Adam Dotzauer
Adam Dotzauer (ur. 17 grudnia 1924 we Lwowie[1], zm. 21 czerwca 2003 we Wrocławiu) – lekkoatleta (Wisła Kraków[b][2] i AZS Wrocław[3]) i trener lekkiej atletyki, szybownik; nauczyciel wychowania fizycznego, działacz społeczny[1].
![]() Grób Adama Dotzauera, jego siostry Krystyny Jara oraz ich rodziców – Marii i Juliana[a] na wrocławskim Cmentarzu Grabiszyńskim | |||||||
Data i miejsce urodzenia |
17 grudnia 1924 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
21 czerwca 2003 | ||||||
Obywatelstwo |
polskie | ||||||
Informacje klubowe | |||||||
Klub | |||||||
Kariera trenerska | |||||||
|
Życiorys
edytujUrodzony w zamożnej rodzinie, syn Juliana, majora Wojska Polskiego, kawalera Virtuti Militari[4] i Marii[5] Dotzauerów[c]. W dzieciństwie i młodości mieszkał z rodzicami m.in. w Kowlu, Łomży, Grudziądzu i Lwowie. Po wojnie początkowo (przez rok akademicki 1945/1946) studiował w Krakowie, na Uniwersytecie Jagiellońskim (w Studium Wychowania Fizycznego), a w 1946 przeniósł się do Wrocławia, gdzie podjął studia na uczelni we Wrocławiu[d], na wydziale Medycyny Weterynaryjnej (równolegle na Wydziale Lekarskim Studium Wychowania Fizycznego). Studia ukończył w roku 1951 pracą magisterską pt. „Wpływ sportu na charakter” i zamieszkał we Wrocławiu do końca życia[1].
We Wrocławiu jeszcze w czasie studiów uczył wychowania fizycznego m.in. w Liceum Budowlanym i w Technikum Mechaniczno-Energetycznym. Później w latach 1952–1961 pracował w Studium Wychowania Fizycznego Politechniki Wrocławskiej. Następnie wrócił do szkolnictwa średniego, pracował jako nauczyciel WF w II Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu[e], w którym był też opiekunem SKS. Organizował również obozy narciarskie dla młodzieży[f]. Sukcesy sportowe uczniów i absolwentów tego liceum osiągane pod kierunkiem Adama Dotzauera zaowocowały w 1968 przyznaniem II LO miana szkoły sportowej (wówczas jednej trzech w Polsce szkół średnich, w których utworzono klasy z rozszerzonym programem WF)[6].
Adam Dotzauer był nauczycielem m.in. Tadeusza Ruta[7] (późniejszego medalisty olimpijskiego w rzucie młotem), rekordzisty świata w pływaniu Marka Petrusewicza[8], rekordzisty Polski w pływaniu i reprezentanta kraju na igrzyskach olimpijskich Jacka Krawczyka[6], rekordzistki Polski w skoku wzwyż Danuty Rączewskiej[9][10], rekordzisty Polski w skoku wzwyż Zbigniewa Lewandowskiego[10], rekordzisty Polski w skoku o tyczce Janusza Gronowskiego[10], reprezentanta Polski w koszykówce Jacka Kalinowskiego[6].
Adam Dotzauer był także instruktorem szybownictwa[g] (wśród swoich podopiecznych wybrał i wyszkolił w podstawach tego sportu m.in. Andrzeja Moszczyńskiego[h] i Stanisława Witka, którzy uzyskali później złote odznaki z trzema diamentami[6][11]) i instruktorem narciarstwa[1][12].
W 1982 roku Adam Dotzauer został oddelegowany na stanowisko starszego wizytatora i metodyka sportu, do Kuratorium Oświaty i Wychowania. Pracował tam do emerytury, na którą przeszedł w styczniu 1983[13].
Adam Dotzauer w 1954 roku ożenił się z Krystyną (poznał ją parę lat wcześniej na obozie narciarskim w Zakopanem), która zatrudniona była w poznańskiej WSWF; małżeństwo to jednak przetrwało bardzo krótko i zakończyło się rozwodem[14]. Miał siostrę (na imię miała również Krystyna), która studiowała we Wrocławiu medycynę[15], ale z przyczyn rodzinnych, pomimo ukończenia studiów medycznych pracowała w innym zawodzie[16]. Matka Adama i Krystyny, Maria Dotzauer, po wojnie pracowała w Krakowie jako główna księgowa[i], a w ostatnich latach życia (dożyła wieku blisko 92 lat) zamieszkała we Wrocławiu[17].
Po śmierci Adam Dotzauer pochowany został na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu 27 czerwca 2003 (pole/grób/rząd: 20/1121/29[j]), w rodzinnym grobie, wspólnym z obojgiem rodziców i siostrą Krystyną[18].
Uwagi
edytuj- ↑ Na nagrobku jest też upamiętnienie (pro memoria) Feliksa Dotzauera (brata Juliana).
- ↑ W barwach Wisły startował w sztafecie 4 × 400 m podczas lekkoatletycznych mistrzostw Polski w 1946 r., uzyskując brązowy medal.
- ↑ Dotzauerowie swój ród wywodzili z Wiednia[22].
- ↑ 24 sierpnia 1945 Krajowa Rada Narodowa powołała dekretem we Wrocławiu jedną wspólną uczelnię – Uniwersytet i Politechnikę z 10 wydziałami, w tym Wydziałem Medycyny Weterynaryjnej i Wydziałem Rolnictwa, z których w 1951 wydzielono samodzielną uczelnię – Wyższą Szkołę Rolniczą.
- ↑ W II LO pracował najdłużej, od roku 1961 do 1982[1].
- ↑ M.in. podczas jednej z ostrzejszych zim, kiedy z powodu mrozów II LO zostało czasowo zamknięte, zabrał uczniów do schroniska „Strzecha Akademicka”, gdzie przez dziesięć dni, oprócz sportowych zajęć na nartach, prowadził też inne godziny lekcyjne[23].
- ↑ Podstawowy kurs szybownictwa ukończył w Ligocie Dolnej w listopadzie 1959[21].
- ↑ W swojej książce Adam Dotzauer wymienia Andrzeja Moszczyńskiego[20], tymczasem autor wpisu na stronie II LO wspomina szybownika Moszczyńskiego pod imieniem Marek[6].
- ↑ Jeszcze przed poślubieniem Juliana Dotzauera także pracowała w Krakowie przez krótki czas w tym zawodzie[19].
- ↑ Rząd 1. od pola 21.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Dotzauer 2000 ↓, s. IV okł..
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 49.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 55–57.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 97, 110.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 101.
- ↑ a b c d e Tomasz Polak: Historia szkoły. Lata 1961–1980. Wpis 10. II Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu. [dostęp 2020-06-30]. (pol.).
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 62–63, 134.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 74–75, 134.
- ↑ St. Mich. „Nożne hamulce” i inne ciekawostki z poznańskiej hali. „Dziennik Łódzki”. Rok VII Nr 52 (2032), s. 3, 1951-02-21. „Czytelnik”. [dostęp 2020-06-30]. (pol.).
- ↑ a b c Dotzauer 2000 ↓, s. 134.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 183–184.
- ↑ Elżbieta Nowińska, Jan Francyk: 50 lat działalności Oddziału PTTK przy Politechnice Wrocławskiej. PTTK Oddział Wrocław, 2003. [dostęp 2020-06-30]. (pol.).
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 91–92.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 85–86.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 54.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 195–197.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 100–104.
- ↑ Wyszukiwarka grobów. Zarząd Cmentarzy Komunalnych we Wrocławiu. [dostęp 2020-06-28]. (pol.).
- ↑ Doztauer 2000 ↓, s. 100.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 184.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 155–156.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 29–30.
- ↑ Dotzauer 2000 ↓, s. 128–130.
Bibliografia
edytuj- Adam Dotzauer: Lwowskie wczesne dojrzewanie. Wrocław: Sudety – Oficyna Wydawnicza Oddziału Wrocławskiego PTTK, 2000. ISBN 83-87320-60-9.