Andrzej Szostek
Andrzej Ryszard Szostek (ur. 9 listopada 1945 w Grudziądzu)[1] – polski duchowny rzymskokatolicki, marianin, profesor nauk humanistycznych, filozof, etyk, rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w latach 1998–2004, profesor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
.jpg) ks. Andrzej Szostek (2019) | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
9 listopada 1945 |
| Katolicki Uniwersytet Lubelski – prorektor, rektor | |
| Okres sprawowania |
1992–1996 (prorektor), 1998–2004 (rektor) |
| Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie | |
| Okres sprawowania |
profesor |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Śluby zakonne |
15 sierpnia 1973 |
| Prezbiterat |
23 czerwca 1974 |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujPo złożeniu matury w I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Grudziądzu podjął studia historyczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, skąd po I roku przeniósł się na teologię do KUL w Lublinie. Pracę magisterską Etyka jako nauka empiryczna w ujęciu T. Czeżowskiego i T. Kotarbińskiego napisał pod kierunkiem ks. kardynała doc. Karola Wojtyły i obronił w 1969, uzyskując magisterium z filozofii chrześcijańskiej; pracę doktorską (Filozoficzne aspekty dyskusji wokół norm ogólnie ważnych we współczesnej teologii) obronił w 1978, a habilitował się w 1989. W 1990 został docentem, w 1992 – profesorem nadzwyczajnym, w 1997 – tytularnym, a w 2000 – profesorem zwyczajnym. Przez całą swą karierę naukową związany z KUL, którego był m.in. prorektorem (1992–1996) i potem przez dwie kadencje (1998–2004) rektorem, i gdzie potem do emerytury w 2018 pozostawał kierownikiem katedry etyki. Jako profesor emeritus KUL[a] współpracuje też, jako profesor wizytujący, z Wydziałem „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego.
Złożył I śluby zakonne w zgromadzeniu księży marianów 15 sierpnia 1970 i wieczyste 15 sierpnia 1973. Wyświęcony na kapłana 23 czerwca 1974 w Górze Kalwarii, od 2006 radny generalny zgromadzenia księży marianów.
Jest siostrzeńcem historyka, prof. Henryka Zielińskiego i wnukiem działacza Związku Polaków w Niemczech, dyrektora szkoły polskiej w niemieckim wówczas Złotowie (Krajna), Juliusza Zielińskiego.
Redaktor czasopisma „Ethos”, członek Papieskiej Akademii „Pro vita”; jest członkiem fundacji Ius et Lex. Członek Polskiej Akademii Umiejętności. Od 2016 członek Rady Narodowego Centrum Nauki.
W 2018 ukazał się, nakładem wydawnictwa „Więź”, wywiad-rzeka dziennikarza i publicysty Ignacego Dudkiewicza z Andrzejem Szostkiem[2], w którym ksiądz odpowiadając na pytania rozmówcy przedstawia perspektywę nie tylko naukowca, ale także – na przykładzie własnych doświadczeń osobistych – drogę dochodzenia do tych przemyśleń.
Jest jednym z sygnatariuszy opublikowanego 29.10.2020 przez „Więź” apelu 27 księży[3], nawiązującego do kryzysu w polskim Kościele[b].
Pracuje na stanowisku profesora w Katedrze Etyki Instytutu Filozofii na Wydziale Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie[4].
Ordery, odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- Krzyż Kawalerski (2005)[5]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2013)[6]
- Brązowy Medal za Zasługi dla Obronności Kraju
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
- Medal za Zasługi dla KUL (2018)
- Honorowy obywatel Lublina (2021)[7]
Uwagi
edytuj- ↑ 1 października 2020 r. zakończył swoją współpracę z KUL, skierowawszy do rektora uczelni list w sprawie ks. prof. Alfreda Wierzbickiego[c], w którym napisał m.in. „...nie potrafię kontynuować współpracy z Uczelnią, której Władze tak krzywdząco traktują swego Profesora...”[8].
- ↑ List 27 księży został opublikowany krótko po tym, jak wicepremier (i koordynator resortów „siłowych”) Jarosław Kaczyński w specjalnym oświadczeniu wezwał sympatyków rządu PiS do obrony Polski i kościołów „za wszelką cenę”, w związku z trwającymi protestami ulicznymi wywołanymi przez ogłoszenie przez J. Przyłębską, w imieniu Trybunału Konstytucyjnego, stanowiska w sprawie konstytucyjności obowiązujących od 1993 przepisów o dopuszczalności przerywania ciąży.
- ↑ Wcześniej, 6 września 2020, był jednym z dwanaściorga profesorów KUL –sygnatariuszy listu do rektora w obronie prof. Wierzbickiego; treści tego listu jednak we wrześniu nie podano do publicznej wiadomości, ujawniając go dopiero w październiku.
Przypisy
edytuj- ↑ ks. prof. dr hab. Andrzej Szostek. kul.pl. [dostęp 2021-11-29].
- ↑ Dudkiewicz i Szostek 2018 ↓.
- ↑ My też mówimy NIE wobec nadużyć polityków i grzechów Kościoła. Apel księży. „Więź”, 2020-10-29. [dostęp 2020-10-30]. (pol.).
- ↑ prof. dr hab. Andrzej Szostek. umcs.pl. [dostęp 2022-10-15].
- ↑ 7 listopada 2005 „za wybitne zasługi w pracy naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej” M.P. z 2006 r. nr 1, poz. 9.
- ↑ 8 stycznia 2013 „za wybitne osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej i działalności dydaktycznej, za zasługi na rzecz rozwoju nauki” M.P. z 2013 r. poz. 343.
- ↑ Ks. Prof. Andrzej Szostek. lublin.eu. [dostęp 2022-10-15].
- ↑ Aleksandra Dunajska-Minkiewicz: Ks. prof. Andrzej Szostek w liście do rektora KUL: „Nie potrafię kontynuować współpracy z Uczelnią”. Kurier Lubelski, 2020-10-02. [dostęp 2020-10-05]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Karol Wojtyła, Andrzej Szostek, Tadeusz Styczeń: Der Streit um den Menschen, Kevelaer 1979.
- Andrzej Szostek: Normy i wyjątki, Lublin 1980.
- Andrzej Szostek: Natura – rozum – wolność, Rzym 1990.
- Andrzej Szostek: Wokół godności, prawdy i miłości, Lublin 1998. ISBN 83-228-0553-5
- Andrzej Szostek: Pogadanki z etyki, Częstochowa 2008. ISBN 978-83-60134-48-1
- Andrzej Szostek: Śladami myśli świętego, Lublin 2014. ISBN 978-83-934883-3-9
- Ignacy Dudkiewicz, Andrzej Szostek: Uczestniczyć w losie Drugiego. Rozmowy o etyce, Kościele i świecie. Warszawa: Więź, listopad 2018, seria: Biblioteka Więzi, Tom 345. ISBN 978-83-65424-44-0.
Linki zewnętrzne
edytuj- Sylwetka ks. prof. dr. hab. A. Szostka
- Ks. prof. dr hab. Andrzej Ryszard Szostek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2014-01-03].