Andrzej Szpak
Andrzej Szpak SDB (ur. 28 stycznia 1944 w Jaksicach lub Przesławicach[1][2], zm. 18 listopada 2017 w Krakowie)[3] – ksiądz rzymskokatolicki (salezjanin), nieformalny duszpasterz „ruchu hipisów”, organizator Pieszych Pielgrzymek Młodzieży Różnych Dróg na Jasną Górę[4].
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
28 stycznia 1944 |
| Data i miejsce śmierci |
18 listopada 2017 |
| Miejsce pochówku | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Śluby zakonne |
7 lipca 1966 |
| Prezbiterat |
13 czerwca 1969 |
Życiorys
edytujW 1959 roku rozpoczął naukę w Niższym Seminarium Duchownym[4] salezjanów w Kopcu[5]. 7 lipca 1966 r. złożył śluby wieczyste, a 13 czerwca 1969 r. w Krakowie otrzymał święcenia kapłańskie[1]. Pierwszym miejscem jego posługi kapłańskiej był Kopiec, gdzie pełnił funkcję socjusza. Następnie pracował jako katecheta w Cieszkowie, Częstochowie, Wrocławiu, Przemyślu, Rumi. W Częstochowie był również duszpasterzem powołaniowym, a w Rumi duszpasterzem młodzieży uzależnionej. W latach 1987–1991 pracował w Warszawie, w ośrodku duszpastersko-młodzieżowym. Kolejne lata pracy spędził w Polanie, Sosnowcu, Rzeszowie[6].
Kontakty z hipisami nawiązał, gdy był młodym duszpasterzem w parafii św. Michała Archanioła we Wrocławiu[7]. Spotykał się z nimi tam, gdzie żyli: w squatach, na stancjach, dworcach, w kawiarniach i na ulicach, jeździł na zloty[8]. Mówiono o nim: człowiek-legenda[7].
W 1979 r. w ramach akademickiej pielgrzymki warszawskiej prowadził pierwszą pielgrzymkę hipisów na Jasną Górę. Szła jako grupa „czarno-biała”[9]. Od 1982 r. grupa ta stała oddzielną pielgrzymką[10], przyjmując nazwę Pielgrzymki Młodzieży Różnych Dróg i wychodząc co roku z innej miejscowości[11]. Pielgrzymkę udokumentowano filmowo w 2012 roku[12]. Wędrowanie odbywa się również po śmierci duchownego[13][14].
Ks. Andrzej Szpak był założycielem i duchowym opiekunem chóru i orkiestry „Echo Sacrosongu” – zespołu podtrzymującego tradycję festiwalu „Sacrosong”, którego protektorem i wielkim orędownikiem był kard. Karol Wojtyła. Był również redaktorem książki Stań się! Święto Boga Ojca Stworzyciela i organizatorem sympozjów propagujących ideę tego święta[15].
Od 2010 roku posługiwał jako kapelan sióstr karmelitanek w Oświęcimiu. Związany był z oświęcimską parafią pw. Miłosierdzia Bożego na Zasolu. Później przebywał w Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Salezjańskiego[7][5] przy ul. Tynieckiej 39 w Krakowie, gdzie wśród współbraci[16] zmarł z powodu długiej choroby[9]. Nabożeństwo pogrzebowe odbyło się w sobotę, 25 listopada 2017 roku, w kościele św. Stanisława Kostki na Dębnikach, z udziałem bpa Antoniego Długosza, emerytowanego biskupa częstochowskiego[17]. Ks. Andrzej Szpak pochowany został w grobowcu księży salezjanów na krakowskim cmentarzu Rakowickim[11].
W kulturze
edytujW 2018 roku powołano Stowarzyszenie „Do Ziemi Obiecanej” im. księdza Andrzeja Szpaka[18][19] w celu m.in. popularyzowania dziedzictwa i działalności salezjanina księdza Andrzeja Szpaka, ochrony dóbr kultury i tradycji[19].
Praca ks. Andrzeja Szpaka została poddana analizie w książce: Karolina Kmiecik-Jusięga[20] Szpaku : metody pracy księdza Andrzeja Szpaka z Młodzieżą Różnych Dróg, Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013 ISBN 978-83-7614-142-8. Do książki krytycznie nawiązuje artykuł w Tygodniku Powszechnym[21].
Wydawnictwo eSPe[22][23] opublikowało wywiad dziennikarski, książkę: Andrzej Szpak, Mariusz Czaja Idź, Mojżeszu : o pielgrzymce, hipisach i Ziemi Obiecanej, Kraków 2015 ISBN 978-83-7482-717-1.
Gabriela Mruszczak jest reżyserką dwóch filmów dokumentalnych o pracy księdza Andrzeja Szpaka[4][12].
Działania społeczne powiązane z duchownym relacjonuje wolontariacko prowadzona witryna internetowa[24].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Duchowieństwo diecezjalne oraz członkowie męskich instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego 2001, wyd. Apostolicum, Ząbki 2002, s. 845.
- ↑ Urszula Pogoń, GOŁCZA - Szpaku - charyzmatyczny Salezjanin [online], Wieści Miechowskie, 10 kwietnia 2012 [dostęp 2022-11-07] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-04] (pol.).
- ↑ Salezjanie online [online], 22 listopada 2017 [dostęp 2022-09-18].
- ↑ a b c Redakcja, Gdyby nie został księdzem, byłby pewnie hipisem. O ksywce Szpak [online], Dziennik Polski, 3 lipca 2015 [dostęp 2022-09-17] (pol.).
- ↑ a b Adam Przegaliński, Zmarł duszpasterz hipisów ks. Andrzej Szpak. Stworzył Pielgrzymkę "Młodzieży Różnych Dróg” [online], wiadomosci.wp.pl, 19 listopada 2017 [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ Katolicka Agencja Informacyjna KAI, Ostatnie pożegnanie ks. Andrzeja Szpaka | eKAI.pl [online], eKAI | Portal Katolickiej Agencji Informacyjnej, 20 listopada 2017 [dostęp 2022-09-17].
- ↑ a b c Redakcja, Zmarł ksiądz Andrzej Szpak, legendarny duszpasterz hipisów [online], Gazeta Krakowska, 19 listopada 2017 [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ Zmarł ks. Andrzej Szpak SDB – duszpasterz hipisów, [[kapelan]] oświęcimskich karmelitanek – Diecezja [online], diecezja.bielsko.pl [dostęp 2022-09-17].
- ↑ a b Fundacja Opoka, Zmarł ks. Andrzej Szpak duszpasterz hipisów [online], Fundacja Opoka, 18 listopada 2017 [dostęp 2022-09-18].
- ↑ Zmarł ks. Andrzej Szpak, legendarny duszpasterz hipisów [online], DEON.pl, 18 listopada 2017 [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ a b Kraków pożegnał księdza Andrzeja Szpaka, salezjanina, duszpasterza młodzieży hipisowskiej [online], www.radiokrakow.pl [dostęp 2022-09-17] (pol.).
- ↑ a b Gabriela Mruszczak FilmPolski.pl [online], FilmPolski [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ Aktualności » Bóg - moc - wierność - Pielgrzymka Młodzieży i Rodzin Różnych Dróg już u celu [online], www.radiojasnagora.pl [dostęp 2022-09-18].
- ↑ Justyna Nowicka, Szpakowska pielgrzymka – hipisi idą do Matki na Jasną Górę [online], Misyjne.pl, 27 lipca 2019 [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ Andrzej Szpak SDB [online], Wydawnictwo W drodze [dostęp 2022-10-16] (pol.).
- ↑ śp. ks. ANDRZEJ Szpak. Salezjanie Oświęcim Zasole [online] [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ Polska – Ostatnie „Szpakowisko”: pożegnanie legendarnego duszpasterza młodzieży „różnych dróg” ks. Andrzeja Szpaka [online], www.infoans.org [dostęp 2022-09-18] (wł.).
- ↑ „W ramionach Ojca” film o księdzu Szpaku [online], www.udasie.pl [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ a b Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Gliwicach - BIP Gliwice [online], bip.gliwice.eu [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ Karolina Kmiecik-Jusięga - Studenci, pracownicy - USOSweb [online], usosweb.ignatianum.edu.pl [dostęp 2022-09-18].
- ↑ Dlaczego miałby kłamać [online], www.tygodnikpowszechny.pl, 17 sierpnia 2020 [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ Wirtualna Polska Media S.A, eSPe Wydawnictwo Zakonu Księży Pijarów [online], ksiazki.wp.pl, 19 grudnia 2014 [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ O firmie - Boskieksiążki.pl - księgarnia internetowa Wydawnictwa eSPe [online], boskieksiazki.pl [dostęp 2022-09-18].
- ↑ O Szpaku [online], DoZiemiObiecanej.pl [dostęp 2022-09-18].