Antoine de Sartine

Antoine Raymond Jean Gualbert Gabriel de Sartine, hrabia d'Alby (ur. 12 lipca 1729 w Barcelonie, zm. 7 września 1801 w Tarragonie) – francuski mąż stanu, szef policji Paryża (Lieutenant General de Police) w latach 1759–1774, w czasie rządów Ludwika XV i Sekretarz Stanu ds. floty w latach 1774–1780.

Antoine de Sartine

Antoine de Sartine na emetyturze, malował Joseph Boze w roku 1787. Zbiory Muzeum Lambinet w Wersalu
Data i miejsce urodzenia	12 lipca 1729 Barcelona
Data i miejsce śmierci	7 września 1801 Tarragona
Sekretarz stanu do spraw floty Francji
Okres	od 1774 do 1780
Poprzednik	Anne-Robert-Jacques Turgot
Następca	Charles Eugène Gabriel de La Croix de Castries

Pochodzenie

Antoine de Sartine urodził się w Barcelonie w 1729 roku, Jako syn Antoine’a Sartine seniora, finansisty francuskiego pochodzenia, który przybył do Hiszpanii, gdy Filip V Burbon objął w niej władzę i służył jako intendent (intendente) Katalonii w latach 1726–1744. Matką Sartine'a juniora była Katarzyna Wilts, księżna Alba.

Pierwsze lata we Francji

Po śmierci swej matki, Antoine de Sartine został wysłany do Francji, gdzie jego opiekunem był Charles Colabeau, handlowiec i jego przyjaciel. De Sartine studiował prawo w Paryżu. W roku 1752 otrzymał dokumenty na podstawie których stał się poddanym Ludwika XV. W tym samym roku został jako 23-latek doradcą w Châtelet – paryskim sądzie cywilnym i karnym. W 1755 zakupił urząd Criminal Lieutenant, tzn. najważniejszego sędziego kryminalnego. Dzięki temu otrzymał tytuł szlachecki. W końcu, w roku 1759 poślubił Marie-Anne Hardy du Plessis, wnuczkę Charlesa Colabeau. Cieszył się wówczas przychylnością Wersalu i dnia 21 listopada 1759 został szefem policji Paryża (Lieutenant General de Police). Rozpoczął urzędowanie w grudniu. Urząd sam odkupił od swego poprzednika Bertina za sumę 175,000 liwrów (na dzisiejsze pieniądze: ok. 850.000 $ z roku 2006), którą użyczył mu jego przyjaciel Guillaume-Chrétien de Lamoignon de Malesherbes.

Bibliografia

• Jacques Michel, Du Paris de Louis XV à La Marine de Louis XVI. L'oeuvre de Monsieur de Sartine. Tome I: La vie de la capitale, Paris, 1983.
• Jacques Michel, Antoine de Sartine, secrétaire d'Etat de la Marine et des Colonies (1774–1780), Neptunia, № 155, 1984.
• Louis-Gabriel Michaud (ed.), Biographie universelle ancienne et moderne, Paris, 1843–1865, vol. 38, pp. 36-38.
• Joseph Droz, Histoire du règne de Louis XVI, Renouard libraire, Paris, 1839, vol. II, p. 360.
• Marc Chassaigne, La lieutenance générale de police de Paris, Paris, 1906.