Akka (roślina)
Akka (Acca Berg) – rodzaj roślin z rodziny mirtowatych. W zależności od ujęcia zaliczane są tu dwa[4] lub trzy[5] gatunki. Różnica wynika z wyodrębniania czasem akki Sellowa A. sellowiana do odrębnego rodzaju Feijoa[4]. Niezależnie od ujęcia rośliny te występują w Ameryce Południowej – A. sellowiana w południowej Brazylii, Paragwaju i Urugwaju i północnej Argentynie[6], pozostałe gatunki występują w Peru i Boliwii[4].
 Akka Sellowa | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
akka | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Acca O. C. Berg Linnaea 27: 135 (in clave), 138. Jan 1856[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Akka Sellowa dostarcza jadalnych owoców używanych do przetworów[5]. Gatunek uprawiany jest m.in. w południowej Rosji, gdzie z jego owoców sporządza się gazowane napoje[6].
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Krzewy, czasem niskie drzewa do 3 m wysokości[6].
- Liście
- Zimozielone, naprzeciwległe, pojedyncze, od spodu srebrzyste[6].
- Kwiaty
- Pojedyncze w kątach liści. Cztery działki kielicha u dołu zrośnięte w rurkę, z łatkami równej wielkości, odgiętymi. Płatki korony także cztery, także odgięte, różowe lub białe, od zewnątrz owłosione, mniej lub bardziej pomarszczone. Pręciki liczne, czerwone, dłuższe od okwiatu. Dolna zalążnia z dwóch owocolistków zawiera liczne zalążki, zwieńczona jest pojedynczą szyjką słupka[6].
- Owoce
- Mięsisty, zawiera liczne nasiona[6].
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna
Rodzaj z rodziny mirtowatych[7]. Należy do plemienia Myrteae, a w jego obrębie do grupy Pimenta, w której zajmuje pozycję siostrzaną względem rodzajów gujawa Psidium i Campomanesia, z bazalnym względem nich wszystkich rodzajem korzennik Pimenta[8].
- Wykaz gatunków[9]
- Acca lanuginosa (Ruiz & Pav. ex G.Don) McVaugh
- Acca macrostema (Ruiz & Pav. ex G.Don) McVaugh
- Acca sellowiana (O.Berg) Burret – akka Sellowa
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-17] (ang.).
- ↑ Acca. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2010-01-17]. (ang.).
- ↑ a b c Acca O.Berg. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-22].
- ↑ a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 772, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 313. ISBN 0-333-73003-8.
- ↑ Acca. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-17]. (ang.).
- ↑ Eve J. Lucas, Stephen A. Harris, Fiorella F. Mazine, Stephen R. Belsham, Eimear M.Nic Lughadha, Annika Telford, Peter E. Gasson, Mark W. Chase. Suprageneric phylogenetics of Myrteae, the generically richest tribe in Myrtaceae (Myrtales). „Taxon”. 56, 4, s. 1105-1128, 2007.
- ↑ Acca. World Checklist of selected plant families, Kew Gardens. [dostęp 2010-01-17]. (ang.).