Adam Hieronim Sieniawski (pisarz polny koronny)

Adam Hieronim Sieniawski (ur. 1623/1624, zm. 25 stycznia 1650) – hrabia na Szkłowie i Myszy[1], pisarz polny koronny w latach 1649-1650[2], starosta generalny ruski w latach 1648-1650[3].

Adam Hieronim Sieniawski
Herb
Rodzina

Sieniawscy herbu Leliwa

Data urodzenia

1623/1624

Data śmierci

25 stycznia 1650

Ojciec

Prokop Sieniawski

Matka

Anna Eufrozyna Chodkiewicz

Żona

Elżbieta (Wiktoria Elżbieta) Potocka

Dzieci

Mikołaj Hieronim Sieniawski

Syn Prokopa Sieniawskiego i Anny Eufrozyny Chodkiewicz.

Życiorys

edytuj

Urodził się w roku 1623 lub 1624; po śmierci ojca od 1627 roku był pod opieką matki, a także babki Katarzyny Sieniawskiej, przebywał w Brzeżanach. W latach 1636–1640 studiował w kolegium Nowodworskiego w Krakowie, 15 lutego 1637 roku król Władysław IV przyznał mu pełnoletniość. Posiadał zdolności poetyckie i oratorskie. Odziedziczył ogromne majętności, na które składały się dobra podolskie i ruskie (klucze oleszycki, brzeżański, tarnorudzki, satanowski, zińkowski, międzybrzeski), wołyńskie (Granów), litewskie (Mysz i Szkłów). 8 września 1641 roku przybył do Warszawy na sejm walny. 15 lutego 1643 roku poślubił Elżbietę (Wiktorię Elżbietę) Potocką (zm. 1673), córkę Stanisława Potockiego („Rewery”). W 1645 roku w Międzybrzeżu urodził się syn Mikołaj Hieronim Sieniawski.

W 1646 roku wyruszył z pocztem zbrojnym, wspólnie z hetmanem polnym koronnym Mikołajem Potockim, przeciw Tatarom. Blisko związany z obozem królewskim popierał plany wojenne przeciw Turcji. Dnia 5 lutego 1648 roku został starostą lwowskim. Wyznaczony komisarzem do rady wojennej w 1648 roku[4]. Wiosną 1648 roku wyruszył pod komendą hetmanów Mikołaja Potockiego (wielkiego koronnego) i Marcina Kalinowskiego (polnego koronnego) przeciw powstańcom Bohdana Chmielnickiego (kozackiego hetmana). Jego dragoni i nadworni Kozacy wraz z Kozakami rejestrowymi przyłączyli się do Chmielnickiego, co przyczyniło się 17 maja 1648 roku do klęski nad Żółtymi Wodami. Podczas odwrotu z Korsunia do Bohusławia dostał się do niewoli, ale został zwolniony za obietnicę okupu. Powrócił do Lwowa i prowadził dalsze przygotowania do wojny z Kozakami; 23 września 1648 roku walczył w bitwie pod Piławcami. Następnie brał udział w sejmie elekcyjnym. Podpisał pacta conventa Jana II Kazimierza Wazy w 1648 roku[5]. W lipcu 1649 roku uczestniczył w obronie Zbaraża. Na sejmie 1649/1650 roku jako poseł[6] wyznaczony z koła poselskiego na komisarza komisji wojskowej lubelskiej, która zająć się miała wypłatą zaległych pieniędzy wojsku[7].

Zmarł 25 lub 26 stycznia 1650 roku[8]. Okazała ceremonia pogrzebowa odbyła się w kościele Bożego Ciała OO. Dominikanów we Lwowie[9]. Został pochowany w kościele zamkowym w Brzeżanach[8].

Przypisy

edytuj
  1. Kacper Niesiecki: Herbarz Polski. T. VIII. Lipsk: 1841, s. 349.
  2. Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy / oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik, 1992, s. 202.
  3. Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku. (Ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy. Oprac. Kazimierz Przyboś. 1987, s. 153.
  4. Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 79.
  5. Porządek na seymie walnym elekcyey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego aktu elekcyey należące, vchwalony y postanowiony roku Pańskiego M.DC.XLVIII, dnia VI października, s. 21.
  6. Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 369.
  7. Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 129.
  8. a b Biogram Adama Hieronima Sieniawskiego
  9. Sadok Barącz. Dzieje klasztoru WW. OO. Dominikanów w Podkamieniu, Tarnopol : drukarnia J. Pawłowskiego 1870, s. 81.