Pieczarka różowoblaszkowa
Pieczarka różowoblaszkowa (Agaricus rusiophyllus Lasch) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pieczarka różowoblaszkowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Agaricus rusiophyllus Lasch Linnaea 3: 420 (1828) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1828 r. Wilhelm Gottlob Lasch i nadana przez niego nazwa naukowa jest ważna[1]. Synonimy naukowe:
- Agaricus comtulus var. rusiophyllus (Lasch) Konrad & Maubl. 1927
- Agaricus rusiophyllus var. comtulus Wasser 1980
- Fungus rusiophyllus (Lasch) Kuntze 1898
- Psalliota rusiophylla (Lasch) J. Schröt. 1889[2].
Polską nazwę podał Stanisław Domański w 1955 r.[3]
Morfologia
edytujMięsisty, o średnicy tylko 2–3,5 cm, początkowo szeroko stożkowaty, ale wkrótce płaski, na koniec z tępym garbkiem na środku. Powierzchnia jednolitej barwy, nieco nieczysto biała, nigdy nie tak biała, jak u pieczarki malutkiej (Agaricus comtulus). U starszych okazów i przy deszczowej pogodzie górna część kapelusza jest zwykle mniej lub bardziej wyraźnie cielista, a brzeg często ulega odbarwieniu. Starsze okazy stają się lekko ochrowożółte, podobnie jak dolna połowa trzonu[4].
Wąskie, początkowo białawe, ale szybko stają się czysto cielisto-różowe, lecz mniej intensywnie i zauważalnie bledsze niż u pieczarki malutkiej. W miarę starzenia się nabierają wyraźnego odcienia szarości[4].
Wysokość 4–5 cm, grubość 0,2–0,3 cm, cylindryczny, przy samej podstawie dość nagle rozszerzony w bulwę, osiągającą średnicę około 5 mm. Wcześnie staje się pusty na całej długości i jest wtedy dość kruchy. Na trzonie kilka kawałków wąskiego, łatwo zanikającego pierścienia[4].
Występowanie i siedlisko
edytujPodano stanowiska Agaricus rusiophyllus głównie w Europie, poza nią pojedyncze na Kamczatce i w Ameryce Północnej[5]. W Polsce w 2003 r. Władysław Wojewoda przytoczył 3 stanowiska[3], w następnych latach podano następne[6]. Na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski ma status V – gatunku, który zapewne w najbliższej przyszłości przesunie się do kategorii wymierających, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[7].
Naziemny grzyb saprotroficzny występujący w liściastych lasach, zwłaszcza w lasach nadrzecznych, nad brzegami jezior. W Polsce owocniki głównie od czerwca do września[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorums [online] [dostęp 2024-10-09] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-10-09] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 36, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c Neuhoff Walther, Zwei seltene Zwerg-Egerlinge: Agaricus comtulus Fr. und A. rusiophyllus Lasch, „Zeitschrift für Pilzkunde”, 29, ZOBODAT, 1963, s. 105–107 [dostęp 2024-10-09] (niem.).
- ↑ Występowanie Agaricus rusiophyllus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-10-09].
- ↑ Aktualne stanowiska Agaricus rusiophyllus w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-10-09].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 60, ISBN 83-89648-38-5.