Annie Jump Cannon
Annie Jump Cannon (ur. 11 grudnia 1863 w Dover, USA, zm. 13 kwietnia 1941 w Cambridge, USA) – amerykańska astronom, jedna z twórców systemu klasyfikacji gwiazd według ich temperatur (zob. typ widmowy).
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
Życiorys
edytujWychowała się w Dover w zamożnej rodzinie senatora; jej matka była astronomem amatorem. Annie wyróżniała się uzdolnieniami matematycznymi. W 1884 otrzymała dyplom magistra fizyki w Wellesley College, jednak jako kobiecie trudno jej było podjąć odpowiednią pracę i w 1892 wyjechała do Europy, aby fotografować zaćmienie Słońca. Dopiero po śmierci matki w 1893, zwróciła się do swojej byłej wykładowczyni fizyki i astronomii Sarah Frances Whiting w Wellesley College z prośbą o zatrudnienie. Otrzymała posadę asystentki i specjalizowała się w spektroskopii i fotografii.
W 1894 przeniosła się do Radcliffe College, co dawało jej dostęp do nowoczesnego obserwatorium na Uniwersytecie Harvarda. W 1896 została tam asystentką Edwarda C. Pickeringa. Była autorką uproszczonej i użytecznej klasyfikacji gwiazd, bazującej na temperaturze gwiazd. Poświęciła dekady, żeby sklasyfikować widma około ćwierć miliona gwiazd według opracowanego przez siebie systemu. Jej praca stanowiła fundamenty dla współczesnych systemów klasyfikacji i znajduje zastosowanie dla około 99% obserwowanych gwiazd. W 1907 otrzymała tytuł magistra w Wellesley College. Niejako w uznaniu naukowych dokonań Annie Jump powierzono na Uniwersytecie Harvarda funkcję Kuratora Fotografii Astronomicznej[1]. W latach 1918–1924 opublikowany został Katalog Henry’ego Drapera stworzony przez Annie Jump Cannon i jej współpracowników z obserwatorium Harvarda, pod nadzorem Edwarda Pickeringa. Pracowała również nad późniejszymi uzupełnieniami do tego katalogu. Odkryła wiele gwiazd zmiennych oraz 5 nowych[2].
Na jej cześć Amerykańskie Towarzystwo Astronomiczne przyznaje nagrodę dla wybitnych astronomek na wczesnym etapie kariery naukowej[3].
Nagrody i odznaczenia
edytuj- 1925 – jako pierwsza kobieta została doktorem honoris causa Uniwersytetu Oksfordzkiego.
- 1929 – umieszczono ją na liście 12 największych żyjących kobiet amerykańskich.
- 1931 – otrzymała Medal Henry’ego Drapera.
- 1932 – otrzymała Ellen Richards Prize.
- jako pierwsza kobieta została wybrana oficerem Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego.
- 1938 – otrzymała tytuł William Cranch Bond Astronomer na Uniwersytecie Harvarda.
- Krater Cannon na Księżycu został nazwany na jej cześć.
- Nazwa planetoidy (1120) Cannonia pochodzi od jej nazwiska.
- W 2019 roku System Rezerwy Federalnej wyemitował upamiętniającą Annie Jump Cannon monetę okolicznościową o nominale 1 dolara[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Łukasz Żmijewski: Kosmos.Harwardzkie komputery. T. 100. Poznań: Amermedia Sp. z o.o., 2014, s. 23. ISBN 978-83-252-2316-8.
- ↑ Encyklopedia Britannica. T. XXI. Poznań: Kurpisz S.A., 2006, s. 30. ISBN 978-83-60563-25-0.
- ↑ Annie Jump Cannon Award in Astronomy [online], American Astronomical Society [dostęp 2024-04-19] (ang.).
- ↑ USA 1 dolar, 2019 – Annie Jump Cannon. ucoin.net. [dostęp 2024-06-07].