Alpy Lepontyńskie

część Alp Zachodnich na terenie Szwajcarii oraz we Włoszech

Alpy Lepontyjskie (niem. Lepontinische Alpen, wł. Alpi Lepontine) – część Alp Zachodnich na terenie Szwajcarii (kantony: Valais, Ticino, Gryzonia) oraz we Włoszech (region Piemont). Zajmują centralną część Alp.

Alpy Lepontyńskie
ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Szwajcaria
 Włochy

Najwyższy szczyt

Monte Leone
(3552 m n.p.m.)

Długość

151 km

Powierzchnia

12 639 km²

Jednostka dominująca

Alpy Zachodnie, Alpy

Sąsiednie pasma

Alpy Pennińskie, Alpy Urneńskie, Alpy Glarneńskie, Prealpi Luganesi

Mapa pasma górskiego
Położenie na mapie Europy
Mapa konturowa Europy, na dole nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Alpy Lepontyńskie”
Ziemia46°23′00″N 8°50′00″E/46,383333 8,833333
Monte Leone
Zervreilasee
Jezioro Ritom
Piz Medel
Rheinwaldhorn
Pizzo di Claro
Blinnenhorn i lodowiec Gries
Pizzo Rotondo

Na północy przełęcz Furka oddziela je od Alp Berneńskich, a przełęcz Oberalp oddziela je od Alp Glarneńskich, na wschodzie przełęcz Splügen oddziela je od Alp Retyckich (w Alpach Wschodnich), na południu graniczą z Prealpami Lugańskimi przez przełęcz San Jorio, a na zachodzie przełęcz Simplon odgradza pasmo od Alp Pennińskich. Najwyższym szczytem pasma jest Monte Leone, który osiąga 3552 m.

W Alpach Lepontyńskich bierze początek wiele rzek, między innymi: dopływy Rodanu na zachodzie, Reuss na północy, Vorderrhein i Tylny Ren (dopływy Renu) na wschodzie oraz Ticino i Toce na południu.

Znajdują się tu ważne połączenia komunikacyjne, np. tunel kolejowy Simplon, który łączy miejscowości Brig-Glis i Domodossola; Tunel kolejowy Świętego Gotarda i Tunel drogowy Świętego Gotarda łączące Andermatt z Airolo oraz Tunel San Bernardino.

Podgrupy:

Najwyższe szczyty Alp Lepontyńskich:

Przełęcze:

  • Zapport Pass 3079 m,
  • Guferlücke 2980 m,
  • Lentalücke 2954 m,
  • Hohsand Pass 2927 m,
  • Lecki Pass 2912 m,
  • Passo Rotondo 2880 m,
  • Kaltwasser Pass 2844 m,
  • Scaradra Pass 2770 m,
  • Satteltelücke 2768 m,
  • Ritter Pass 2692 m,
  • Cavanna Pass 2611 m,
  • Scatta Minoja 2597 m,
  • Bocca di Cadlimo 2542 m,
  • Valserberg 2507 m,
  • Safierberg 2490 m,

Schroniska:

  • Rifugio Città di Busto – 2480 m,
  • Rifugio Maria Luisa – 2157 m,
  • Capanna Campo Tencia – 2140 m,
  • Capanna Piansecco – 2099 m,
  • Capanna di Cava – 2066 m,
  • Capanna Efra – 2039 m,
  • Ospizio del Sempione – 2005 m,
  • Capanna Alpe Sponda – 2000 m,
  • Capanna Borgna – 1919 m,
  • Capanna Basodino - 1856 m,
  • Capanna Como – 1790 m,
  • Rifugio Città di Arona – 1760 m.

Zobacz też

edytuj

Bibliografia

edytuj
Panorama fragmentu pasma Adula-Alpen, części Alp Lepontyńskich