Aleksandria Troas
Aleksandria Troas (gr. Αλεξάνδρεια Τρωάς) – starożytne miasto greckie położone w północno-zachodniej części Azji Mniejszej, na obszarze Troady, około 20 km na południowy zachód od Troi[1].
Miasto zostało założone krótko po 311 p.n.e. przez Antygona I Jednookiego na miejscu wcześniejszej osady o nazwie Sigia[2]. Początkowo nosiło na cześć swojego założyciela nazwę Antigoneia[3]. Po bitwie pod Ipsos (301 p.n.e.) dostało się pod panowanie Lizymacha, który przemianował je na Aleksandrię Troas na cześć Aleksandra Wielkiego[1][2]. W 133 p.n.e. Aleksandria Troas dostała się wraz z całym regionem pod panowanie rzymskie, zaś za czasów Oktawiana została przekształcona w rzymską kolonię[1].
Położona na brzegu Morza Egejskiego, blisko wejścia do Hellespontu, Aleksandria Troas przez kilka wieków odgrywała rolę ważnego portu morskiego[2][4]. Otoczone murem miasto zajmowało powierzchnię około tysiąca akrów[2]. Szczyt swojej świetności Aleksandria Troas przeżywała za panowania cesarza Hadriana, z inicjatywy Heroda Attyka wzniesiono wówczas gimnazjon i termy, których ruiny zachowały się do dziś[4]. Według Dziejów Apostolskich (Dz 16,8-11 oraz 20,5-12) miasto zostało odwiedzone dwukrotnie przez Pawła z Tarsu. Podczas swojej drugiej wizyty apostoł miał dokonać cudu wskrzeszenia chłopca imieniem Eutych, który zginął wskutek upadku z okna podczas wygłoszonego przez niego kazania[1].
Przed założeniem Konstantynopola Aleksandria Troas była rozważana przez Konstantyna Wielkiego jako potencjalna lokalizacja nowej stolicy cesarstwa[3]. Miasto funkcjonowało jeszcze na początku okresu bizantyjskiego, znajdowała się w nim wówczas siedziba biskupstwa. W późniejszym okresie przestało istnieć. Po podboju osmańskim Turcy nadali temu miejscu nazwę Eski Stambul[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Eerdmans Dictionary of the Bible. edited by David Noel Freedman. Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company, 2000, s. 1337. ISBN 0-8028-2400-5.
- ↑ a b c d Getzel M. Cohen: The Hellenistic Settlements in Europe, the Islands, and Asia Minor. Berkeley: University of California Press, 1995, s. 145-146. ISBN 0-520-08329-6.
- ↑ a b Matthew Bunson: Encyclopedia of the Roman Empire. New York: Facts on File, 2002, s. 16. ISBN 0-8160-4562-3.
- ↑ a b c John Freely: A Travel Guide to Homer. On the Trail of Odysseus through Turkey and the Mediterranean. London: I.B. Tauris, 2014, s. 68. ISBN 978-1-78076-197-8.