Poznań 1952, s. 344.
- ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 224.
- ↑ Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006, s. 184.
- ↑ Бантыш-Каменский Н.Н. Списки кавалерам российских императорских орденов Св. Андрея Первозванного, Св. Екатерины, Св. Александра Невского и Св. Анны с учреждения до установления в 1797 году орденского капитула, 2005, s. 143.
- ↑ Бантыш-Каменский Н.Н. Списки кавалерам российских императорских орденов Св. Андрея Первозванного, Св. Екатерины, Св. Александра Невского и Св. Анны с учреждения до установления в 1797 году орденского капитула, 2005, s. 189.
- ↑ Zofia Libiszowska, Z archiwaliów amerykańskich. August Sułkowski i Order Opatrzności Bożej, w: Trudne stulecia, studia z dziejów XVII i XVIII wieku, Warszawa 1994, s. 76.
Linki zewnętrzne
edytuj
