Al-Malha
Al-Malha (arab. المالحه, hebr. אַל-מָאלִחָה) – nieistniejąca już palestyńska wieś, która była położona w Dystrykcie Jerozolimy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela, 15 lipca 1948 roku.
Państwo | |
---|---|
Dystrykt |
Dystrykt Jerozolimy |
Wysokość |
750 m n.p.m. |
Populacja (1945) • liczba ludności |
|
Data zniszczenia |
15 lipca 1948 |
Powód zniszczenia | |
Obecnie |
osiedle Malha, Zachodnia Jerozolima |
Położenie na mapie Jerozolimy | |
Położenie na mapie Izraela | |
31°45′08″N 35°10′55″E/31,752222 35,181944 | |
Strona internetowa |
Położenie
edytujAl-Malha leżała w północnej części wzgórz Judei, w odległości około 3 kilometrów na zachód od Jerozolimy. Według danych z 1945 roku do wsi należały ziemie o powierzchni 6828 ha. We wsi mieszkało wówczas 1940 osób[1].
własność gruntów | powierzchnia gruntów (hektary) |
---|---|
Arabowie | 5798 |
Żydzi | 922 |
publiczne | 18 |
Razem | 6 828 |
Rodzaj użytkowanych gruntów | Arabowie (hektary) | Żydzi (hektary) |
---|---|---|
uprawy oliwek | 1370 | 0 |
uprawy nawadniane | 2613 | 5 |
uprawy zbóż | 1013 | 246 |
nieużytki | 2194 | 429 |
zabudowane | 86 | 242 |
Historia
edytujW 1596 roku we wsi mieszkało 286 mieszkańców, którzy płacili podatki z upraw pszenicy, jęczmienia, oliwek, owoców i hodowli kóz[2]. W okresie panowania Brytyjczyków al-Malha była dużą wsią. We wsi był jeden meczet Umar ibn al-Khattab i szkoła podstawowa dla chłopców[1].
Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny w 1948 roku mieszkańcy al-Malhy i pobliskich arabskich wiosek al-Kastal, Sur Bahir i Dajr Jasin podpisali pakt o nieagresji z żydowską organizacją paramilitarną Hagana[3]. Gdy jednak 9 kwietnia 1948 roku doszło do masakry w Dajr Jasin, mieszkańcy al-Malhy, al-Kastal i Sur Bahir zaczęli w popłochu uciekać[4]. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej w maju 1948 roku do wsi al-Malha wkroczyli egipscy żołnierze, którzy wsparli arabskie milicje działające w południowej części Jerozolimy. W dniu 14 lipca 1948 roku wieś zaatakowali żołnierze żydowskiej organizacji paramilitarnej Irgun. Kilka godzin później Arabowie przeprowadzili kontratak umacniając swoje pozycje. Wówczas siły Irgunu wsparli żołnierze Palmach, wchodzący w skład Brygady „Ecjoni”. Po ciężkich walkach zajęli oni wieś w dniu 15 lipca, jednak walki trwały jeszcze przez następny dzień. Mieszkańcy al-Malhy uciekli do pobliskiego miasta Betlejem. Po wojnie opuszczone domy zaczęli zajmować żydowscy imigranci z krajów Bliskiego Wschodu, najczęściej z Iraku. Następnie wieś przyłączono jako jedno z osiedli do aglomeracji miejskiej Jerozolimy.
Miejsce obecnie
edytujTereny wioski al-Malha stanowią obecnie część osiedla Malha (מלחה). Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski al-Malha:
Większość domów nadal stoi i jest zajmowana przez żydowskie rodziny, chociaż kilka domów położonych w południowej części wsi zostało zniszczonych. Zamieszkałe domy zazwyczaj są dwukondygnacyjnymi budowlami wzniesionymi z kamienia wapiennego, z łukowatymi oknami i drzwiami. Niektóre domy mają balkony z dachami, które są podtrzymywane przez kolumny. Budynek szkoły jest opuszczony, a sale wypełnione śmieciami. Niektóre ulice są szerokie, podczas gdy inne uliczki są wąskie. W centrum wioski stoi meczet z wysokim okrągłym minaretem. Jest on zamknięty i zaniedbany. Ocalał także cmentarz wsi[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Welcome To al-Maliha. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-09-09]. (ang.).
- ↑ Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Erlanger Geographische Arbeiten. Erlangen: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft, 1977, s. 118.
- ↑ Morris 2004 ↓, s. 75 i 91.
- ↑ Morris 2004 ↓, s. 239.
Bibliografia
edytuj- Benny Morris: The Birth of the Palestinian Refugee Problem Revisited. Cambridge: Cambridge University Press, 2004. ISBN 978-0-521-00967-6. [dostęp 2011-09-10]. (ang.).