Antoni Aleksandrowicz (podpułkownik)
Antoni Aleksandrowicz[a] (ur. 26 czerwca 1887 w Oszmianie, zm. w 1960) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego.
 podpułkownik artylerii
| |
| Data i miejsce urodzenia |
26 czerwca 1887 |
|---|---|
| Data śmierci |
1960 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca pułku |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
      
| |
Życiorys
edytujUrodził się 26 czerwca 1887 w Oszmianie, w ówczesnym powiecie oszmiańskim guberni wileńskiej, w rodzinie Jana[2].
W 1907, po ukończeniu Wielńskiej Szkoły Junkrów Piechoty, został mianowany podporucznikiem i wcielony do 5 Wschodniosyberyjskiego Pułku Strzelców, który stacjonował w Nikolsku Ussuryjskim i wchodził w skład 2 Syberyjskiej Dywizji Strzelców[3]. W 1913 został przeniesiony do 4 Władywostockiego Pułku Artylerii Fortecznej (ros. 4-й Владивостокский крепостной артиллерийский полк) we Władywostoku. W szeregach tego oddziału dowodzonego przez pułkownika Siergieja Augustowicza von Witte (ros. фон Витте Сергей Августович) walczył w czasie I wojny światowej[4]. Był dowódcą kompanii[4].
Był organizatorem polskiego oddziału wojskowego w Mandżurii[5] oraz organizatorem artylerii armii mongolskiej z polecenia atamana Grigorija Siemionowa[6].
8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 75. lokatą w korpusie oficerów rezerwy artylerii[7]. W tym czasie jako oficer rezerwy 17 Pułku Artylerii Polowej został zatrzymany w służbie czynnej[8]. Później został przemianowany na oficera zawodowego i przeniesiony do 3 Pułku Artylerii Ciężkiej w Wilnie na stanowisko dowódcy III dywizjonu[9]. 3 maja 1926 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 i 6. lokatą w korpusie oficerów artylerii[10]. W maju 1927 został przeniesiony do 19 Pułku Artylerii Polowej w Nowej Wlejce na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[11][12]. W styczniu 1931 został przeniesiony na stanowisko rejonowego inspektora koni w Wołkowysku[13][14]. Z dniem 31 sierpnia 1935 został przeniesiony w stan spoczynku[15]. Po zwolnieniu z wojska zamieszkał w Wilnie, gdzie działał społecznie w Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny[16].
19 września 1939 w miejscowości Zawiasy przekroczył granicę z Litwą i został internowany na jej terytorium[17]. 13 lipca 1940, po zajęciu Litwy przez Armię Czerwoną, został osadzony w Obozie NKWD w Kozielsku (tzw. „Kozielsk II”)[17]. 2 lipca 1941 został przeniesiony do Obozu NKWD w Griazowcu[17]. 3 września tego roku został zwolniony i skierowany do Tatiszczewa, gdzie formowały się oddziały Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR[17]. Został wyznaczony na stanowisko dowódcy 9 Pułk Artylerii Ciężkiej[18].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Walecznych[19]
- Medal Niepodległości – 2 sierpnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[20][21]
- Złoty Krzyż Zasługi – 22 kwietnia 1938 „za zasługi na polu pracy społecznej w Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny”[16]
- Medal Zwycięstwa[19]
- Order Świętej Anny 3. stopnia – 19 marca 1917[22]
- Order Świętego Stanisława 3. stopnia – 6 października 1915[22]
- Medal pamiątkowy 300-lecia Domu Romanowych (1913)[22]
Publikacje
edytuj- Mandżuria jej przeszłość, teraźniejszość, kraj i ludzie. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska”, 1937.
- Powstanie i rozwój polskiej konfederacji wojskowej na Dalekim Wschodzie. „Listy Polskie z Dalekiego Wschodu Azji i Biuletyn Handlowo-Przemysłowy : supplement to The Harbin Daily News”. 23-24 (58-59), 1928-12-06. Harbin.
Uwagi
edytuj- ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Antoni I Aleksandrowicz”, w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko, a mianowicie: Antoniego II Aleksandrowicza ur. 16 sierpnia 1898 w Giejtasu, w powiecie trockim, w rodzinie Wojciecha, porucznika rezerwy 13 Pułku Ułanów Wileńskich i Antoniego III Aleksandrowicza (1893–1940), starszego kapelana[1].
Przypisy
edytuj- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 747, 837.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-08-22]..
- ↑ Ogólny spis oficerów 1909 ↓, s. 373.
- ↑ a b Aleksandrowicz 1928 ↓, s. 3.
- ↑ Alexandrowicz 1937 ↓, s. 151.
- ↑ Aleksandrowicz 1928 ↓, s. 5.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 837.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 747.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 702, 738.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926, s. 125.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927, s. 147.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 393, 450.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 15.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 177, 529.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 87.
- ↑ a b M.P. z 1938 r. nr 92, poz. 137.
- ↑ a b c d Indeks Represjonowanych. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2023-12-08].
- ↑ Szczurowski 2001 ↓, s. 206.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 393.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 375.
- ↑ a b c Александрович Антон. [w:] Памяти героев Великой войны 1914–1918 [on-line]. Управление Министерства обороны Российской Федерации по увековечению памяти погибших при защите Отечества. [dostęp 2023-12-08]. (ros.).
Bibliografia
edytuj- Общий список офицерским чинам русской императорской армии. Составлен по 1-е января 1909 г.. Sankt Petersburg: Drukarnia Wojskowa, 1909.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Antoni Aleksandrowicz. Powstanie i rozwój polskiej konfederacji wojskowej na Dalekim Wschodzie. „Listy Polskie z Dalekiego Wschodu Azji i Biuletyn Handlowo-Przemysłowy : supplement to The Harbin Daily News”. 23-24 (58-59), 1928-12-06. Harbin.
- Antoni Alexandrowicz: Mandżuria jej przeszłość, teraźniejszość, kraj i ludzie. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska”, 1937, s. 151.
- Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.