Anolidae
Anolidae[35] – monotypowa rodzina jaszczurek zaliczana do infrarzędu Iguania w obrębie rzędu łuskonośnych (Squamata)[36].
Anolidae | |||||
Cocteau, 1836[1] | |||||
Przedstawiciel rodzaju – A. lineatus | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Rząd | |||||
Infrarząd | |||||
Rodzina |
Anolidae | ||||
Typ nomenklatoryczny | |||||
Rodziny: Anolis Daudin, 1802 | |||||
| |||||
Rodzaje i gatunki | |||||
|
Zasięg występowania
edytujRodzina obejmuje kilkaset gatunków występujących w Ameryce (Stany Zjednoczone (włącznie z Navassą), Meksyk, Belize, Gwatemala, Salwador, Honduras, Nikaragua, Kostaryka, Panama, Kuba, Bahamy, Kajmany, Jamajka, Turks i Caicos, Haiti, Dominikana, Portoryko, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych, Anguilla, Saint-Martin, Saint-Barthélemy, Saba, Sint Eustatius, Saint Kitts i Nevis, Antigua i Barbuda, Montserrat, Gwadelupa, Dominika, Martynika, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Barbados, Grenada, Aruba, Curaçao, Bonaire, Kolumbia, Trynidad i Tobago, Wenezuela, Gujana, Surinam, Gujana Francuska, Brazylia, Ekwador, Peru, Boliwia i Paragwaj)[37]. Wiele gatunków zostało szeroko introdukowanych lub z powodzeniem skolonizowało obszary nieobjęte ich historycznymi zasięgami[38].
Systematyka
edytujEtymologia
edytuj- Anolis (Anolius): karaibska nazwa Anoli dla „jaszczurki”[39].
- Xiphosurus: gr. ξιφος xiphos „miecz”[40]; σαυρος sauros „jaszczurka”[41]. Gatunek typowy: Anolis cuvieri Merrem 1820.
- Dactyloa: gr. δακτυλος daktulos „palec”; ωα ōa „brzeg, krawędź”[5]. Gatunek typowy: Anolis cuvieri Merrem, 1820.
- Draconura: gr. δρακων drakōn, δρακοντος drakontos „wąż, smok”[42]; ουρα oura „ogon”[43]. Gatunek typowy: Draconura nitens Wagler, 1830 (= Anolis chrysolepis Duméril & Bibron, 1837).
- Norops: gr. νωροψ nōrops „lśniący”[6]. Gatunek typowy: Anolis auratus Daudin, 1802.
- Phalangoptyon: gr. φάλαγγα phalanga „paliczek”, od φάλαγξ phalanx „kość palca lub stopy”[44]; πτυον ptuon „wachlarz”, od πτυσσω ptussō „składać, zwinąć”[45]. Gatunek typowy: Lacerta roquet Lacépède, 1788 (= Lacerta roquet Bonnaterre, 1789).
- Acantholis: ακανθα akantha „cierń, kolec”, od ακη akē „punkt”[46]; rodzaj Anolis Daudin, 1802. Gatunek typowy: Anolis loysiana Cocteau, 1836.
- Chamaeleolis: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Chamaeleo Laurenti, 1876 oraz Anolis Daudin, 1802[9]. Gatunek typowy: Anolis chamaeleonides Duméril & Bibron, 1837.
- Pseudochamaeleon: gr. ψευδος pseudos „fałszywy”[47]; łac. chamaeleon „kameleon”, od gr. χαμαιλεων khamaileōn „ziemny lew”, od χαμαι khamai „na ziemi”; λεων leon, λεοντος leontos „lew”[48]. Gatunek typowy: Anolis chamaeleonides Duméril & Bibron, 1837.
- Ctenonotus: gr. κτεις kteis, κτενος ktenos „grzebień”[49]; ους ous, ωτος ōtos „ucho”[50]. Gatunek typowy: Lacerta bimaculata Sparrman, 1784.
- Semiurus: gr. σημα sema, σηματος sematos „znak, znamię”[51]; ουρα oura „ogon”[43]. Gatunek typowy: Anolis ricordii Duméril & Bibron, 1837.
- Microctenus: gr. μικρος mikros „mały”[52]; κτεις kteis, κτενος ktenos „grzebień”[49]. Gatunek typowy: Anolis edwardsii Merrem, 1820 (= Lacerta bimaculata Sparrman, 1784).
- Eupristis: gr. ευ eu „dobry, typowy”[53]; πριστης pristēs „pilarz”[53]. Gatunek typowy: Anolis equestris Merrem, 1820.
- Istiocercus: gr. ἱστιον histion „żagiel”[54]; κερκος kerkos „ogon”[55]. Gatunek typowy: Anolis cristatellus Duméril & Bibron, 1837.
- Heterolepis: gr. ἑτερος heteros „inny”[56]; λεπις lepis, λεπιδος lepidos „łuska, płytka”, od λεπω lepō „łuszczyć”[57]. Gatunek typowy: Anolis pulchellus Duméril & Bibron 1837.
- Eunotus: gr. ευ eu „dobry, typowy”[53]; -νωτος -nōtos „-tyły, -grzbiety”, od νωτον nōton „tył, grzbiet”[58]. Gatunek typowy: Anolis gracilis Wied-Neuwied, 1821 (= Anolis punctatus Daudin, 1802).
- Ctenodeira: gr. κτεις kteis, κτενος ktenos „grzebień”[49]; δειρη deirē „gardło”[59]. Gatunek typowy: Anolis richardi Duméril & Bibron, 1837.
- Deiroptyx: gr. δειρη deirē „gardło”[59]; πτυξ ptux, πτυχος ptukhos „fałda”, od πτυσσω ptussō „składać, zwinąć”[60]. Gatunek typowy: Anolis vermiculatus Cocteau, 1837.
- Trachycoelia: gr. τραχυς trakhus „chropowaty, szorstki”[61]; κοιλια koilia „brzuch”[62]. Gatunek typowy: Anolis lineatus Daudin, 1804.
- Tropidopilus: gr. τροπις tropis, τροπιδος tropidos „kil statku”[63]; πιλος pilos „włosy”[64]. Gatunek typowy: Anolis fusco-auratus D’Orbigny, 1837.
- Xiphocercus: gr. ξιφος xiphos miecz[40]; κερκος kerkos „ogon”[55]. Gatunek typowy: Anolis chlorocyanus Duméril & Bibron, 1837.
- Eudactylus: gr. ευ eu „dobry, typowy”[53]; δακτυλος daktulos „palec”[65]. Gatunek typowy: Anolis goudotii Duméril & Bibron, 1837 (= Lacerta roquet Bonnaterre, 1789).
- Trachypilus: gr. τραχυς trakhus „chropowaty, szorstki”[61]; πιλος pilos „włosy”[64]. Gatunek typowy: Anolis sagrei Duméril & Bibron, 1837.
- Pristicercus: πριστις pristis „ryba piła”[53]; κερκος kerkos „ogon”[55]. Gatunek typowy: Dactyloa biporcata Wiegmann, 1834.
- Heteroderma: gr. ἑτερος heteros „inny”[56]; δερμα derma, δερματος dermatos „skóra”[66]. Gatunek typowy: Anolis loysiana Cocteau, 1836.
- Gastrotropis: gr. γαστηρ gastēr, γαστρος gastros „brzuch”[67]; τροπις tropis, τροπιδος tropidos „kil statku”[63]. Gatunek typowy: Dactyloa nebulosa Wiegmann, 1834.
- Dracontopsis: gr. δρακων drakōn, δρακοντος drakontos „wąż, smok”[42]; οψις opsis, οψεως opseōs „wygląd, oblicze, twarz”[68]. Gatunek typowy: Draconura nitzschii Wiegmann, 1834 (= Anolis auratus Daudin, 1802).
- Ptychonotus: gr. πτυξ ptux, πτυχος ptukhos „fałda”, od πτυσσω ptussō „składać, zwinąć”[60]; -νωτος -nōtos „-tyły, -grzbiety”, od νωτον nōton „tył, grzbiet”[58]. Gatunek typowy: Anolis alligator Duméril & Bibron, 1837 (= Lacerta roquet Bonnaterre, 1789).
- Rhinosaurus: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos, pysk”[69]; σαυρος sauros „jaszczurka”[41]. Gatunek typowy: Anolis nasicus Duméril & Bibron, 1837 (= Anolis punctatus Daudin, 1802).
- Placopsis: gr. πλαξ plax, πλακος plakos „płaska powierzchnia, płaszczyna”[70]; οψις opsis, οψεως opseōs „wygląd, oblicze, twarz”[68]. Gatunek typowy: Placopsis ocellata Gosse, 1850 (= Anolis valencienni Duméril & Bibron, 1837).
- Coccoessus: łac. coccineus „szkarłatny, czerwony jak jagoda”, od gr. κοκκινος kokkinos „szkarłatny”, od κοκκος kokkos „szkarłatna jagoda”[71]. Gatunek typowy: Anolis pentaprion Cope, 1862.
- Scytomycterus: gr. σκυτος skutos „wyprawiona skóra”[72]; μυκτηρ muktēr, μυκτηρος muktēros „nos, pysk”[73]. Gatunek typowy: Scytomycterus laevis Cope, 1875.
- Tropidodactylus: gr. τροπις tropis, τροπιδος tropidos „kil statku”[63]; δακτυλος daktulos „palec”[65]. Gatunek typowy: Norops onca O’Shaughnessy, 1875.
- Chamaelinorops: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Chamaeleolis A.M.C. Duméril & Bibron, 1837 oraz Norops Wagler, 1830[25]. Gatunek typowy: Chamaelinorops barbouri Schmidt, 1919.
- Phenacosaurus: gr. φεναξ phenax, φενακος phenakos „oszust”[74]; σαυρος sauros „jaszczurka”[41]. Gatunek typowy: Anolis heterodermus Duméril, 1851.
- Diaphoranolis: gr. διαφορος diaphoros „inny”, od διαφορεω diaphoreō „rozproszyć się”, od διαφερω diapherō „przewieźć, przenieść się”[75]; rodzaj Anolis Daudin, 1802. Gatunek typowy: Diaphoranolis brooksi Barbour, 1923.
- Audantia: André Audant (1909–?), haitański zoolog i kolekcjoner[28]. Gatunek typowy: Audantia armouri Cochran, 1934.
- Macroleptura: gr. μακρος makros „długi”[76]; λεπτος leptos „delikatny, drobny”[57]; ουρα oura „ogon”[43]. Gatunek typowy: Anolis cyanopleurus Cope, 1861.
- Pseudoequestris: gr. ψευδος pseudos „fałszywy”[47]; łac. equester, equestris „rycerz”, od eques, equitis „jeździec”, od equus „koń”[77]. Gatunek typowy: Anolis isolepis Cope, 1861.
- Gekkoanolis: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Gekko Laurenti, 1768 oraz Anolis Daudin, 1802[78]. Gatunek typowy: Anolis lucius Duméril & Bibron, 1837.
- Brevicaudata: łac. brevis „krótki”[79]; caudatus „mieć ogon, ogonowy”, od cauda „ogon”[80]. Gatunek typowy: Anolis angusticeps Hallowell, 1856.
Podział systematyczny
edytujDo rodziny należy jeden rodzaj z następującymi gatunkami[37]:
- Anolis acutus Hallowell, 1856
- Anolis aeneus Gray, 1840
- Anolis aequatorialis Werner, 1894
- Anolis agassizi Stejneger, 1900
- Anolis agueroi (Diaz, Navarro & Garrido, 1998)
- Anolis ahli Barbour, 1925
- Anolis alayoni Estrada & Hedges, 1995
- Anolis alfaroi Garrido & Hedges, 1992
- Anolis aliniger Mertens, 1939
- Anolis allisoni Barbour, 1928
- Anolis allogus Barbour & Ramsden, 1919
- Anolis alocomyos (Köhler, Vargas & Lotzkat, 2014)
- Anolis altae Dunn, 1930
- Anolis altavelensis Noble & Hassler, 1933
- Anolis altitudinalis Garrido, 1985
- Anolis alumina Hertz, 1976
- Anolis alutaceus Cope, 1861
- Anolis alvarezdeltoroi Nieto Montes de Oca, 1996
- Anolis amplisquamosus (McCranie, Wilson & Williams, 1993)
- Anolis anatoloros Ugueto, Rivas, Barros, Sánchez-Pacheco & García-Pérez, 2007
- Anolis anchicayae Poe, Velasco, Miyata & Williams, 2009
- Anolis anfiloquioi Garrido, 1980
- Anolis angusticeps Hallowell, 1856
- Anolis anisolepis Smith, Burley & Fritts, 1968
- Anolis annectens Williams, 1974
- Anolis anoriensis Velasco, Gutiérrez-Cárdenas & Quintero-Angel, 2010
- Anolis antioquiae Williams, 1985
- Anolis antonii Boulenger, 1908
- Anolis apletolepis Köhler & Hedges, 2016
- Anolis apletophallus Köhler & Sunyer, 2008
- Anolis apollinaris Boulenger, 1919
- Anolis aquaticus Taylor, 1956
- Anolis arenal (Köhler & Vargas, 2019)
- Anolis argenteolus Cope, 1861
- Anolis argillaceus Cope, 1862
- Anolis aridius (Köhler, Zimmer, McGrath & Hedges, 2019)
- Anolis armouri (Cochran, 1934)
- Anolis auratus Daudin, 1802
- Anolis aurifer Schwartz, 1968
- Anolis australis (Köhler, Zimmer, McGrath & Hedges, 2019)
- Anolis bahorucoensis Noble & Hassler, 1933
- Anolis baleatus (Cope, 1864)
- Anolis baracoae Schwartz, 1964
- Anolis barahonae Williams, 1962
- Anolis barbatus (Garrido, 1982) – anolis brodaty
- Anolis barbouri (Schmidt, 1919)
- Anolis barkeri (Schmidt, 1939)
- Anolis bartschi (Cochran, 1928)
- Anolis beckeri Boulenger, 1881
- Anolis bellipeniculus (Myers & Donnelly, 1996)
- Anolis benedikti Lotzkat, Bienentreu, Hertz & Köhler, 2011
- Anolis bicaorum (Köhler, 1996)
- Anolis bimaculatus (Sparrman, 1784)
- Anolis binotatus Peters, 1863
- Anolis biporcatus (Wiegmann, 1834)
- Anolis birama Garrido, 1990
- Anolis bitectus Cope, 1864
- Anolis blanquillanus Hummelinck, 1940
- Anolis boettgeri Boulenger, 1911
- Anolis bombiceps Cope, 1875
- Anolis bonairensis Ruthven, 1923
- Anolis boulengerianus Thominot, 1887
- Anolis brasiliensis Vanzolini & Williams, 1970
- Anolis bremeri Barbour, 1914
- Anolis breslini Schwartz, 1980
- Anolis brevirostris Bocourt, 1870
- Anolis brianjuliani (Köhler, Petersen & Méndez de la Cruz, 2019)
- Anolis brooksi (Barbour, 1923)
- Anolis brunneus Cope, 1894
- Anolis caceresae (Hofmann & Townsend, 2018)
- Anolis calimae Ayala, Harris & Williams, 1983
- Anolis callainus Köhler & Hedges, 2020
- Anolis campbelli (Köhler & Smith, 2008)
- Anolis capito Peters, 1863
- Anolis caquetae Williams, 1974
- Anolis carlliebi Köhler, Trejo-Pérez, Petersen & Méndez de la Cruz, 2014
- Anolis carlostoddi (Williams, Praderio & Gorzula, 1996)
- Anolis carolinensis Voigt, 1832 – anolis zielony
- Anolis carpenteri Echelle, Echelle & Fitch, 1971
- Anolis casildae Arosemena, Ibáñez & De Sousa, 1991
- Anolis caudalis Cochran, 1932
- Anolis centralis Peters, 1970
- Anolis chamaeleonides Duméril & Bibron, 1837
- Anolis charlesmyersi Köhler, 2010
- Anolis chloris Boulenger, 1898
- Anolis chlorocyanus Duméril & Bibron, 1837
- Anolis chlorodius Köhler & Hedges, 2016
- Anolis christophei Williams, 1960
- Anolis chrysolepis Duméril & Bibron, 1837
- Anolis chrysops Lazell, 1964
- Anolis clivicola Barbour & Shreve, 1935
- Anolis cobanensis Stuart, 1942
- Anolis compressicauda Smith & Kerster, 1955
- Anolis concolor Cope, 1862
- Anolis confusus Estrada & Garrido, 1991
- Anolis conspersus Garman, 1887
- Anolis cooki Grant, 1931
- Anolis crassulus Cope, 1864
- Anolis cristatellus Duméril & Bibron, 1837
- Anolis cristifer Smith, 1968
- Anolis cryptolimifrons Köhler & Sunyer, 2008
- Anolis cupeyalensis Peters, 1970
- Anolis cupreus Hallowell, 1860
- Anolis cuprinus Smith, 1964
- Anolis cuscoensis Poe, Yañez-Miranda & Lehr, 2008
- Anolis cusuco (McCranie, Köhler & Wilson, 2000)
- Anolis cuvieri Merrem, 1820
- Anolis cyanopleurus Cope, 1861
- Anolis cyanostictus Mertens, 1939
- Anolis cybotes Cope, 1862
- Anolis cymbops Cope, 1864
- Anolis damulus Cope, 1864
- Anolis danieli Williams, 1988
- Anolis darlingtoni (Cochran, 1935)
- Anolis datzorum Köhler, Ponce, Sunyer & Batista, 2007
- Anolis delafuentei Garrido, 1982
- Anolis deltae Williams, 1974
- Anolis demissus Schwartz, 1969
- Anolis desechensis Heatwole, 1976
- Anolis desiradei Lazell, 1964
- Anolis dissimilis Williams, 1965
- Anolis distichus Cope, 1861
- Anolis divius Köhler & Hedges, 2016
- Anolis dolichocephalus Williams, 1963
- Anolis dollfusianus Bocourt, 1873
- Anolis dominicensis Reinhardt & Lütken, 1862
- Anolis doris Barbour, 1925
- Anolis dracula Yánez-Muñoz, Reyes-Puig, Reyes-Puig, Velasco, Ayala-Varela & Torres-Carvajal, 2018
- Anolis duellmani Fitch & Henderson, 1973
- Anolis dunni Smith, 1936
- Anolis eladioi Köhler & Hedges, 2016
- Anolis elcopeensis Poe, Scarpetta & Schaad, 2015
- Anolis equestris Merrem, 1820 – anolis kubański
- Anolis ernestwilliamsi Lazell, 1983
- Anolis etheridgei Williams, 1962
- Anolis eugenegrahami SCHWARTZ, 1978
- Anolis eulaemus Boulenger, 1908
- Anolis euskalerriari (Barros, Williams & Viloria, 1996)
- Anolis evermanni Stejneger, 1904
- Anolis extremus Garman, 1887
- Anolis fairchildi Barbour & Shreve, 1935
- Anolis fasciatus Boulenger, 1885
- Anolis favillarum Schwartz, 1968
- Anolis ferreus (Cope, 1864)
- Anolis festae Peracca, 1904
- Anolis fitchi Williams & Duellman, 1984
- Anolis forresti Barbour, 1923
- Anolis fortunensis Arosemena & Ibáñez, 1993
- Anolis fowleri Schwartz, 1973
- Anolis fraseri Günther, 1859
- Anolis frenatus Cope, 1899
- Anolis fugitivus Garrido, 1975
- Anolis fungosus Myers, 1971
- Anolis fuscoauratus d’Orbigny, 1837
- Anolis gadovii Boulenger, 1905
- Anolis gaigei Ruthven, 1916
- Anolis garmani Stejneger, 1899
- Anolis garridoi Diaz, Estrada & Moreno, 1996
- Anolis gemmosus O’Shaughnessy, 1875
- Anolis gibbiceps Cope, 1864
- Anolis ginaelisae (Lotzkat, Hertz, Bienentreu & Köhler, 2013)
- Anolis gingivinus Cope, 1864
- Anolis gonavensis Köhler & Hedges, 2016
- Anolis gorgonae Barbour, 1905
- Anolis gracilipes Boulenger, 1898
- Anolis grahami Gray, 1845
- Anolis granuliceps Boulenger, 1898
- Anolis griseus Garman, 1887
- Anolis gruuo Köhler, Ponce, Sunyer & Batista, 2007
- Anolis guafe Estrada & Garrido, 1991
- Anolis guamuhaya (Garrido, Pérez-Beato & Moreno, 1991)
- Anolis guazuma Garrido, 1984
- Anolis gundlachi Peters, 1877
- Anolis haguei Stuart, 1942
- Anolis hendersoni Cochran, 1923
- Anolis heterodermus Duméril, 1851
- Anolis heteropholidotus Mertens, 1952
- Anolis higuey (Köhler, Zimmer, McGrath & Hedges, 2019)
- Anolis hispaniolae (Köhler, Zimmer, McGrath & Hedges, 2019)
- Anolis hobartsmithi Nieto Montes de Oca, 2001
- Anolis homolechis (Cope, 1864)
- Anolis huilae Williams, 1982
- Anolis humilis Peters, 1863
- Anolis hyacinthogularis Torres-Carvajal, Ayala-Varela, Lobos, Poe & Narváez, 2017
- Anolis ibague Williams, 1975
- Anolis ibanezi Poe, Latella, Ryan & Schaad, 2009
- Anolis ignigularis Mertens, 1939
- Anolis imias Ruibal & Williams, 1961
- Anolis immaculogularis Köhler, Trejo-Pérez, Petersen & Méndez de la Cruz, 2014
- Anolis impetigosus Cope, 1864
- Anolis incredulus Garrido & Moreno, 1998
- Anolis inderenae (Rueda-Almonacid & Hernández-Camacho, 1988)
- Anolis inexpectatus Garrido & Estrada, 1989
- Anolis insignis Cope, 1871
- Anolis insolitus Williams & Rand, 1969
- Anolis isolepis (Cope, 1861)
- Anolis jacare Boulenger, 1903
- Anolis johnmeyeri Wilson & McCranie, 1982
- Anolis juangundlachi Garrido, 1975
- Anolis jubar Schwartz, 1968
- Anolis kahouannensis Lazell, 1964
- Anolis kathydayae Poe & Ryan, 2017
- Anolis kemptoni Dunn, 1940
- Anolis koopmani Rand, 1961
- Anolis kreutzi (McCranie, Köhler & Wilson, 2000)
- Anolis krugi Peters, 1877
- Anolis kunayalae Hulebak, Poe, Ibáñez & Williams, 2007
- Anolis laevis (Cope, 1875)
- Anolis laeviventris (Wiegmann, 1834)
- Anolis lamari Williams, 1992
- Anolis landestoyi Mahler, Lambert, Geneva, Ng, Hedges, Losos & Glor, 2016
- Anolis latifrons Berthold, 1846
- Anolis leachii Duméril & Bibron, 1837
- Anolis leditzigorum (Köhler, Vargas & Lotzkat, 2014)
- Anolis lemniscatus Boulenger, 1898
- Anolis lemurinus Cope, 1861
- Anolis leucodera Köhler & Hedges, 2016
- Anolis limifrons Cope, 1862
- Anolis limon Velasco & Hurtado-Gómez, 2014
- Anolis lineatopus Gray, 1840
- Anolis lineatus Daudin, 1802
- Anolis liogaster Boulenger, 1905
- Anolis lionotus Cope, 1861
- Anolis litoralis Garrido, 1975
- Anolis lividus Garman, 1887
- Anolis longiceps Schmidt, 1919
- Anolis longitibialis Noble, 1923
- Anolis lososi Torres-Carvajal, Ayala-Varela, Lobos, Poe & Narváez, 2017
- Anolis loveridgei Schmidt, 1936
- Anolis loysiana (Cocteau, 1836)
- Anolis luciae Garman, 1887
- Anolis lucius Duméril & Bibron, 1837
- Anolis luteogularis Noble & Hassler, 1935
- Anolis luteosignifer Garman, 1888
- Anolis lynchi Miyata, 1985
- Anolis lyra Poe, Velasco, Miyata & Williams, 2009
- Anolis macilentus Garrido & Hedges, 1992
- Anolis macrinii Smith, 1968
- Anolis macrolepis Boulenger, 1911
- Anolis macrophallus Werner, 1917
- Anolis maculigula Williams, 1984
- Anolis maculiventris Boulenger, 1898
- Anolis magnaphallus Poe & Ibáñez, 2007
- Anolis maia (Batista, Vesely, Mebert, Lotzkat & Köhler, 2015)
- Anolis marcanoi Williams, 1975
- Anolis mariarum Barbour, 1932
- Anolis marmoratus Duméril & Bibron, 1837
- Anolis marron Arnold, 1980
- Anolis marsupialis Taylor, 1956
- Anolis matudai Smith, 1956
- Anolis maynardii Garman, 1888
- Anolis mccraniei (Köhler, Townsend & Petersen, 2016)
- Anolis medemi Ayala & Williams, 1988
- Anolis megalopithecus Rueda-Almonacid, 1989
- Anolis megapholidotus Smith, 1933
- Anolis menta Ayala, Harris & Williams, 1984
- Anolis meridionalis Boettger, 1885
- Anolis mestrei Barbour & Ramsden, 1916
- Anolis microlepidotus Davis, 1954
- Anolis microtus Cope, 1871
- Anolis milleri Smith, 1950
- Anolis mirus Williams, 1963
- Anolis monensis Stejneger, 1904
- Anolis monteverde Köhler, 2009
- Anolis monticola Shreve, 1936
- Anolis morazani Townsend & Wilson, 2009
- Anolis muralla (Köhler, Mccranie & Wilson, 1999)
- Anolis nasofrontalis Amaral, 1933
- Anolis naufragus (Campbell, Hillis & Lamar, 1989)
- Anolis neblininus (Myers, Williams & McDiarmid, 1993)
- Anolis nebuloides Bocourt, 1873
- Anolis nebulosus (Wiegmann, 1834)
- Anolis neglectus Prates, Melo-Sampaio, De Queiroz, Carnaval, Rodrigues & Oliveira-Drummond, 2019
- Anolis nelsoni Barbour, 1914
- Anolis nemonteae Ayala-Varela, Valverde, Poe, Narváez, Yánez-Muñoz & Torres-Carvajal, 2021
- Anolis nicefori (Dunn, 1944)
- Anolis nietoi KKöhler, Trejo-Pérez, Petersen & Méndez de la Cruz, 2014
- Anolis nigrolineatus Williams, 1965
- Anolis noblei Barbour & Shreve, 1935
- Anolis notopholis Boulenger, 1896
- Anolis nubilus Garman, 1887
- Anolis occultus Williams & Rivero, 1965
- Anolis ocelloscapularis (Köhler, McCranie & Wilson, 2001)
- Anolis oculatus (Cope, 1879)
- Anolis oligaspis Cope, 1894
- Anolis olssoni Schmidt, 1919
- Anolis omiltemanus Davis, 1954
- Anolis onca (O’Shaughnessy, 1875)
- Anolis opalinus Gosse, 1850
- Anolis ophiolepis Cope, 1861
- Anolis oporinus Garrido & Hedges, 2001
- Anolis orcesi (Lazell, 1969)
- Anolis ortonii Cope, 1868
- Anolis osa Köhler, Dehling & Köhler, 2010
- Anolis otongae Ayala-Varela & Velasco, 2010
- Anolis oxylophus Cope, 1875
- Anolis pachypus Cope, 1875
- Anolis paravertebralis Bernal-Carlo & Roze, 2005
- Anolis parilis Williams, 1975
- Anolis parvauritus Williams, 1966
- Anolis parvicirculatus Alvarez del Toro & Smith, 1956
- Anolis paternus Hardy, 1967
- Anolis pecuarius Schwartz, 1969
- Anolis pentaprion Cope, 1863
- Anolis peraccae Boulenger, 1898
- Anolis peruensis Poe, Latella, Ayala-Varela, Yañez-Miranda & Torres-Carvajal, 2015
- Anolis petersii Bocourt, 1873
- Anolis peucephilus Köhler, Trejo-Pérez, Petersen & Mendez de la Cruz, 2014
- Anolis peynadoi Mertens, 1939
- Anolis phyllorhinus Myers & Carvalho, 1945
- Anolis pigmaequestris Garrido, 1975
- Anolis pijolense (McCranie, Wilson & Williams, 1993)
- Anolis pinchoti Cochran, 1931
- Anolis placidus Hedges & Thomas, 1989
- Anolis planiceps Troschel, 1848
- Anolis podocarpus Ayala-Varela & Torres-Carvajal, 2010
- Anolis poecilopus COPE, 1862
- Anolis poei Ayala-Varela, Troya-Rodriguez, Talero-Rodriguez & Torres-Carvajal, 2014
- Anolis pogus Lazell, 1972
- Anolis polylepis Peters, 1874
- Anolis poncensis Stejneger, 1904
- Anolis porcatus Gray, 1840
- Anolis porcus (Cope, 1864)
- Anolis prasinorius Köhler & Hedges, 2016
- Anolis princeps Boulenger, 1902
- Anolis proboscis Peters & Orces, 1956
- Anolis properus Schwartz, 1968
- Anolis propinquus Williams, 1984
- Anolis pseudokemptoni Köhler, Ponce, Sunyer & Batista, 2007
- Anolis pseudopachypus Köhler, Ponce, Sunyer & Batista, 2007
- Anolis pseudotigrinus Amaral, 1933
- Anolis pulchellus Duméril & Bibron, 1837
- Anolis pumilus Garrido, 1988
- Anolis punctatus Daudin, 1802
- Anolis purpurescens Cope, 1899
- Anolis purpurgularis (McCranie, Cruz & Holm, 1993)
- Anolis purpuronectes Gray, Meza-Lázaro, Poe & Nieto-Montes de Oca, 2016
- Anolis pygmaeus Alvarez del Toro & Smith, 1956
- Anolis quadriocellifer Barbour & Ramsden, 1919
- Anolis quaggulus Cope, 1885
- Anolis quercorum Fitch, 1978
- Anolis ravifaux Schwartz & Henderson, 1982
- Anolis ravitergum Schwartz, 1968
- Anolis reconditus Underwood & Williams, 1959
- Anolis rejectus Garrido & Schwartz, 1972
- Anolis richardii Duméril & Bibron, 1837
- Anolis ricordii Duméril & Bibron, 1837
- Anolis rimarum Thomas & Schwartz, 1967
- Anolis rivalis Williams, 1984
- Anolis roatanensis (Köhler & McCranie, 2001)
- Anolis rodriguezii Bocourt, 1873
- Anolis roosevelti Grant, 1931
- Anolis roquet (Bonnaterre, 1789)
- Anolis rubiginosus Bocourt, 1873
- Anolis rubribarbaris (Köhler, McCranie & Wilson, 1999)
- Anolis rubribarbus Barbour & Ramsden, 1919
- Anolis ruibali Navarro & Garrido, 2004
- Anolis ruizii Rueda-Almonacid & Williams, 1986
- Anolis rupinae Williams & Webster, 1974
- Anolis sabanus Garman, 1887
- Anolis sacamecatensis Köhler, Trejo-Pérez, Petersen & Méndez de la Cruz, 2014
- Anolis sagrei Duméril & Bibron, 1837
- Anolis salvini Boulenger, 1885
- Anolis santamartae Williams, 1982
- Anolis savagei Poe & Ryan, 2017
- Anolis saxatilis Mertens, 1938
- Anolis schiedii (Wiegmann, 1834)
- Anolis schwartzi Lazell, 1972
- Anolis scriptus Garman, 1887
- Anolis scypheus Cope, 1864
- Anolis semilineatus Cope, 1864
- Anolis sericeus Hallowell, 1856
- Anolis serranoi (Köhler, 1999)
- Anolis sheplani Schwartz, 1974
- Anolis shrevei (Cochran, 1939)
- Anolis sierramaestrae Holáňová, Rehák & Frynta, 2012
- Anolis singularis Williams, 1965
- Anolis smallwoodi Schwartz, 1964
- Anolis smaragdinus Barbour & Shreve, 1935
- Anolis sminthus Dunn & Emlen, 1932
- Anolis soinii Poe & Yañez-Miranda, 2008
- Anolis solitarius Ruthven, 1916
- Anolis spectrum Peters, 1863
- Anolis spilorhipis Alvarez del Toro & Smith, 1956
- Anolis squamulatus Peters, 1863
- Anolis stevepoei Köhler, Trejo-Pérez, Petersen & Méndez de la Cruz, 2014
- Anolis strahmi Schwartz, 1979
- Anolis stratulus Cope, 1861
- Anolis subocularis Davis, 1954
- Anolis sulcifrons Cope, 1899
- Anolis tandai Avila-Pires, 1995
- Anolis taylori Smith & Spieler, 1945
- Anolis tenorioensis Köhler, 2011
- Anolis terraealtae Barbour, 1915
- Anolis terueli Navarro, Fernandez & Garrido, 2001
- Anolis tetarii (Barros, Williams & Viloria, 1996)
- Anolis tigrinus Peters, 1863
- Anolis toldo Fong & Garrido, 2000
- Anolis tolimensis Werner, 1916
- Anolis townsendi Stejneger, 1900
- Anolis trachyderma Cope, 1875
- Anolis transversalis Duméril, 1851 – anolis prążkowany
- Anolis trinitatis Reinhardt & Lütken, 1862
- Anolis triumphalis (Nicholson & Köhler, 2014)
- Anolis tropidogaster Hallowell, 1856
- Anolis tropidolepis Boulenger, 1885
- Anolis tropidonotus Peters, 1863
- Anolis umbrivagus Bernal-Carlo & Roze, 2005
- Anolis uniformis Cope, 1885
- Anolis unilobatus Köhler & Vesely, 2010
- Anolis urraoi Grisales-Martínez, Velasco, Bolívar, Williams & Daza, 2017
- Anolis ustus Cope, 1864
- Anolis utilensis (Köhler, 1996)
- Anolis valencienni Duméril & Bibron, 1837
- Anolis vanidicus Garrido & Schwartz, 1972
- Anolis vanzolinii (Williams, Orces, Matheus & Bleiweiss, 1996)
- Anolis vaupesianus Williams, 1982
- Anolis ventrimaculatus Boulenger, 1911
- Anolis vermiculatus Cocteau, 1837 – anolis wodny
- Anolis vescus Garrido & Hedges, 1992
- Anolis vicarius Williams, 1986
- Anolis villai Fitch & Henderson, 1976
- Anolis vinosus Schwartz, 1968
- Anolis viridius Köhler & Hedges, 2016
- Anolis viridulus Díaz, Cádiz, Velazco & Kawata, 2022
- Anolis vittigerus Cope, 1862
- Anolis wampuensis (McCranie & Köhler, 2001)
- Anolis wattsii Boulenger, 1894
- Anolis websteri Arnold, 1980
- Anolis wellbornae Ahl, 1940
- Anolis wermuthi (Köhler & Obermeier, 1998)
- Anolis williamsmittermeierorum Poe & Yañez-Miranda, 2007
- Anolis wilsoni (Köhler, Townsend & Petersen, 2016)
- Anolis woodi Dunn, 1940
- Anolis yoroensis (McCranie, Nicholson & Köhler, 2001)
- Anolis zapotecorum Köhler, Trejo-Pérez, Petersen & Méndez de la Cruz, 2014
- Anolis zeus (Köhler & McCranie, 2001)
Niektórzy autorzy wydzielają z rodzaju Anolis rodzaje: Chamaelinorops, Chamaeleolis, Ctenonotus, Dactyloa, Norops, Phenacosaurus, Semiurus[36].
Uwagi
edytuj- ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Anolis Daudin, 1802.
- ↑ Młodszy homonim Heterolepis Nees, 1834 (Hymenoptera).
- ↑ Młodszy homonim Eunotus Walker, 1834 (Hymenoptera).
Przypisy
edytuj- ↑ a b J.-T. Cocteau. Révision de la famille des Anolis, à l’occasion d’un nouveau genre de ce groupe de reptiles sauriens (Achantolis) rapporté de Cuba par M. de la Sagra. „L’Institut: journal des académies et sociétés scientifiques de la France et de l’étrangers”. 4, s. 286–287, 1836. (fr.).
- ↑ Fitzinger 1843 ↓, s. 16.
- ↑ G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 2. Paris: Chez Déterville, s. 41. (fr.).
- ↑ L.J.F.J. Fitzinger: Neue classification der reptilien nach ihren natürlichen verwandtschaften: nebst einer verwandtschafts-tafel und einem verzeichnisse der reptilien-sammlung des K. K. zoologischen museum’s zu Wien. Wien: J.G. Heubner, 1826, s. 17, 48. (niem.).
- ↑ a b Wagler 1830 ↓, s. 148.
- ↑ a b c Wagler 1830 ↓, s. 149.
- ↑ J.G. Wagler , Deutung der in Seba’s Thesauro rerum naturalium T. 1. et. 2. enthaltenen Abbildungen von Lurchen, mit kritische Bemerkungen, [w:] G. Michahelles, Wagler’s Synonomie der Sebaischen Amphibie, „Isis von Oken”, 26, 1833, s. 896 (niem.).
- ↑ J.-T. Cocteau. Révision de la famille des Anolis, à l’occasion d’un nouveau genre de ce groupe de reptiles sauriens (Acantholis), rapporté de Cuba par M. de la Sagra. „Comptes rendus hebdomadaires de l’Académie des Sciences”. 3, s. 226, 1836. (fr.).
- ↑ a b A.M.C. Duméril & G. Bibron: Erpétologie générale, ou, Histoire naturelle complète des reptiles. T. 4. Paris: Roret, 1837, s. 168, 171. (fr.).
- ↑ Fitzinger 1843 ↓, s. 16, 63.
- ↑ a b c d Fitzinger 1843 ↓, s. 16, 64.
- ↑ Fitzinger 1843 ↓, s. 16, 65.
- ↑ Fitzinger 1843 ↓, s. 16, 67.
- ↑ Fitzinger 1843 ↓, s. 17, 65.
- ↑ a b c d Fitzinger 1843 ↓, s. 17, 66.
- ↑ a b c d Fitzinger 1843 ↓, s. 17, 67.
- ↑ a b Fitzinger 1843 ↓, s. 17, 68.
- ↑ Fitzinger 1843 ↓, s. 17, 69.
- ↑ Fitzinger 1843 ↓, s. 65.
- ↑ J.E. Gray: Catalogue of the Specimens of lizards in the collection of the British museum. London: The Trustees, 1845, s. 199. (ang.).
- ↑ P.H. Goose. Descriptions of a new genus and six new species of Saurian Reptiles. „The Annals and Magazine of Natural History”. Second series. 6 (35), s. 346, 1850. (ang.).
- ↑ E.D. Cope. Contributions to neotropical saurology. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 14, s. 178, 1862. (ang.).
- ↑ E.D. Cope. Report on the Reptiles brought by Professor James Orton from the middle and upper Amazon, and western Peru. „Journal of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. Second series. 8, s. 165, 1876. (ang.).
- ↑ G.A. Boulenger: Catalogue of the Specimens of lizards in the collection of the British museum. Wyd. 2. Cz. 2: Iguanidæ, Xenosauridæ, Zonuridæ, Anguidæ, Anniellidæ, Helodermatidæ, Varanidæ, Xantusiidæ, Teiidæ, Amphisbænidæ. London: Taylor & Francis, 1885, s. 410. (ang.).
- ↑ a b K.P. Schmidt. Descriptions of new amphibians and reptiles from Santo Domingo and Navassa. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 41, s. 523, 1919. (ang.).
- ↑ T. Barbour. A note on Xiphocercus. „Proceedings of the New England Zoölogical Club”. 7, s. 62, 1920. (ang.).
- ↑ T. Barbour. Notes on reptiles and amphibians from Panamá. „Occasional papers of the Museum of Zoology, University of Michigan”. 129, s. 7, 1923. (ang.).
- ↑ a b D.M. Cochran. Herpetological collections made in Hispaniola by the Utowana Expedition. „Occasional Papers of the Boston Society of Natural History”. 8, s. 181, 1934. (ang.).
- ↑ E.R. Dunn. Zoological results of the George Vanderbilt South Pacific Expedition of 1937. Part III. – The lizards of Malpelo Island, Colombia. „Notulae Naturae of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 4, s. 1, 1939. (ang.).
- ↑ O.H. Garrido. Distribución y variación del complejo Anolis cyanopleurus (Lacertilia: Iguanidae) en Cuba. „Poeyana”. 143, s. 41, 1975. (hiszp.).
- ↑ Varona 1985 ↓, s. 33.
- ↑ Varona 1985 ↓, s. 34.
- ↑ Varona 1985 ↓, s. 35.
- ↑ F.M. Daudin: Histoire naturelle, générale et particulière, des reptiles, ouvrage faisant suite à l’Histoire naturelle générale et particulière, composée par Leclerc de Buffon, et rédigée par C.S. Sonnini. T. 4. Paris: F. Dufart, 1802, s. 89. (fr.).
- ↑ K. de Queiroz. The correct name for the taxon ranked as a family containing the genus Anolis under rank-based nomenclature and the author of the name Anolis loysiana. „Herpetological Review”. 53 (3), s. 418–420, 2022. (ang.).
- ↑ a b T.M. Townsend, D.G. Mulcahy, B.P. Noonan, J.W. Sites Jr, C.A. Kuczynski, J.J. Wiens & T.W. Reeder. Phylogeny of iguanian lizards inferred from 29 nuclear loci, and a comparison of concatenated and species-tree approaches for an ancient, rapid radiation. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 61 (2), s. 363–380, 2011. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.07.008. (ang.).
- ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Anolis. The Reptile Database. [dostęp 2018-10-16]. (ang.).
- ↑ K.E. Nicholson, B.I. Crother, C. Guyer & J.M. Savage. It is time for a new classification of anoles (Squamata: Dactyloidae). „Zootaxa”. 3477, s. 16, 2012. DOI: 10.11646/ZOOTAXA.3477.1.1. (ang.).
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 17.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 254.
- ↑ a b c Jaeger 1944 ↓, s. 203.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 75.
- ↑ a b c Jaeger 1944 ↓, s. 247.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 169.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 188.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 4.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. xvii.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 46.
- ↑ a b c Jaeger 1944 ↓, s. 63.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 157.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 209.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 136.
- ↑ a b c d e Jaeger 1944 ↓, s. 86.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 105.
- ↑ a b c Jaeger 1944 ↓, s. 45.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 104.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 122.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 147.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 69.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 189.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 240.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. [1].
- ↑ a b c Jaeger 1944 ↓, s. 243.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 175.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 67.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 70.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 97.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 155.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 197.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 177.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 55.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 208.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 141.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 170.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 71.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 130.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 83.
- ↑ Verona 1985 ↓, s. 34.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 34.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 43.
Bibliografia
edytuj- J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 1–354. (niem.).
- L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Wien: Braumüller et Seidel, 1843, s. 1–106, i–vi. (łac.).
- Edmund C. Jaeger , Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).
- L.S. Varona. Sistematico de iguanidae sensu lato, y de anolinae en Cuba (Reptilia; Sauria). „Doñana Acta Vertebrata”. 12, s. 21–39, 1985. (hiszp.).
- Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 375. ISBN 83-01-14344-4.