Czosnaczek

rodzaj roślin
(Przekierowano z Alliaria)

Czosnaczek (Alliaria Heist. ex Fabr.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Obejmuje dwa gatunki występujące w Europie, północno-zachodniej Afryce i zachodniej Azji. W całym zasięgu rodzaju, także w Polsce, występuje czosnaczek pospolity A. petiolata. Jako gatunek zawleczony i inwazyjny obecny jest także w USA, Kanadzie i Argentynie[5][6]. W rejonie Kaukazu rośnie Alliaria taurica[3].

Czosnaczek
Ilustracja
Czosnaczek pospolity
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

czosnaczek

Nazwa systematyczna
Alliaria Heist. ex Fabr.
Enum.: 161 (1759)[3]
Typ nomenklatoryczny

A. officinalis Andrzejowski ex Marschall von Bieberstein[4]

W przeszłości czosnaczek był istotnym substytutem smakowym czosnku, poza walorami smakowymi wyróżniającym się dużą zawartością witaminy A i C[7].

Morfologia

edytuj
Pokrój
Rośliny jednoroczne i dwuletnie, pokryte włoskami prostymi[8].
Liście
Odziomkowe długoogonkowe, nerkowate do sercowatych, łodygowe krótkoogonkowe sercowate do rombowatych, ząbkowane na brzegu[8].
Kwiaty
Zebrane w grona. Działki kielicha mniej lub bardziej wzniesione. Płatki korony 4, białe, jajowate, z krótkim paznokciem. Pręcików 6 z podługowatymi lub jajowatymi pylnikami. Zalążnia górna z 4–20 zalążkami, zwieńczona krótką szyjką słupka z całobrzegim znamieniem[8].
Owoce
Obłe lub kanciaste równowąskie łuszczyny wznoszące się lub mocno odstające[8].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna

Rodzaj należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), a w jej obrębie do plemienia Thlaspideae[5].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-12-11] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-12-11] (ang.).
  3. a b c Alliaria Heist. ex Fabr.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-11].
  4. Alliaria. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-12-11].
  5. a b Genus Alliaria Heist. ex Fabr.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2021-12-11].
  6. Alliaria petiolata (M. Bieberstein) Cavara & Grande. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-12-11].
  7. David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 30, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  8. a b c d Klaus Kubitzki (red.), Flowering plants, Dicotyledons: Malvales, Capparales, and non-betalain Caryophyllales, Berlin: Springer, 2003, s. 104, ISBN 3-540-42873-9, OCLC 49493577.