Aktywność twórcza

Aktywność twórcza – ogół złożonych zachowań jednostki, które cechuje element nowości wykraczający poza zachowania stereotypowe; a.t. może być odpowiedzią na to co dzieje się aktualnie, gdy jednostka zostaje pobudzona do działania o charakterze zadaniowym[1].

Cechy aktywności twórczej

edytuj

Główną cechą aktywności twórczej jest inwencja podmiotu, wyrażająca się w tym, że jednostka chcąc osiągnąć cel, sama decyduje o rodzaju i sposobie działania. Ważną cechą jest element nowości, pojmowany subiektywnie i obiektywnie. W pierwszym ujęciu nowość jest tym co występuje po raz pierwszy w wyuczonym zachowaniu jednostki, a w drugim pojawia się jako zachowanie jednostki, które nigdy wcześniej nie wystąpiło u niej i innych jednostek[1].

Znaczenie aktywności twórczej

edytuj

Znaczenie aktywności twórczej należy ujmować dwuwymiarowo, zwracając uwagę na korzyści wynikające dla jednostki, i społeczeństwa. Właśnie aktywność jednostki jest jedynym wyrazem jej osiągnięć rozwojowych, szczególnie zmian jakościowych. Jest to stwierdzenie domagające się pobudzania do aktywności twórczej w czynnościach pedagogicznych. Aktywność ta jest ważna dla pedagoga w kwestii tworzenia jednostce możliwości samodzielnych działań w rozwiązywaniu sytuacji problemowych oraz ograniczaniu gotowych wzorów zachowań. Niedocenienie i zaniechanie pobudzania aktywności twórczej u dzieci prowadzi do ograniczenia jej rozwoju w późniejszych latach[1]. Zaniedbywanie to ma również ogromny wpływ na zaspokajanie potrzeby dziecka do wzrastania skierowanego ku przyszłości[2]. Aktywność twórcza dziecka jest więc jego potrzebą biologiczną, którą należy zaspokoić dla osiągnięcia optymalnego rozwoju jednostki[3].

Postawa twórcza

edytuj

Istotą twórczości jest tworzenie nowych i wartościowych rzeczy z perspektywy twórcy. Wynika z tego postawa twórcza nazywana przez Roberta Glotona i Clauda Clero „dyspozycją do tworzenia”, która w oczekiwaniu istnieje u wszystkich jednostek, niezależnie od wieku. Jeżeli rozpatrujemy aktywność twórczą z pozycji dziecka, to chodzi głównie o zachowania nowe i wartościowe dla niego samego, nacechowane wewnętrzną motywacją do działania[4]. I tak korzystając z subiektywnego kryterium, „oceniamy zachowanie dziecka jako twórcze, jeśli zawiera ono elementy nowe w stosunku do dotychczasowego własnego doświadczenia, i to nawet wówczas, gdy inni od dawna znają i realizują ten sposób postępowania w podobnych sytuacjach. Stosując drugie kryterium, jako twórcze uznamy tylko takie zachowanie, które dotychczas u nikogo nie występowały”[5].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Ziemowit Włodarski, Anna Matczak: Wprowadzenie do psychologii. Warszawa: WSiP, 1987. ISBN 83-02-02701-4.
  2. Aktywność twórcza potrzebą biologiczną. W: Robert Gloton, Claude Clero: Twórcza aktywność dziecka. Warszawa: WSiP, 1976.
  3. Anna Trojanowska-Kaczmarska: Dziecko i twórczość. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo PAN, 1971.
  4. Twórczość i postawa twórcza. W: Robert Gloton, Claude Clero: Twórcza aktywność dziecka. Warszawa: WSiP, 1976.
  5. Ziemowit Włodarski, Anna Matczak: Wprowadzenie do psychologii. Warszawa: WSiP, 1987, s. 66. ISBN 83-02-02701-4.