Wikipedia

Adolf Dostal (podpułkownik)

polski oficer, ofiara zbrodni katyńskiej

Adolf Bogusław Dostal (ur. 30 grudnia 1873 w Veleslavínie-Praga, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik intendent Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, burmistrz Ottyni w okresie II Rzeczypospolitej, ofiara zbrodni katyńskiej.

Adolf Dostal
ilustracja
podpułkownik intendent podpułkownik intendent
Data i miejsce urodzenia

30 grudnia 1873
Veleslavín

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

1894–1895,
1916–1926,
1939–1940

Siły zbrojne

Cesarsko-królewska Obrona Krajowa
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie
Polski Korpus Posiłkowy
Legion Czechów i Słowaków

Jednostki

8 Pułk Piechoty Obrony Krajowej
Ministerstwo Spraw Wojskowych,
Sztab Generalny Wojska Polskiego

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Późniejsza praca

burmistrz Ottyni

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Krzyż Obrony Państwa Ministra Obrony Republiki Czeskiej

Życiorys

edytuj

Urodził się 30 grudnia 1873 w Veleslavínie (obecnie część Pragi) w rodzinie pochodzenia czeskiego jako syn Leopolda i Marii. Został absolwentem studiów prawniczych na Uniwersytecie Karola. Od 1894 do 1895 odbył obowiązkową jednoroczną służbę wojskową w szeregach 8 Pułku Piechoty Obrony Krajowej. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany 1 stycznia 1897. Posiadał przydział w rezerwie do 13 Pułku Piechoty Obrony Krajowej w Ołomuńcu[1]. Działał jako redaktor czasopisma „Zlatá Praha”.

Podczas I wojny światowej został przydzielony do Legionów Polskich, wpierw w marcu 1916 do Stacji Zbornej w Pradze, następnie do Stacji Zbornej LP w Przemyślu, później mianowany jej komendantem. W 1917 leczył się w Karlsbadzie. Służył w Intendenturze II Brygady Legionów Polskich. Został mianowany porucznikiem kancelaryjnym legionów. Od połowy stycznia 1918 służył w kancelarii referenta sanitarnego w ramach działu superrewizji Dowództwa Uzupełnień Polskiego Korpusu Posiłkowego.

Jako kapitan byłego Polskiego Korpusu Posiłkowego reskryptem Rady Regencyjnej z 31 października 1918 roku został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia[2]. Rozkazem z 15 kwietnia 1919 w stopniu kapitana został przeniesiony ze Stacji Zbornej w Warszawie do Sekcji Poborów i Uzupełnień w Departamencie VII Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych[3]. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej pracował w Ministerstwie Spraw Wojskowych. W listopadzie 1920 został awansowany do stopnia majora gospodarczego ze starszeństwem z dniem 1 kwietnia 1920. Został awansowany do stopnia podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów rezerwy administracji, dział gospodarczy[4][5]. W 1923, 1924 służył w Departamencie VII Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych[6] i wówczas był nadetatowym oficerem rezerwowym Okręgowego Zakładu Gospodarczego I (w 1923 Warszawie jako oficer zatrzymany w służbie czynnej)[7][8]. Był referentem budżetowym Oddziału III Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (1924). Ukończył Wyższą Szkołę Intendentury. Został oficerem w Biurze Ogólno-Organizacyjnym II wiceministra Spraw Wojskowych. Z dniem 30 września 1926 został przeniesiony w stan spoczynku[9]. Mieszkał w Warszawie przy ul. Siennej 8 m. 19[9][10].

Od kwietnia 1934 do 1935 sprawował urząd burmistrza Ottyni[11].

W 1939 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej służył w charakterze oficera łącznikowego Legionu Czechów i Słowaków. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku[12][13]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[13], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[14]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1051[13].

Jego żoną była Maria.

Upamiętnienie

edytuj
  • 5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[15][16][17]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[18][19][20].
  • W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” został zasadzony Dąb Pamięci honorujące Adolfa Dostala: przy Zespole Szkół i Placówek Oświatowych w Lidzbarku Warmińskim[21].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Schematismus 1911 ↓, s. 175, 310.
  2. ↑ Dziennik Rozporządzeń Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1918, R. 1, nr 3, s. 21.
  3. ↑ 1498. Rozkaz. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”, s. 1009, nr 45 z 26 kwietnia 1919. 
  4. ↑ Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 1330.
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924, s. 1196.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924, s. 23.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 1281.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924, s. 1159.
  9. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 34 z 25 sierpnia 1926, s. 280.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 891.
  11. ↑ Z Otynji. Pożegnanie. „Wschód”, s. 7, nr 18 z 20 lipca 1936. 
  12. ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 299. ISBN 83-7001-294-9.
  13. ↑ a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 95.
  14. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  15. ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 4 [dostęp 2024-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  16. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  17. ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  18. ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  19. ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  20. ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  21. ↑ Adolf Dostal. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2015-06-25].
  22. ↑ M.P. z 1931 r. nr 292, poz. 318.
  23. ↑ Jan Schejbal, Ministryně obrany Jana Černochová udělila resortní vyznamenání [online], mocr.army.cz, 6 maja 2024 [dostęp 2024-05-08] (cz.).
  24. ↑ Post Mateusza Gniazdowskiego - ambasadora RP w Czechach [online], twitter.com, 8 maja 2024 [dostęp 2024-05-08].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Adolf_Dostal_(podpułkownik)&oldid=75015197”