Adam Kiełbiński (lekarz)
Adam Kiełbiński (ur. 13 lipca 1894 w Zamościu, zm. 20 listopada 1975 w Warszawie) – polski lekarz chirurg, podpułkownik Wojska Polskiego.
 podpułkownik-lekarz
| |
| Data i miejsce urodzenia |
13 lipca 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
20 listopada 1975 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1918–1969 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
35.Pułk Piechoty, Szpital Polowy nr 202, 45.Pułk Piechoty, 9 Pułk Piechoty Legionów, Szpital Obszaru Warownego Wilno, 3. Szpital Okręgowy w Grodnie, Szpital Etapowy w Brześciu nad Bugiem, Szpital Epidemiczny 7. Dywizji Piechoty, 3. Szpital Wojenny w Palagiano (Monte Cassino) |
| Stanowiska |
młodszy lekarz, ordynator szpitala, młodszy ordynator oddziału chirurgicznego, starszy ordynator oddziału chirurgicznego, komendantem szpitala |
| Późniejsza praca |
Szpital dla kombatantów w Penley (Walia) |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujUrodził się 13 lipca 1894 w Zamościu, w rodzinie Józefa i Julii. Dziadek Adama - Antoni Kiełbiński był uczestnikiem powstania styczniowego. Adam posiadał czterech młodszych braci: Bolesława-Antoniego, Karola, Feliksa i Czesława. Cała piątka była wychowana w duchu patriotyzmu oraz kształcona w zdobywania wiedzy praktycznej. Adam ukończył gimnazjum męskie w Radomiu i po zdaniu matury w 1913 rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W 1918 przerwał studia i 1 listopada wstąpił do Wojska Polskiego, początkowo pełniąc służbę jako szeregowy w nowo formowanym 35. Pułku Piechoty. W maju roku następnego dostał przydział, już jako podchorąży, na stanowisko p.o. lekarza w Szpitalu Polowym 202. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Dnia 6 listopada 1919 został mianowany na stopień podporucznika. Za swoje osiągnięcia został trzykrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych.
W 1921 został przydzielony do Szpitala Okręgowego w Krakowie i jednocześnie był oddelegowany na Wydział Lekarski Uniwersytetu Jagiellońskiego celem ukończenia studiów medycznych. 1 października 1922 dostał przydział do 45. Pułku Piechoty w Równem na stanowisko młodszego lekarza. W dniu 5 lipca 1924 otrzymał dyplom doktora nauk lekarskich i w następnym miesiącu został awansowany do stopnia kapitana.
Przez 9 miesięcy 1926 był młodszym lekarzem 9. Pułku Piechoty Legionów w Zamościu. W 1927 objął obowiązki młodszego ordynatora oddziału chirurgicznego 3. Szpitala Okręgowego w Grodnie.
W latach 1930–1937 posiadał stanowisko ordynatora oddziału chirurgicznego Szpitala Obszaru Warownego Wilno. Z uwagi na bliską współpracę z Wydziałem Lekarskim Uniwersytetu Stefana Batorego Szpital ten cieszył się dużym uznaniem w Wojsku Polskim. Bezpośrednim przełożonym doktora Kiełbińskiego był ppłk Antoni Izydor Kiakszto.
Dostał awans do stopnia majora ze starszeństwem z dnia 1 stycznia 1935. Pod koniec 1937 objął stanowisko starszego ordynatora oddziału chirurgicznego 3. Szpitala Okręgowego w Grodnie.
2 września 1939 przybył do Brześcia nad Bugiem i objął kierownictwo oddziału chirurgicznego Szpitala Etapowego. Tylko wielkiemu szczęściu zawdzięcza, że nie został aresztowany po 17 września przez przesłuchującego go majora NKWD. W styczniu 1940 zostaje aresztowany przez NKWD przy próbie przekroczenia granicy stref okupacyjnych. Więziony był w Chersoniu a następnie skazany na 5 lat zesłania na Syberię. Przebywał w Kotłasie oraz w rejonie Wołogdy.
W połowie września 1941 został uwolniony z zesłania (dzięki wstawiennictwu byłej pacjentki, żony komendanta obozu), dostał przepustkę i udał się w rejon formowania Wojska Polskiego w ZSRR. Na początku 1942 została mu powierzona, przez władze wojskowe, cywilna funkcja Naczelnego Lekarza polskich placówek sanitarnych w Uzbekistanie i Tadżykistanie. W lipcu tego samego roku został mianowany komendantem Szpitala Epidemicznego 7. Dywizji Piechoty.
W styczniu 1944 trafił do południowej Italii i wraz z 3. Szpitalem Wojennym z Palagiano opatrywał rannych w czasie walk pod Monte Cassino.
Awansowany do stopnia podpułkownika, po wojnie razem z 3. Szpitalem Wojennym został umieszczony w Penley w Walii. Pracował tam do swojej emerytury w 1969 i wtedy postanowił wrócić do Polski. Zamieszkał w Warszawie.
Żonaty z Katarzyną z Wajlandów - pochodzącej z zamożnej rodziny podzamojskiej kolonistów Vaillandt, sprowadzonych przez ordynata Andrzeja Zamoyskiego do Sitańca w 1785 z Francji[1]. Mieli troje dzieci: Marylę, Aldonę i Józefa Olgierda.
Adam Kiełbiński zmarł 20 listopada 1975 w Warszawie i pochowany został, razem ze swoją żoną, w grobie rodzinnym na cmentarzu Parafii Katedralnej Zmartwychwstania Pańskiego i Św. Tomasza w Zamościu (sektor VIII-1-1)[2].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)[3]
- Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino
- Kawaler Orderu Gwiazdy Włoch (Włochy)
Przypisy
edytuj- ↑ Cmentarz parafii katedralnej. Anna Sokołowsk - Opracowanie i redakcja. Zamość: GRENN Art Jacek Kardasz, 2018, s. 24. ISBN 978-83-62033-87-4. (pol.).
- ↑ Cmentarz Parafii Katedralnej Zmartwychwstania Pańskiego i Św. Tomasza w Zamościu [online], mogily.pl [dostęp 2022-01-21].
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie wojskowej”.
Bibliografia
edytuj- Zbigniew Kopociński, Krzysztof Kopociński. Losy ostatniego szefa oddziału chirurgicznego 3. Szpitala Okręgowego w Grodnie ppłk. Adama Kiełbińskiego (1894-1975) jako odbicie dziejów polskiej wojskowej służby zdrowia z Kresów Wschodnich II Rzeczpospolitej. „Acta Medicorum Polonorum”. 8 (1), s. 55-66, 2018-08-18. Poznań: Uniwersytet Medyczny w Poznaniu. ISSN 2083-0343. [dostęp 2021-02-14]. (pol.).