Antoni Banaś

austriacki prawnik

Antoni Banaś (ur. 11 czerwca 1873 w Kalwarii Zebrzydowskiej, zm. 30 czerwca 1936 w Radoczy) – prawnik, polityk ludowy i poseł do austriackiej Rady Państwa

Antoni Banaś
Ilustracja
Antoni Banaś (przed 1911)
Data i miejsce urodzenia

11 czerwca 1873
Kalwaria Zebrzydowska

Data i miejsce śmierci

30 czerwca 1936
Radocza

Poseł do austriackiej Rady Państwa

kadencja XII

Okres

od 17 lipca 1911
do 28 października 1918

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe od 1913 Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”

Życiorys

edytuj

Syn Józefa, kupca. Ukończył gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Krakowie (1893) i wydział prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim (1897), dr prawa (1902). Służbę wojskową odbył jako jednoroczny ochotnik w 56 pułku piechoty w Krakowie. Następnie pracował jako aplikant sądowy w Myślenicach, potem sędzia i naczelnik sądu w Kalwarii Zebrzydowskiej. Powiatowy komisarz do prostowania ksiąg gruntowych w Wadowicach. Współzałożyciel Spółdzielni Stolarskiej i Banku Mieszczańskiego w Kalwarii Zebrzydowskiej. Członek Rady Powiatowej w Wadowicach (1911-1914)[1].

Od 1908 członek Polskiego Stronnictwa Ludowego, po rozłamie w 1913 w PSL „Piast”. Poseł do austriackiej Rady Państwa XII kadencji (17 lipca 1911 – 28 października 1918), wybrany z listy PSL w okręgu wyborczym nr 37 (Wadowice-Skawina)[2]. Członek Koła Polskiego w Wiedniu, należał do grupy Polskiego Stronnictwa Ludowego[3]. Podczas I wojny światowej służył w latach 1914-1916 w armii austro-węgierskiej, w 1916 jako podpułkownik-audytor w dowództwie wojskowym twierdzy Kraków. Po otwarciu obrad parlamentu wraz z Zygmuntem Lasockim niósł pomoc rodzinom chłopskim poszkodowanym przez wojnę.

W okresie międzywojennym zarządca folwarku Radocza, w powiecie wadowickim, który należał do jego żony Zofii. W latach 1925–1926 prowadził kancelarię adwokacką w Nowym Sączu[4]. Nie uczestniczył w tym czasie w życiu publicznym.

Od 1911 żonaty z Zofią ze Sterkowiczów. Miał z nią czterech synów: agronoma i handlowca Stanisława (1923-1973), Witolda, lekarza (1913-1973), Jana (1917-1977) i Jerzego[5] i córkę.

Przypisy

edytuj
  1. Franz Adlgasser, Banaś, Antoni Dr. iur.- Parlament Österreich Republik, Parlamentarier 1848-1918 online
  2. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996, s. 434.
  3. Die Wahlen in Galizien, „Reichspost” nr 296 z 30 czerwca 1911, s. 2, online
  4. Robert Krzysztof Tabaszewski, Adwokaci Nowego Sącza do 1945 roku, Nowy Sącz 2014, s. 25, 52, 71, online
  5. Stowarzyszenie Absolwentów Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Wadowity w Wadowicach. online

Bibliografia

edytuj
  • Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego (makieta), Warszawa 1989, s. 30