Adam Sheybal
Adam Franciszek Sheybal (ur. 15 października 1894 w Białej Krakowskiej, zm. 12 grudnia 1965 w Gliwicach)[1][2] – major lotnictwa Wojska Polskiego, artysta fotograf, uhonorowany tytułem Artiste FIAP (AFIAP). Członek rzeczywisty Okręgu Śląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików[3]. Członek współzałożyciel Gliwickiego Towarzystwa Fotograficznego[4].
 major lotnictwa
| |
| Data i miejsce urodzenia |
15 października 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 grudnia 1965 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
4 pułk lotniczy |
| Stanowiska |
komendant portu |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
| |
.png){kind=small}
.svg){kind=small}
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Franciszka Ksawerego (ok. 1859–1928), pracownika administracji galicyjskiej, i Wilhelminy ze Skibińskich, pianistki. Był bratem Stanisława, animatora i twórcy działalności artystycznej oraz fotograficznej w Krzemieńcu, a także Anny Eugenii po mężu Pawlikowskiej, Marii po mężu Rajcy i Stefana[5]. W dniach 17 i 18 lutego 1913 złożył egzamin dojrzałości w c. k. I Gimnazjum w Tarnowie[6].
3 maja 1926 roku został mianowany kapitanem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 roku i 18. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki[7]. W 1928 roku pełnił służbę w Departamencie Aeronautyki Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[8]. W 1932 roku pozostawał w dyspozycji szefa Departamentu Aeronautyki MSWojsk.[9]. W następnym roku, po ukończeniu I Kursu oficerów technicznych lotnictwa, został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie na stanowisko komendanta parku[10]. 27 czerwca 1935 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 roku i 8. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki[11]. W 1937 roku, po utworzeniu korpusu oficerów lotnictwa, został zaliczony do grupy technicznej[12]. W marcu 1939 roku pełnił służbę w 4 pułku lotniczym w Toruniu na stanowisku komendanta 2 portu bazy lotniczej w Bydgoszczy[13]. W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku był komendantem Bazy Lotniczej nr 4[14].
W 1932 roku był współautorem (z Henrykiem Wojciechowskim) wystawy fotografii artystycznej w Warszawie[15] oraz współautorem zdjęć do „Almanachu fotografiki polskiej” - wydanym w tym samym roku[1][16]. Od 1933 roku był członkiem Warszawskiego Towarzystwa Fotograficznego[1]. Po zakończeniu II wojny światowej - od 1946 roku mieszkał w Gliwicach, gdzie był jednym z animatorów działalności fotograficznej[17]. W 1951 roku był współzałożycielem gliwickiego oddziału Polskiego Towarzystwa Fotograficznego, przekształconego (w roku 1961) w Gliwickie Towarzystwo Fotograficzne[18][19][1]. W 1957 roku został członkiem grupy fotograficznej „Gliwice”[20].
W 1956 roku został członkiem kandydatem; w 1958 roku został członkiem rzeczywistym Okręgu Śląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików[3][1][21][22]. Szczególne miejsce w twórczości Adama Sheybala zajmowała socrealistyczna fotografia reporterska[17].
Adam Sheybal jest autorem i współautorem wielu wystaw fotograficznych; indywidualnych, zbiorowych, poplenerowych, pokonkursowych. Brał aktywny udział w Międzynarodowych Salonach Fotograficznych, organizowanych (m.in.) pod patronatem FIAP, zdobywając wiele medali, nagród, wyróżnień, dyplomów, listów gratulacyjnych. Pokłosiem udziału w Międzynarodowych Salonach Fotograficznych (pod patronatem FIAP) było przyznanie mu tytułu honorowego Artiste FIAP (AFIAP) - nadanego przez Międzynarodową Federację Sztuki Fotograficznej FIAP, obecnie z siedzibą w Luksemburgu[18][1].
Od 29 kwietnia 1924 był mężem Marii z Neumannów (1900–1991), z którą miał syna Andrzeja (1927–2017).
Zmarł 12 grudnia 1965 i został pochowany na Centralnym Cmentarzu Komunalnym w Gliwicach (sektor K12-3-4)[23].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[24][25]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Adam Sheybal, „ALEKSANDRA SHEYBAL-ROSTEK”, 30 stycznia 2012 [dostęp 2017-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-27] (pol.).
- ↑ Marek Minakowski, Adam Sheybal [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2017-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-03].
- ↑ a b Związek Polskich Artystów Fotografików [online], www.zpaf.pl [dostęp 2017-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-25] (pol.).
- ↑ Adam Sheybal - Odyseja gliwicka w Galerii Asymetria - News O.pl, „archive.li”, 22 września 2018 [dostęp 2018-09-22].
- ↑ Adam Sheybal [online], geni_family_tree [dostęp 2022-12-06] (pol.).
- ↑ Sprawozdanie 1913 ↓, s. 47.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 131.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 542, 551.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 231, 440.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 86.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 71.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 224.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 783.
- ↑ Sławiński 1983 ↓, s. 78.
- ↑ Wystawa Adama Sheybala - Odyseja gliwicka w Galerii Asymetria, „fotopolis.pl” [dostęp 2017-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-22] (pol.).
- ↑ Gliwicka obyseja Adama Sheybala - Wersja mobilna - Swiatobrazu.pl [online], www.swiatobrazu.pl [dostęp 2017-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-22] (pol.).
- ↑ a b Fotografia Kolekcjonerska [online], www.fotografiakolekcjonerska.pl [dostęp 2017-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-22].
- ↑ a b Gliwickie środowisko fotograficzne w latach 1951–2000 - Swiatobrazu.pl [online], www.swiatobrazu.pl [dostęp 2017-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-22] (pol.).
- ↑ Fenomeny i fantomy. Gliwickie środowisko fotograficzne w latach 1951–2000 - Muzeum w Gliwicach, „Muzeum w Gliwicach”, 21 czerwca 2011 [dostęp 2017-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-22] (pol.).
- ↑ Foto-info.pl, Zmarł Jerzy Lewczyński - archeolog fotografii [online], ts.foto-info.pl [dostęp 2017-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-22] (pol.).
- ↑ Adam Sheybal - Biografia, dzieła, wystawy - Artinfo.pl [online], artinfo.pl [dostęp 2017-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-22] (pol.).
- ↑ Członkowie | ZPAF Katowice [online], zpaftest.cba.pl [dostęp 2017-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-04].
- ↑ Adam Sheybal - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarze komunalne w Gliwicach [online], 22 grudnia 2017 [dostęp 2018-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-22].
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 231.
Bibliografia
edytuj- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I w Tarnowie za rok szkolny 1912/13. Tarnów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1913.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Kazimierz Sławiński: Lotnisko toruńskie 1920–1945. T. 20. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983, seria: Biblioteczka Skrzydlatej Polski. ISBN 83-206-0378-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Odyseja gliwicka Adama Sheybala w Galerii Asymetria (2009).. fotoblogia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-26)].
- Fenomen gliwickiego środowiska fotograficznego (1951–2000).. fotopolis.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-09)].
- Polska fotografia XX wieku w PKiN (2007).. fotopolis.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-22)].