Andrzej Pelczar
Andrzej Maria Pelczar (ur. 12 kwietnia 1937 w Gdańsku, zm. 18 maja 2010[1] w Krakowie) – polski matematyk, profesor, w latach 1990–1993 rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
| Data i miejsce urodzenia |
12 kwietnia 1937 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
18 maja 2010 |
| Profesor nauk matematycznych | |
| Specjalność: analiza matematyczna, historia matematyki, równania różniczkowe, układy dynamiczne | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1964 |
| Habilitacja |
1972 |
| Profesura |
1980 |
| Polska Akademia Umiejętności | |
| Status |
członek czynny |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Dyrektor | |
| Instytut | |
| Okres spraw. |
1981–1984 i 1987–1990 |
| Rektor | |
| Uczelnia | |
| Okres spraw. |
1990–1993 |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujSyn Mariana Pelczara i Marii[2]. W 1959 ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1959–1960 był stypendystą Instytutu Matematycznego PAN, w latach 1960–1961 był asystentem w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W 1961 powrócił na Uniwersytet Jagielloński. Tam uzyskał stopień doktora (w 1964 na podstawie pracy O istnieniu i jednoznaczności rozwiązań problemu Darboux dla równań różniczkowych cząstkowych rzędu drugiego, typu parabolicznego napisanej pod kierunkiem Tadeusza Ważewskiego) i doktora habilitowanego (w 1972 na podstawie rozprawy zatytułowanej On some extensions of the retract theorem of Ważewski). W 1980 otrzymał tytuł profesora, został profesorem nadzwyczajnym, a w 1989 profesorem zwyczajnym. W latach 1981–2007 kierował Zakładem Równań Różniczkowych w Instytucie Matematyki UJ, w latach 1981–1984 i 1987–1990 był dyrektorem IM UJ, w latach 1984–1987 prorektorem ds. studenckich UJ, a w latach 1990–1993 rektorem UJ.
Specjalizował się w zakresie analizy matematycznej, układów dynamicznych i równań różniczkowych, kontynuował pracę Tadeusza Ważewskiego. Zajmował się też historią matematyki polskiej. Był autorem i współautorem ponad stu publikacji naukowych, w tym kilku książek[3]. Opublikował m.in. monografię poświęconą równaniom różniczkowym.
Od 1962 był członkiem Polskiego Towarzystwa Matematycznego. W latach 1975–1977 był prezesem oddziału krakowskiego, w latach 1985–2010 członkiem zarządu, w latach 1985–1987 wiceprezesem, a w latach 1987–1991 prezesem PTM. Należał do założycieli European Mathematical Society, w latach 1997–2000 był jego wiceprzewodniczącym. W latach 1993–1996 był wiceprzewodniczącym, a w latach 1996–2002 przewodniczącym Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. Od 1998 był członkiem korespondentem, od 2008 członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności, w latach 2008–2010 dyrektorem Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii PAU. W latach 1979–1993 był członkiem komitetu redakcyjnego czasopisma „Wiadomości Matematyczne”, a w latach 1991–1996 członkiem komitetu redakcyjnego miesięcznika „Delta”.
Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[4].
Publikacje
edytuj- 1974: Elementy analizy funkcjonalnej, skrypt uczelniany AGH nr 486, Kraków.
- 1978: Ogólne układy dynamiczne, skrypt uczelniany UJ nr 293, Kraków.
- 1980: Wstęp do teorii układów dynamicznych, skrypt uczelniany AGH nr 694, Kraków.
- 1987: Wstęp do teorii równań różniczkowych, Część I: Wstęp do teorii równań zwyczajnych i równań cząstkowych pierwszego rzędu, współautor z Jackiem Szarskim, seria „Biblioteka Matematyczna”, tom 66, PWN, Warszawa.
- 1989: Wstęp do teorii równań różniczkowych, Część II: Elementy jakościowej teorii równań różniczkowych, seria „Biblioteka Matematyczna”, tom 67, PWN, Warszawa.
- 2003: Czas i dynamika w równaniach różniczkowych i układach dynamicznych, Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych przy Wydziale Filozofii PAT, Biblos, Tarnów.
Odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- Ordery i odznaczenia
- 2002: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[5][6]
- 1993: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[7]
- 1981: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- 1993: Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Nagrody i wyróżnienia
- 1972: Nagroda im. Stefana Banacha
- 1965: Nagroda PTM dla młodych matematyków
Przypisy
edytuj- ↑ Zmarł były rektor UJ prof. Andrzej Pelczar [online], rp.pl, 18 maja 2010 [dostęp 2010-05-18].
- ↑ Andrzej Pelczar [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 2021-05-24].
- ↑ Z żałobnej karty. Andrzej Pelczar (1937–2010), „Wiadomości Matematyczne” (47), 2011 [dostęp 2020-12-27].
- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 214, ISBN 978-83-233-4527-5.
- ↑ M.P. z 2003 r. nr 6, poz. 88
- ↑ M.P. z 2003 r. nr 17, poz. 261
- ↑ M.P. z 1994 r. nr 8, poz. 68
Bibliografia
edytuj- Roman Duda, Matematycy XIX i XX wieku związani z Polską, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2012, s. 357–358, ISBN 978-83-229-3316-9.
- Złota księga nauki polskiej. Naukowcy zjednoczonej Europy, Gliwice: Mastermedia Sp. z o.o. i Helion, 2006, s. 616–617.
- Kto jest kim w Polsce. Edycja IV, Warszawa: PAI, 2001, s. 723–724.
- Prof. Andrzej Pelczar profesorem honorowym UJ: Laudacja, uj.edu.pl, 2010 [zarchiwizowane 2010-05-24].
- Prof. dr hab. Andrzej Pelczar, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-05-18].