Agnieszka z Poitou
Agnieszka z Poitou (cesarzowa Agnieszka) (ur. w 1025, zm. 14 grudnia 1077 w Rzymie) – córka księcia Akwitanii Wilhelma V Wielkiego i jego żony Agnieszki, córki księcia Burgundii Otto Wilhelma.
 Agnieszka i jej mąż, Henryk III | |
| |
| Królowa Niemiec | |
| Okres | |
|---|---|
| Jako żona | |
| Poprzedniczka | |
| Następczyni | |
| Cesarzowa Świętego Cesarstwa Rzymskiego | |
| Okres | |
| Jako żona | |
| Poprzedniczka | |
| Następczyni | |
| Dane biograficzne | |
| Data urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Agnieszka Burgundzka |
| Mąż | |
| Dzieci |
Adelajda Szwabska |
Agnieszka była drugą żoną Henryka III (29 października 1017 - 5 października 1056) - cesarza rzymskiego, którego poślubiła 21 listopada 1043 w Besançon. Henryk był synem cesarza Konrada II i Gizeli, córki księcia Szwabii Hermana II. Henryk i Agnieszka mieli razem dwóch synów i cztery córki[1]:
- Adelajda Szwabska (1045 - 11 stycznia 1096), ksieni w Gandersheim i Quedlinburgu
- Gizela (1047 w Rawennie – 6 maja 1053)
- Matylda (październik 1048 - 12 maja 1060), żona Rudolfa von Rheinfeld
- Henryk IV (11 listopada 1050 - 7 sierpnia 1106), cesarz rzymski
- Konrad II (wrzesień/październik 1052 - 10 kwietnia 1055), książę Bawarii
- Judyta Maria Szwabska (1054 - 14 marca po 1105), żona króla Węgier Salomona i księcia polskiego Władysława I Hermana
Po śmierci męża, w latach 1056–1068 Agnieszka na czas młodości swojego syna, Henryka IV sprawowała urząd regentki Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Jej głównym doradcą był Henryk, biskup augsburski, powszechnie nienawidzony za arogancję i podejrzewany o związek z cesarzową. Jej niezdecydowana polityka względem niemieckich książąt spowodowała osłabienie Rzeszy. Krótko po Świętach Wielkanocnych 1062 roku została pozbawiona władzy przez arcybiskupa Kolonii Annona II i arcybiskupa Hamburga-Bremy Adalberta (którzy porwali jej syna). Bez syna, Agnieszka straciła pozycję polityczną i została zmuszona do ustąpienia. W 1065 roku udała się do Rzymu. W późnych latach jej życia udało jej się doprowadzić do zgody między swoim synem i jego przeciwnikami.
| 4. Wilhelm IV Żelazne Ramię | ||||||
| 2. Wilhelm V Wielki | ||||||
| 5. Emma z Blois | ||||||
| 1. Agnieszka z Poitou | ||||||
| 6. Otto Wilhelm | ||||||
| 3. Agnieszka Burgundzka | ||||||
| 7. Ermentruda z Roucy | ||||||
Ocena postaci
edytujHistorycy długo uważali, że Agnieszka z Poitou była słabą władczynią. Marie Luise Buhlst-Thiele traktuje poświęcenie się cesarzowej religii jako słabość. Wilhelm von Giesebrecht przypisuje Agnieszce charakter niezdecydowany i bojaźliwy. W swej Historii Niemieckiego Cesarstwa przedstawia ją jedynie na marginesie opisu dziejów jej silnego męża, cesarza Henryka III.
W ostatnich 20 latach poglądy historyków na Agnieszkę z Poitou uległy znaczącym zmianom. W tym kontekście można wymienić dwóch historyków, którzy zajęli się obszerniej jej tematyką. Pierwszy z nich to Tilmann Struve, który wyjaśnił, że wstąpienie cesarzowej do zakonu nie było bezpośrednią reakcją na bunt możnowładców z Kaiserswerth (porwanie jej syna) i że podróż Agnieszki do Rzymu miała miejsce dopiero w 1065. Może to sugerować, że cesarzowa nie zrezygnowała i nie wycofała się z odpowiedzialności, lecz tak długo jak to możliwe utrzymywała należne jej stanowisko regentki.
Ponadto Mechtild Black-Veldtrup napisała, oparte na krytyce źródeł, studium o Agnieszce z Poitou, w którym uwzględniła wiele nowych odkryć dotyczących zmienionego obrazu postaci cesarzowej. Tym niemniej wiele faktów z jej życia, głównie sprawa przewrotu z Kaiserswerth, pozostaje niejasne.
Przypisy
edytuj- ↑ Stefan Weinfurter (1999). The Salian Century: Main Currents in an Age of Transition. The Middle Ages. Translated by Bowlus, Barbara M. University of Pennsylvania Press, s. 46.