Ahmed Abdallah
Ahmed Abdallah Abderemane (arab. أحمد عبد الله عبد الرحمن, Ahmad Abd Allah Abd ar-Rahman; ur. 12 czerwca 1919[1] w Domoni, zm. 26 listopada 1989 w Moroni) – polityk komoryjski, członek francuskiego Senatu od 26 kwietnia 1959 do 9 stycznia 1973[2] i prezydent Komorów od 6 lipca 1975 do 3 sierpnia 1975 oraz od 25 października 1978 do swojej śmierci[3].
.png)
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Ahmed Abdallah Abderemane |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
12 czerwca 1919 |
| Data i miejsce śmierci |
26 listopada 1989 |
| Prezydent Komorów | |
| Okres |
od 6 lipca 1975 |
| Poprzednik |
nowy urząd |
| Następca | |
| Okres |
od 25 października 1978 |
| Poprzednik |
kolegialna głowa państwa |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujPierwsza prezydentura
edytujW 1972 roku został przewodniczącym Rady Rządowej Komorów[4] i pełnił tę funkcję do 6 lipca 1975, kiedy wyspy stały się niezależne od Francji (z wyjątkiem Majotty, która głosowała za pozostaniem we Francji)[5]. Wybrany na pierwszego prezydenta niezależnych wysp, ale 3 sierpnia 1975 w wyniku zamachu stanu został obalony przez Saida Mohameda Jaffara[6]. Z kolei Jaffar został obalony przez Ali Soiliha w 1976 roku[7]. Abdallah udał się na emigrację do Francji.
Druga prezydentura
edytujMieszkający w Paryżu Abdallah był nominalnym przywódcą zaaranżowanego zamachu stanu dokonanego 13 maja 1978 przez najemnika Boba Denarda[6]. Po tym, jak Said Atthoumani przez dziesięć dni pełnił funkcję „przewodniczącego Dyrekcji Polityczno-Wojskowej”, Abdallah i Mohamed Ahmed przyjęli tytuły „Współprzewodniczących Dyrekcji Polityczno-Wojskowej”[8]. 22 lipca ich tytuły zostały zmienione na „Współprzewodniczących Dyrekcji”, a 3 października Abdallah został jedynym przewodniczącym[8]. W rzeczywistości był marionetkowym przywódcą bez uprawnień do podejmowania własnych decyzji, a prawdziwym władcą Komorów był Denard, który służył jako dowódca Gwardii Prezydenckiej[9].
25 października Abdallah przyjął tytuł prezydenta i pozostał na stanowisku aż do śmierci, pomimo trzech prób zamachu[10]. W 1982 roku zlikwidował wszystkie partie, zamiast których utworzono Związek Komorów na rzecz Postępu (UCP)[11]. Komory stały się państwem jednopartyjnym, a reżim stał się dyktatorski, nadzorowany przez najemników kontrolujących i zapobiegających próbom zamachów. 30 września 1984 jako jedyny kandydat został ponownie wybrany na prezydenta, a 22 maja 1987 jego partia zdobyła wszystkie miejsca w Zgromadzeniu Federalnym[7][11]. W tym czasie Denard przystąpił do plądrowania gospodarki Komorów, stając się największym pojedynczym właścicielem ziemskim. Przejął wszystkie najlepsze ziemie, które następnie przekształcił w luksusowe kurorty dla bogatych turystów z zachodu[12].
26 listopada 1989 Abdallah został zastrzelony w swoim gabinecie w Moroni[12]. Na swoim procesie w 1999 roku w sprawie zabójstwa Abdallaha w Paryżu Denard twierdził, że Abdallah został zamordowany przez Abdallaha Jaffara podczas zamachu stanu prowadzonego przez przyrodniego brata Saida Mohameda Djohara[13]. Z braku dowodów Denard został uniewinniony[12][14], a Djohar przejął kontrolę nad krajem[15].
Przypisy
edytuj- ↑ Kentix Computing: Ahmed Abdallah. deadoraliveinfo.com, 2019-03-18. [dostęp 2021-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ AHMED Abdallah Abderamane. senat.fr. [dostęp 2021-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (fr.).
- ↑ Histoire des Comores - Des Premiers habitants à nos jours. comores-online.com, 2006-11-16. [dostęp 2021-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (fr.).
- ↑ Lea i Rowe 2001 ↓, s. 92.
- ↑ Mayotte. Centralna Agencja Wywiadowcza. [dostęp 2021-07-19]. (ang.).
- ↑ a b Comoros - History. nationsencyclopedia.com. [dostęp 2021-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ a b Comoros, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-07-19] [zarchiwizowane z adresu 2021-06-27] (ang.).
- ↑ a b Ben Cahoon: Comoros. worldstatesmen.org. [dostęp 2021-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Connor i Hebditch 2017 ↓, s. 136.
- ↑ Chernow i Vallasi 1993 ↓, s. 615.
- ↑ a b Comoros - Political parties. nationsencyclopedia.com. [dostęp 2021-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ a b c Axelrod 2013 ↓, s. 78.
- ↑ World: Africa Comoros mercenary cleared of assassination. BBC News, 1999-05-19. [dostęp 2021-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Marc Pivois: Bob Denard acquitté. Les Comoriens présents au procès ont hué le verdict des jurés de la cour d'assises.. liberation.fr, 1999-05-20. [dostęp 2021-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (fr.).
- ↑ Security Concerns. country-data.com, 1994. [dostęp 2021-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- David Lea, Annamarie Rowe: A Political Chronology of Africa. Taylor & Francis, 2001. ISBN 978-1-85743-116-2.
- Ken Connor, David Hebditch: How to Stage a Military Coup: From Planning to Execution. Nowy Jork: Skyhorse, 2017. ISBN 978-1-5107-2969-8.
- Barbara Ann Chernow, George Vallasi: The Columbia Encyclopedia. Columbia University Press, 1993. ISBN 0-395-62438-X.
- Alan Axelrod: Mercenaries: A Guide to Private Armies and Priva: A Guide to Private Armies and Private Military Companies. Waszyngton: CQ Press, 2013. ISBN 978-1-60871-248-9.
Linki zewnętrzne
edytuj- AHMED Abdallah Abderamane. senat.fr. [dostęp 2021-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (fr.).
- Ahmed Abdallah, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-07-19] [zarchiwizowane z adresu 2021-07-19] (ang.).
- Abdallah Abderrahman, Ahmed. sapere.it. [dostęp 2021-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (wł.).