Alexandru Todea

Alexandru Todea (ur. 5 czerwca 1912 w Teleac, zm. 22 maja 2002 w Târgu Mureș) – rumuński duchowny katolicki rytu bizantyjskiego, arcybiskup Fogaraszu i Alba Iulia, kardynał.

Alexandru Todea

Kardynał prezbiter
Bucuros mă voi cheltui şi pe mine, pentru sufletele voastre
Kraj działania	Rumunia
Data i miejsce urodzenia	5 czerwca 1912 Teleac
Data i miejsce śmierci	22 maja 2002 Târgu Mureș
Miejsce pochówku	Katedra Świętej Trójcy
Arcybiskup Fogaraszu i Alba Iulia
Okres sprawowania	1990-1994
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rumuński obrządku bizantyjskiego
Prezbiterat	25 marca 1939
Nominacja biskupia	4 lipca 1950
Sakra biskupia	19 listopada 1950
Kreacja kardynalska	28 czerwca 1991 Jan Paweł II
Kościół tytularny	S. Atanasio a Via Tiburtina
Odznaczenia

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	19 listopada 1950
Konsekrator	Joseph Schubert
Konsekrowani biskupi Lucian Mureșan 27 maja 1990 Vasile Hossu 27 maja 1990 Gheorghe Guțiu 17 czerwca 1990

Życiorys

Przyjął święcenia kapłańskie 25 marca 1939, uzupełniał studia w Rzymie, gdzie w 1940 obronił doktorat z teologii na Papieskim Athenaeum „Propaganda Fide”. Od 1940 pracował jako duszpasterz w archidiecezji Fogaraszu i Alba Iulia; od 1948 ryt bizantyjski został zakazany przez władze rumuńskie, a Todea, podobnie jak inni duchowni, był poddawany represjom, m.in. kilkakrotnie aresztowany. W lipcu 1950 otrzymał potajemną nominację biskupią, z nadaniem stolicy tytularnej Cesaropoli; 19 listopada 1950 odebrał w sekrecie sakrę biskupią z rąk biskupa Josepha Schuberta. W styczniu 1951 został ponownie aresztowany przez Securitate; w 1952 skazano go na dożywotnie ciężkie roboty (początkowo prokurator domagał się kary śmierci). Na mocy amnestii dla więźniów politycznych został zwolniony w 1964, ale aż do upadku Nicolae Ceaușescu pozostawał w areszcie domowym. W 1986 został wybrany potajemnie na głowę Kościoła greckokatolickiego w Rumunii; po przywróceniu dla Kościoła pełni praw w 1989 Todea uzyskał potwierdzenie tej funkcji, a w marcu 1990 nominację na arcybiskupa Fogaraszu i Alba Iulia. W latach 1990–1994 był przewodniczącym Konferencji Episkopatu Rumunii.

28 czerwca 1991 Jan Paweł II mianował go kardynałem, z tytułem prezbitera S. Atanasio a Via Tiburtina. Todea uczestniczył w sesjach Światowego Synodu Biskupów w Watykanie w 1990 i 1991, był również członkiem sekretariatu generalnego Synodu. W 1992 ukończył 80 lat i utracił prawo udziału w konklawe; w tym samym roku doznał udaru mózgu i przez resztę życia poruszał się na wózku inwalidzkim. W lipcu 1994 zrezygnował z godności arcybiskupa Fogaraszu i Alba Iulia.

Pochowany w katedrze Świętej Trójcy w Blaju.

Odznaczenia

• Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii

Bibliografia

• sylwetka w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy. www2.fiu.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-24)].
• Alexandru Todea [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-06-12]  (ang.).