Aaron Copland
Aaron Copland (ur. 14 listopada 1900 w Nowym Jorku, zm. 2 grudnia 1990 w Sleepy Hollow w stanie Nowy Jork) – kompozytor i dyrygent amerykański.
Aaron Copland (1970) | |
Data i miejsce urodzenia |
14 listopada 1900 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
2 grudnia 1990 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód |
muzyk (kompozytor, dyrygent) |
Odznaczenia | |
Złoty Medal Kongresu | |
Strona internetowa |
Zarys biografii
edytujUrodził się w Nowym Jorku w rodzinie imigrantów żydowskich z Litwy. Mając 15 lat postanawia zostać muzykiem. Pierwszymi jego nauczycielami byli: Leopold Wolfsohn, Victor Wittgenstein i Clarence Adler. Od 1917 kształcił się pod kierunkiem Rubina Goldmarka (nauczyciela m.in. George’a Gershwina). W 1921 wyjechał do Francji, gdzie przez 3 lata studiował w klasie Nadii Boulanger w Paryżu i Fontainebleau. W styczniu 1925 zadebiutował jako kompozytor prawykonaniem Symphony for Organ and Orchestra (solistką była prof. Boulanger). W 1925 otrzymał kilkuletnie stypendium Guggenheima, które umożliwiło mu zajęcie się wyłącznie kompozycją.
W latach 1928–31 wspólnie z Rogerem Sessionsem organizował koncerty współczesnej muzyki amerykańskiej, tzw. Copland-Sessions Concerts. Był też dyrygentem American Festival of Contemporary Music w Yaddo w ciągu pierwszych dwóch lat istnienia tej instytucji. Przez 8 lat zajmował stanowisko prezesa Związku Kompozytorów Amerykańskich. Działał jako pianista, dyrygent oraz pedagog w Harvard University, w New School for Social Research w Nowym Jorku (1927-37) i w Berkshire Music Center.
W jego utworach słychać wpływy jazzu, folkloru amerykańskiego i meksykańskiego.
Obok kompozycji klasycznych – baletów, koncertów, oper i symfonii, tworzył też muzykę filmową.
Zajmował się także działalnością polityczną. Popierał Partię Komunistyczną USA, co spowodowało podjęcie przeciw niemu śledztwa przez FBI w latach ataków (patrz: Joseph McCarthy i makkartyzm) na kulturę i intelektualistów amerykańskich. Sam Copland porzucił komunizm, kiedy dowiedział się o prześladowaniach w ZSRR rosyjskiego kompozytora, Dmitrija Szostakowicza. Wówczas, przerażony funkcjonowaniem sowieckiego systemu, zaczął popierać Demokratów.
Copland jest powszechnie uznawany za prekursora i ojca współczesnej amerykańskiej muzyki poważnej. Przez długie lata był najpopularniejszym kompozytorem muzyki poważnej w Ameryce. Powstała w 1946 r. III Symfonia Coplanda została okrzyknięta najwybitniejszym amerykańskim dziełem symfonicznym[1].
Muzykolog i pisarz amerykański Howard Pollack w poświęconej Coplandowi monografii użył tytułu Życie i twórczość nadzwyczajnego człowieka (odniesienie do słynnej Fanfary dla zwyczajnego człowieka Coplanda). Był też pierwszym biografem, który podał do publicznej wiadomości fakty z prywatnego życia homoseksualnego kompozytora i wymienił w niej nazwiska jego partnerów[2].
Kompozycje
edytuj- Symphony for Organ and Orchestra (1924)
- Music for the Theatre (1925)
- Dance Symphony (1925)
- Concerto for Piano and Orchestra (1926)
- Symphonic Ode (1927-1929)
- Piano Variations (1930)
- El Salon Mexico (1936)
- Lincoln Portrait (1942)
- Danzon Cubano (1942)
- Music for the Movies (1942)
- Fanfare for the Common Man (1942) spopularyzowane rockową przeróbką grupy Emerson, Lake and Palmer
- Third Symphony (1944-1946)
- The Red Pony (1948)
- Clarinet Concerto (1947-1948)
- Twelve Poems of Emily Dickinson (1950)
- Piano Quartet (1950)
- Old American Songs (1952)
- The Tender Land (1954) (opera)
- Orchestral Variations (1957)
- Connotations (1962)
- Music for a Great City (1964)
- Inscape (1967)
- Three Latin American Sketches (1972)
- Balety
Przypisy
edytuj- ↑ Zdaniem B. Schaeffera III Symfonia Coplanda „w niczym arcydzieła nie przypomina, a co gorzej: za bardzo przypomina najróżniejsze rzeczy. Ponury eklektyzm doczekał się dobrego przyjęcia; wielu naśladowców Coplanda, obdarzonych na pewno nie mniejszym talentem, zaczęło kopiować Coplandowski eklektyzm, co dało produkt wiadomy: muzykę już nie do słuchania. Prymitywna Symfonia Coplanda, trzeba to przyznać, robi jeszcze pewne wrażenie - nawet w finale, opartym na prostackiej fanfarze skomponowanej niby to for the common man, czyli: dla zwykłego człowieka”.
- ↑ Howard Pollack, Howard PollackAaron Copland. The life and work of an uncommmon Man, New York: H. Holt, 1999, ISBN 978-0-252-06900-0
Bibliografia
edytuj- B. Schaeffer: Kompozytorzy XX wieku. Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1990.
Linki zewnętrzne
edytuj- www.bbc.co.uk - Aaron Copland. bbc.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-15)].
- pbs.org - Aaron Copland
- ISNI: 0000000120961237
- VIAF: 51874819
- LCCN: n79089419
- GND: 118986481
- NDL: 00520848
- LIBRIS: 20dggb1l4tnck4l
- BnF: 13892722j
- SUDOC: 087932318
- SBN: CFIV040614
- NLA: 36007052
- NKC: jn19990001489
- BNE: XX1126855
- NTA: 068674899
- BIBSYS: 90206050
- CiNii: DA04093783
- Open Library: OL891064A, OL5984858A
- PLWABN: 9810583779405606
- NUKAT: n97047412
- J9U: 987007260183705171
- PTBNP: 566302
- CANTIC: a10069136
- LNB: 000035031
- NSK: 000261313
- BNA: 000053724
- CONOR: 18183779
- ΕΒΕ: 252970
- BLBNB: 000303882
- KRNLK: KAC2018N5623
- LIH: LNB:V*159893244;=Bf
- RISM: people/67588