Acesulfam K

związek chemiczny

Acesulfam K, acesulfam potasowy (łac. acesulfamum kalicum), E950heterocykliczny związek chemiczny stosowany jako słodzik (około 150 razy słodszy od sacharozy). Wzmacnia też smak i zapach. Jest wydalany w postaci niezmienionej[5].

Acesulfam
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C4H4KNO4S

Masa molowa

201,24 g/mol

Wygląd

biały lub prawie biały, krystaliczny proszek lub bezbarwne kryształy[1]

Identyfikacja
Numer CAS

55589-62-3

PubChem

23683747

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

W temperaturze pokojowej związek ten występuje w postaci białych kryształów, rozpuszczalnych w wodzie. Odporny na temperaturę sterylizacji oraz pieczenia chleba. Szybko wywołuje krótkotrwałe odczucie słodkości. Działa synergistycznie z innymi syntetycznymi substancjami słodzącymi. Z poliolami daje słodycz zbliżoną do cukru. Nie stwarza zagrożeń, szybko ulega biodegradacji[potrzebny przypis].

Na temat szkodliwości jego spożycia istnieją kontrowersje. Po przeprowadzeniu testów na toksyczność i rakotwórczość acesulfam został zarejestrowany przez Komisję Europejską i amerykańską Agencją Żywności i Leków, a więc dopuszczony do obrotu na terenie Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych (przy czym jego obecność w produkcie żywnościowym musi być wyraźnie zaznaczona na etykiecie)[6]. Niektórzy naukowcy twierdzą jednak, że testy bezpieczeństwa użycia tego związku nie zostały przeprowadzone prawidłowo i acesulfam wymaga dalszych badań[7]. W 2014 roku potwierdzono, że może dojść do alergii na ten związek oraz inne zawierające siarkę na +VI stopniu utlenienia, w tym taurynę i disulfiram. Alergie te występują równolegle[8]. W dużych ilościach może pogorszyć pamięć, hamować glikolizę, a to ostatnie prowadzi do wyczerpania zasobów ATP, zatem i niedoborów energetycznych[9]. Aktywowany przez acesulfam K szlak metaboliczny prowadzi do wzrostu stężenia glukozy we krwi, jednak tylko w chwili, gdy było ono już w niej wysokie (w przeciwnym wypadku stężenie glukozy się nie zmienia)[10].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Farmakopea Polska IX, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2011, s. 4574, ISBN 978-83-88157-77-6.
  2. a b c 6-Methyl-1,2,3-oxathiazin-4(3H)-one 2,2-dioxide, potassium salt, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 146162 [dostęp 2015-03-17] (niem. • ang.).
  3. a b Acesulfame K (nr 04054) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2021-07-07]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  4. POCH S.A: Karta charakterystyki substancji. 2008-06-01. [dostęp 2013-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)].
  5. Podręczny słownik chemiczny, Romuald Hassa (red.), Janusz Mrzigod (red.), Janusz Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 13, ISBN 83-7183-240-0.
  6. Oficjalny dokument FDA legalizujący Acesulfam w USA.
  7. Sample quotes from cancer experts’ letters on acesulfame testing, na stronie cspinet.org.
  8. Sidney J. Stohs, Mark J.S. Miller, A case study involving allergic reactions to sulfur-containing compounds including, sulfite, taurine, acesulfame potassium and sulfonamides, „Food and Chemical Toxicology”, 63, 2014, s. 240–243, DOI10.1016/j.fct.2013.11.008, PMID24262485 (ang.).
  9. Wei-na Cong i inni, Long-Term Artificial Sweetener Acesulfame Potassium Treatment Alters Neurometabolic Functions in C57BL/6J Mice, „PLOS One”, 8 (8), 2013, e70257, DOI10.1371/journal.pone.0070257, PMID23950916, PMCIDPMC3737213 (ang.).
  10. Ye Zheng, Michael G. Sarr, Effect of the Artificial Sweetener, Acesulfame Potassium, a Sweet Taste Receptor Agonist, on Glucose Uptake in Small Intestinal Cell Lines, „Journal of Gastrointestinal Surgery”, 17 (1), 2012, s. 153–158, DOI10.1007/s11605-012-1998-z, PMID22948835, PMCIDPMC3516624 (ang.).