Akademia Sibeliusa
Akademia Sibeliusa (fiń. Sibelius-Akatemia, szw. Sibelius-Akademin) – jedyna uczelnia muzyczna w Finlandii, od 2013 roku część Uniwersytetu Sztuki w Helsinkach (fiń. Taideyliopisto, szw. Konstuniversitetet, ang. University of the Arts Helsinki)[2].
| Uniwersytet Sztuki w Helsinkach | |
| |
| Data założenia |
1882 |
|---|---|
| Typ | |
| Patron | |
| Państwo | |
| Adres |
Töölönlahdenkatu 16 C |
| Liczba pracowników |
ponad 1000 (w 2018)[1] |
| Liczba studentów |
1500 (w 2018)[1] |
| Dziekan |
Kaarlo Hildén[1] |
Położenie na mapie Helsinek  | |
Położenie na mapie Finlandii  | |
 60°10′18″N 24°55′56″E/60,171667 24,932222
| |
| Strona internetowa | |
W latach 1882–1924 funkcjonowała jako Helsiński Instytut Muzyczny, następnie jako Konserwatorium Helsińskie (1924–1939), a w 1939 roku została nazwana imieniem Jeana Sibeliusa, który w latach 1885–1889 studiował tu kompozycję i grę na skrzypcach, a później wykładał teorię muzyki i kompozycję.
Historia
edytujUczelnia została założona w 1882 roku przez fińskiego kompozytora i muzykologa Martina Wegeliusa (1846–1906) jako Helsiński Instytut Muzyczny[3]. O objęcie kierownictwa instytutu poproszono norweskiego kompozytora Edvarda Griega (1843–1907), który odmówił[3]. Pierwszym dyrektorem został Wegelius, który pełnił tę funkcję aż do swojej śmierci w 1906 roku[4]. Wegelius kładł nacisk na nauczanie kompozycji, sam wykładał w instytucie teorię muzyki, historię muzyki i solfeż[4]. Zatrudnił nauczycieli z zagranicy, m.in. włoskiego kompozytora i pianistę Ferruccio Busoniego (1866–1924), norweskiego kompozytora i skrzypka Johana Halvorsena (1864–1935) oraz skrzypka Viktora Nováčka[3].
W latach 1885–1889 w instytucie studiował kompozycję i grę na skrzypcach Jean Sibelius (1865–1957), który następnie uczył tu w latach 1892–1900 i 1907–1910[3].
Kolejnymi dyrektorami byli: w latach 1906–1907 – Armas Järnefelt (1869–1958), a w latach 1907–1911 – Karl Ekman[3]. W 1911 roku prowadzenie instytutu objął Erkki Melartin (1875–1937), który podjął działania, aby rozszerzyć działalność placówki i przekształcić ją w konserwatorium[3]. W 1912 roku utworzono wydział opery[3]. Od 1914 roku nauczano gry na wszystkich instrumentach używanych w orkiestrach[3]. W 1921 roku powstał wydział kształcenia nauczycieli muzyki, a w 1926 roku wydział muzyki wojskowej[3]. W 1924 roku instytut zmienił nazwę na Konserwatorium Helsińskie[3][4].
W latach 1936–1959 konserwatorium kierował pianista Ernst Linko (1889–1960), który utworzył wydział muzyki kościelnej z przyłączonego do uczelni w 1951 roku Helsińskiego Instytutu Kantorów-Organistów, a także wydział muzyki szkolnej (1957)[3][4]. W 1939 roku konserwatorium zmieniło nazwę na Akademię Sibeliusa[3]. Za kolejnego rektora, Tanelego Kuusisto (1959–1971), w 1966 roku państwo fińskie przejęło większą część finansowania uczelni[3][4]. Wówczas uczelnia zaczęła kształcić wyłącznie muzyków profesjonalnych[3][4].
W latach 1971–1981 uczelnią kierował Veikko Helasvuo i w 1980 roku akademia uzyskała status państwowej akademii muzycznej[3]. Wówczas nauczanie zostało sformalizowane i uczelnia zaczęła nadawać stopnie naukowe[3][4]. Po zmianach w systemie przyznawania stopni naukowych, te nadane przez Akademię Sibeliusa zostały zrównane z nadawanymi przez inne państwowe uczelnie w Finlandii[4].
Za kadencji Ellen Urho w latach 1981–1987 akademia wprowadziła się do nowego gmachu (1983) i w tym samym roku otworzyła oddział w Kuopio[3][4]. W 1998 roku akademia uzyskała status uniwersytetu[4].
W 2013 roku trzy uczelnie: Akademia Sibeliusa, Akademia Sztuk Pięknych i Akademia Teatralna połączyły się w jeden uniwersytet – Uniwersytet Sztuki w Helsinkach[4]. Akademia Sibeliusa, od tego momentu oficjalnie Akademia Sibeliusa Uniwersytetu Sztuk w Helsinkach, stała się jednym z wydziałów nowej instytucji[4]. Od 2017 roku dziekanem akademii jest Kaarlo Hildén[1].
Akademia Sibeliusa jest jednym z organizatorów Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego imienia Jeana Sibeliusa, organizowanego w Helsinkach co pięć lat[5].
Struktura uczelni
edytujAkademia ma 15 wydziałów (stan na 2018 rok)[1]:
- Wydział instrumentów klasycznych: fortepianu
- Wydział instrumentów klasycznych: akordeonu
- Wydział instrumentów klasycznych: gitary
- Wydział instrumentów klasycznych: kantele
- Wydział muzyki kościelnej
- Wydział wokalistyki, opery i nauczania opery
- Wydział instrumentów klasycznych: dętych
- Wydział instrumentów klasycznych: perkusji
- Wydział instrumentów klasycznych: harfy
- Wydział instrumentów klasycznych: smyczkowych
- Wydział kompozycji i teorii muzyki
- Wydział muzyki dawnej
- Wydział jazzu
- Wydział edukacji muzycznej
- Wydział muzyki ludowej
Akademia prowadzi również studia doktoranckie, m.in. szkoły doktoranckie DocMus i MuTri (stan na 2018 rok)[6].
Władze uczelni
edytujRektorzy
edytuj- Martin Wegelius (1882–1906)
- Armas Järnefelt (1906–1907)
- Karl Ekman (1907–1911)
- Erkki Melartin (1911–1936)
- Ernst Linko (1936–1959)
- Taneli Kuusisto (1959–1971)
- Veikko Helasvuo (1971–1981)
- Ellen Urho (1981–1987)
- Tuomas Haapanen (1987–1990)
- Erkki Rautio (1990–1993)
- Lassi Rajamaa (1993–1999)
- Pekka Vapaavuori (1999–2004)
- Gustav Djupsjöbacka (2004–2012)
- Tuomas Auvinen (2012–2013)
Dziekani
edytuj- Tuomas Auvinen (2013–2017)
- Kaarlo Hildén (2017– )
Absolwenci
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e Sibelius Academy. [dostęp 2018-10-02]. (ang.).
- ↑ Finnish Academy of Fine Arts + Sibelius Academy + Theatre Academy Helsinki = University of the Arts Helsinki. [dostęp 2018-10-02]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Salonen, Esa-Pekka. W: Ruth-Esther Hillila, Barbara Blanchard Hong: Historical Dictionary of the Music and Musicians of Finland. Greenwood Publishing Group, 1997, s. 377–378. ISBN 978-0-313-27728-3. [dostęp 2018-10-02]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l History of Sibelius Academy. [w:] www.uniarts.fi [on-line]. [dostęp 2018-10-03]. (ang.).
- ↑ 11th Jean Sibelius Violin Competition. [dostęp 2018-10-02]. (ang.).
- ↑ Doctoral education. [dostęp 2018-10-02]. (ang.).