Albert Ouzoulias

Albert Georges Ouzoulias ps. „Marc”, „Colonel André” (ur. 20 stycznia 1915 w Contrevoz, zm. 28 listopada 1995 w Créteil) – francuski działacz komunistyczny, uczestnik ruchu oporu.

Albert Ouzoulias

Albert Georges Ouzoulias

Marc, Colonel André

Albert Ouzoulias (siedzi)
pułkownik
Data i miejsce urodzenia	20 stycznia 1915 Contrevoz
Data i miejsce śmierci	28 listopada 1995 Créteil
Przebieg służby
Lata służby	1940–1944
Siły zbrojne	Francuskie Siły Zbrojne Organizacja Specjalna Wolni Strzelcy i Partyzanci Francuskie Siły Wewnętrzne Francuska Armia Wyzwolenia
Jednostki	12 Pułk Piechoty Kolonialnej
Stanowiska	Dowódca Batalionów Młodzieży OS Zwierzchnik FTP-MOI Krajowy Komisarz FTPF Koordynator działań sabotażowych w Basenie Paryskim Dowódca oddziału powstańczego organizator regularnej armii
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa Bitwa o Francję Powstanie paryskie
Późniejsza praca	Działacz kombatancki i polityczny
Odznaczenia

Albert Ouzoulias

Członek rady miasta Paryża
Przynależność	Francuska Partia Komunistyczna
Okres urzędowania	od 1945 do 1965
Burmistrz Palisse
Przynależność	Francuska Partia Komunistyczna
Okres urzędowania	od 1971 do 1995

Biografia

Wczesna działalność

Po oblaniu egzaminu wstępnego do École Normale Bourg-en-Bresse rozpoczął pracę na poczcie. W 1932 Ouzoulias, dotąd niezaangażowany politycznie, odpowiedział na apel antywojenny Henriego Barbusse'a'a, Romaina Rollanda, Heinricha Manna, Maksyma Gorkiego, Alberta Einsteina i Johna Dos Passosa. Jednym z powodów jego pacyfistycznych poglądów była śmierć ojca na froncie Wielkiej Wojny. W 1933 wstąpił do PCF, a rok później do jej młodzieżówki Młodzieży komunistycznej. Rok później przeniósł się do Paryża i został oficjalnym szefem propagandy ugrupowania. Tam też poznał swoją przyszłą żonę.

Ruch Oporu

W momencie agresji hitlerowskiej na Francję został zmobilizowany do 12 Pułku Piechoty Kolonialnej w Agen i 12 czerwca 1940 wzięty do niewoli. Przy drugiej próbie ucieczki zdołał zbiec z obozu jenieckiego do Austrii 26 lipca 1941. Wrócił do okupowanej Francji i stanął na czele formujących się Batalionów Młodzieży, jednostki Wolnych Strzelców i Partyzantów powstałej z przekształcenia podziemnej Młodzieży Komunistycznej 2 sierpnia 1941. Przyjął wówczas pseudonim "Marc" na cześć bohatera powieści L'âme enchantée autorstwa Romain'a Rolland'a. Współpracował blisko z Pierre Georgesem i Eugène Hénaffem. 20 października 1941 likwiduje w Nantes podpułkownika Karla Hotza, komendanta miejscowego garnizonu Wehrmachtu. Po powstaniu Wolnych Strzelców i Partyzantów wszedł w skład Krajowej Rady Wojskowej wspomagając organizację jednostek cudzoziemskich. W 1943 został mianowany Krajowym Komisarzem Wojskowym, a następnie Krajowym Komisarzem Politycznym.

Od początku 1943 roku rozbudowywał kanały łączności między sobą a dowództwami regionów. Po wejściu FTP w skład Francuskich Siły Wewnętrznych został w stopniu pułkownika, pod nowym pseudonimem "André", koordynatorem działań sabotażowych w Basenie Paryskim. 10 sierpnia 1944 odpowiadał za kolportaż plakatów wzywających ludność miasta do powstania. W czasie insurekcji dowodził powstańcami w XII Dzielnicy.

28 sierpnia 1944 razem z kierownictwem FTP-FFI spotkał się z Charles’em de Gaulle'em. 2 września tego samego roku organizował przekształcenie partyzanckich jednostek paryskich w 151 pułk piechoty, koordynował jego wymarsz do Niemiec, a następnie dalej pracował nad podobną reorganizacją innych grup ruchu oporu.

Po wojnie

Albert Ouzoulias działał w Narodowym Stowarzyszeniu Bojowników Ruchu Oporu i Międzynarodowej Federacji Ruchu Oporu. Mimo swojej ważnej roli polityczno-wojskowej w czasie wojny po jej zakończeniu nie odegrał ważnej roli w kraju. Był radnym w Paryżu i burmistrzem Palisse. Zmarł dziewięć lat po swojej żonie, jest autorem prac nt. FTPF.

Życie prywatne

11 maja 1940 ożenił się z Cécile Romagon, również aktywistką komunistyczną i uczestniczką (jako łączniczka) ruchu oporu pod pseudonimem "Madame Martial". Jej dwóch braci, Raymond i Pierre zostali aresztowani przez Niemców zaś ojciec zginął w publicznej egzekucji. W kwietniu 1943 została aresztowana jednak ze względu na ciążę zostaje wypuczona na wolność 30 sierpnia. Razem z dzieckiem zostaje wzięta pod specjalną opiekę FTP. Zmarła w 1986.

Odznaczenia

• Kawaler Legii Honorowej – 1946
• Krzyż Wojenny 1939-1945 z palmą
• Medal Francuskiego Ruchu Oporu

i inne

Prace

• Les Bataillons de la Jeunesse, Les éditions Sociales, 1971. ISBN 2-209-05372-2
• Les fils de la nuit, Grasset, 1975 (polskie tłumaczenie: Synowie nocy, Warszawa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1979)