Analcymminerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy zeolitów (oraz ze względu na wiele cech wspólnych także do grupy skaleniowców). Jest minerałem bardzo pospolitym, jego prawidłowe kryształy należą jednak do rzadkości.

Analcym
Ilustracja
Analcym
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

uwodniony glinokrzemian sodu (Na[AlSi2O6] x H2O)

Twardość w skali Mohsa

5,5

Przełam

muszlowy

Łupliwość

brak

Układ krystalograficzny

trójskośny[1][2], a także regularny, rombowy lub tetragonalny[2]

Gęstość

2,2–2,3 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

bezbarwny, biały, szary, żółtawy, czerwonawy, zielonawy

Rysa

biała

Połysk

szklisty

Analcym (biały) z egirynem i natrolitem; pochodzenie: Mont Saint-Hilaire, Quebec (wymiary: 7,8 × 6,5 × 5,3 cm)

Nazwa pochodzi od gr. analkis = słaby, bezsilny; nawiązuje do słabych możliwości naelektryzowania się tego minerału podczas pocierania.

Charakterystyka

edytuj

Właściwości

edytuj

Zazwyczaj tworzy kryształy izomertyczne o postaci dwudziestoczterościanów deltoidowych. Tworzy kryształy wrosłe i narosłe. Występuje w skupieniach zbitych i ziemistych. Jest kruchy i przezroczysty.

Występowanie

edytuj

Jest produktem niskotemperaturowych procesów hydrotermalnych. Spotykany też w skałach powstałych w późnych procesach krystalizacji magmy – w bazaltach (razem z prehnitem, kalcytem, i innymi zeolitami); cieszynitach i syenitach oraz w skałach metamorficznych – (amfibolitach).

Czasem jest spotykany jako minerał wtórny powstały w procesie analcymizacji, czyli przeobrażania skaleni w ów minerał. W odpowiednich warunkach jest zdolny do tworzenia skał monomineralnych zwanych analcymitami[3].

Miejsca występowania:

Zastosowanie

edytuj
  • ma znaczenie naukowe,
  • wyjątkowo cenny okaz dla kolekcjonerów i na ich potrzeby bywa szlifowany.

Przypisy

edytuj
  1. Analcime Mineral Data [online], Webmineral.com [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  2. a b Analcime [online], Mindat.org [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  3. Andrzej Bolewski, Mineralogia szczegółowa, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982, ISBN 83-220-0151-7, OCLC 68657059.

Bibliografia

edytuj
  • Leksykon Przyrodniczy. Minerały i kamienie szlachetne. Horyzont, 2002.
  • O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały. Świat Książki, 1996.
  • R. Hochleitner: Minerały i kryształy. Muza, 1994.
  • W. Schumann: Minerały świata. Alma-Press, 2003.
  • J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały. Multico, 1997.