Abraham Głowacz ze Zbąszynia
Abraham Głowacz Zbąski lub Abraham ze Zbąszynia (ur. ?, zm. przed 10 sierpnia 1441 w Zbąszyniu) – wielkopolski magnat, sędzia poznański w latach 1432-1440/1441[1], zwolennik i wyznawca husytyzmu; dowódca husytów w Wielkopolsce, poseł królewski, przeciwnik polityki biskupa Zbigniewa Oleśnickiego[2].
 Nałęcz | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
przed 10 sierpnia 1441 |
| Ojciec | |
| Matka | |
Życiorys
edytujSyn wojewody mazowieckiego Jana Głowacza z Leżenic i Nowego Dworu i Jadwigi z Graboszewa[3].
Politycznie ujawnił się po śmierci Władysława Jagiełły. Protestował przeciwko koronowaniu Władysława III, a także przeciwko polityce Zbigniewa Oleśnickiego.
Jego działalność sprawiła, że Zbąszyń stał się jednym z ważniejszych ośrodków husytyzmu w Polsce. Blisko współpracował ze Spytkiem z Melsztyna, głównym przywódcą ruchu husyckiego, jak również z wyznawcami w Czechach.
W trakcie narastającego w Polsce sporu pomiędzy Kościołem a innowiercami biskup poznański Andrzej Bniński dokonał zbrojnego najazdu na Zbąszyń i zmusił[4] Zbąskiego do wyrzeczenia się husytyzmu.
Po śmierci Spytka z Melsztyna w bitwie pod Grotnikami w maju 1439 r., nie mając innego wyjścia, Zbąski w listopadzie roku 1440 wydalił husytów ze Zbąszynia i wszystkich swych posiadłości, a następnie, w Poznaniu, dokonał publicznie aktu abiuracji.
Przypisy
edytuj- ↑ Urzędnicy wielkopolscy XII-XV wieku. Spisy". Oprac. Maria Bielińska, Antoni Gąsiorowski, Jerzy Łojko. 1985, s. 203.
- ↑ Marek Borucki, Jak w dawnej Polsce królów obierano. Warszawa 1976, s.195.
- ↑ Antoni Gąsiorowski, Husyty Abrahama Zbqskiego działalność publiczna, Śląski Kwartalnik Historyczny "Sobótka" 1981, nr l, s. 139.
- ↑ Encyklopedia Polska. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 18. ISBN 978-83-7558-436-3.
Bibliografia
edytuj- Maksymilian Rode, Mała encyklopedia teologiczna, Warszawa 1988.
- Wielka historia Polski, t. XI A-J, Wydawnictwo Pinnex, ISBN 83-86651-40-7.
- Antoni Gąsiorowski, Husyty Abrahama Zbąskiego działalność publiczna, Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka, 36, 1981, s. 139-145.