Adolf I (książę Holsztynu-Gottorp)

książę szlezwicko-holsztyński na Gottorp

Adolf I (ur. 25 stycznia 1526 we Flensburgu, zm. 1 października 1586 na zamku Gottorp) – książę szlezwicko-holsztyński na Gottorp od 1544.

Adolf I
Ilustracja
Adolf I, ok. 1586
ilustracja herbu
książę szlezwicko-holsztyński na Gottorp
Okres

od 1544
do 1 października 1586

Poprzednik

podział Holsztynu

Następca

Fryderyk II

Dane biograficzne
Dynastia

Oldenburgowie

Data i miejsce urodzenia

25 stycznia 1526
Flensburg

Data i miejsce śmierci

1 października 1586
na zamku Gottorp

Ojciec

Fryderyk I Oldenburg

Matka

Zofia pomorska

Żona

Krystyna heska

Dzieci

Fryderyk II, Zofia, Filip, Krystyna, Elżbieta, Jan Adolf, Anna, Chrystian, Agnieszka, Jan Fryderyk

Życiorys

edytuj

Adolf był trzecim synem króla Danii Fryderyka I z dynastii Oldenburgów – drugim z jego drugiego małżeństwa z Zofią, córką księcia pomorskiego Bogusława X Wielkiego. Wykształcenie i wychowanie odebrał na dworze cesarza Karola V Habsburga. W 1543 roku wrócił do kraju, aby zażądać podziału dziedzictwa po ojcu. W 1544 roku Holsztyn został podzielony między trzech młodszych braci króla Chrystiana III, a Adolf otrzymał część z zamkiem Gottorp.

Był bardzo mocno zaangażowany politycznie i wojskowo w sprawy europejskie. Od 1547 roku służył cesarzowi Karolowi V, m.in. w jego wojnach przeciwko księciu Saksonii Maurycemu (1552) i królowi Francji Henrykowi II (oblężenie Metzu); później (pod koniec lat 60. i na początku 70.) wspomagał księcia Albę w Niderlandach. W 1560 roku starał się o rękę królowej Anglii Elżbiety I.

Dbał także o swoje księstwo. Starał się z sukcesem powiększać je terytorialnie (także zbrojnie) i umacniać. Rozwijał także gospodarkę (miał m.in. niezrealizowany plan kanału łączącego Morze Północne z Bałtykiem). Unowocześnił administrację i prawo. Prowadził działalność budowlaną odbudowując Gottorp, a także przebudowując w stylu renesansowym inne zamki w księstwie. W 1567 roku ufundował gimnazjum w Szlezwiku. Układem z 1579 roku uregulowany został długotrwały spór o zakres podległości Holsztynu wobec korony duńskiej. Po śmierci starszego brata Jana w 1580 roku doszło do ponownego podziału Holsztynu, w którym Adolf znacznie poszerzył granice swego księstwa.

Od Adolfa wywodzi się dynastia szlezwicko-holsztyńska na Gottorp, boczna linia Oldenburgów.

Rodzina

edytuj

Adolf w 1564 roku poślubił Krystynę heską, córkę landgrafa Hesji Filipa Wielkodusznego. Ze związku tego pochodziło dziesięcioro dzieci:

Genealogia

edytuj
Chrystian I Oldenburg
ur. II 1426
zm. 21 V 1481
Dorota brandenburska
ur. 1430
zm. 10 XI 1495
Bogusław X Wielki
ur. 28 lub 29 V 1454
zm. 5 X 1523
Anna Jagiellonka
ur. 12 III 1476
zm. 12 VIII 1503
         
     
  Fryderyk I Oldenburg
ur. 3 IX 1471
zm. 10 IV 1533
Zofia pomorska
ur. na pocz. 1501
zm. 13 V 1568
     
   
Krystyna heska
ur. 29 VI 1543
zm. 13 V 1604
OO   17 XII 1564
Adolf I
(ur. 25 I 1526, zm. 1 X 1586)
                   
                   
       
Fryderyk II
ur. 21 IV 1568
zm. 15 VI 1587

Zofia
ur. 1 VI 1569
zm. 14 XI 1634
Filip
ur. 10 VIII 1570
zm. 18 X 1590
Krystyna
ur. 12 lub 13 IV 1573
zm. 8 XII 1625
Elżbieta
ur. 1574
zm. 1587
         
Jan Adolf
ur. 27 II 1575
zm. 31 III 1616
Anna
ur. 1575
zm. 1615
Chrystian
ur. 1576
zm. 1577
Agnieszka
ur. 1578
zm. 1627
Jan Fryderyk
ur. 1 IX 1579
zm. 3 IX 1634

Bibliografia

edytuj