Adela z Pfalzel
Adela z Pfalzel, Święta Adela, również Adolana, Adula[1] (ur. ok. 660 na obszarze Mozela-Moza, niem. Mosel-Maas-Raum, zm. ok. 735 w klasztorze Pfalzel koło Trewiru)[2] – ksieni, święta Kościoła katolickiego.
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 660 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Czczona przez | |
| Wspomnienie | |
| Atrybuty |
księga, lilia, makieta opactwa |
Adela była córką Irminy z Oeren (również z: Öhren lub Horreum) i siostrą m.in. Plektrudy oraz Bertrady Starszej. Bezpodstawnie identyfikowana jest z córką Dagoberta II[a]. Wyszła za mąż za wybitnego człowieka Oda (Odo vir inluster)[2], seneszala i pallatyna, z rodziny Hugobertów[b], z którym miała troje dzieci:
- Alberyka (Alberich, zm. 714/721),
- Gerlindę (Gerelind,, zm. po 699),
- Haderyka (Haderich, zm. po 699)[2].
Jeden z dwóch synów, Alberyk, został ojcem przyszłego świętego Grzegorza z Utrechtu.
Adela wcześnie owdowiawszy oddała się modlitwom i aktom miłosierdzia. Zaraz po 700 roku założyła żeński klasztor benedyktyński (niem. Kloster Pfalzel), którego została pierwszą ksieni. Siedzibą został późnoromański pałac (palatium, niem. Pfalz), koło Trewiru, nabyty przez jej szwagra Pepina Średniego. W klasztorze tym uczył się jej wnuk Grzegorz, późniejszy biskup Utrechtu. W 721 lub 722 gościła Bonifacego-Winfrida, któremu powierzyła Grzegorza w dalszą podróż misyjną.
Krótko przed śmiercią przeniosła swój klasztor do Trewiru. Zgodnie z jej testamentem wyposażenie Pfalzel przeniesiono do Gillgau[c] i Bidgau w obszarze dzisiejszego Bitburga, położonych w rejonach rzek: Mozeli i Mozy.
Jej wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 24 grudnia, obok jej matki św. Irminy.
W ikonografii przedstawiana jest w stroju mniszki a atrybutami w postaci księgi, lilii, makiety opactwa[3].
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Według tradycji św. Adula i św. Irmina miały być siostrami i córkami Dagoberta II. Informacje te są zmyślone i mają na celu udowodnienie ich rzekomego pochodzenia z dynastii merowińskiej.
- ↑ W VIII wieku rodzina Hugobertów, poprzez zawierane małżeństwa, stała na czele państwa frankijskiego, a córka św. Adeli Bertrada Starsza została prababką Karola Wielkiego.
- ↑ Gillgau utożsamiane jest z Kölngau lub Keldachgau (obecnie Düsseldorf).
Przypisy
edytuj- ↑ Adela. bautz.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-03)]. - Kirchenlexikon (autor: Friedrich Wilhelm Bautz ) (niem.)
- ↑ a b c Adela, ksieni Pfalzel. mittelalter-genealogie.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)]. - za źródłem Lexikon des Mittelalters: Band I Spalte 143 (niem.)
- ↑ Marecki i Rotter 2009 ↓, s. 38.
Bibliografia
edytuj- Adula (Adela) von Pfalzel - Ökumenisches Heiligenlexikon (niem.)
- Józef Marecki, Lucyna Rotter: Jak czytać wizerunki świętych leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2009. ISBN 978-83242-0910-1. (pol.).