Ażur
Ażur (z franc. ajour – dziurka) – rodzaj zdobienia polegający na wycięciu w materiale otworów o ozdobnym kształcie, skomponowanych tak, aby prześwitywała przez nie płaszczyzna tła. Ten ozdobny układ otworów wykonywany jest w dowolnym materiale i tworzy zespół dekoracyjny.
Ażur stosowany jest zarówno w rzemiośle artystycznym (kraty, ozdobne siatki) jak i tkaninach artystycznych. W tkaninach ażur uzyskuje się przez rozsunięcie nici osnowy i wątku lub wycięcie fragmentu tła[1].
W architekturze ażur jest zespołem dekoracyjnym w postaci elementów ozdobnych np. balustrad, przezroczy, maswerków. Występował we wszystkich epokach architektonicznych. Jest typowy dla sztuki mauretańskiej, hinduskiej, gotyckiej i późnoruskiej. Jeżeli w detalu architektonicznym otwory są zamknięte w tle, wówczas nosi on nazwę ażuru ślepego[2].
Technika zdobnicza polegająca na tworzeniu wzoru z otworów nazywana jest ażurowaniem. Dzięki otworom do kompozycji zostaje wprowadzone światło, które modeluje przedmiot grą światłocieni[1]. Kompozycje ażurowe stosowane są dla podniesienia wrażenia lekkości i delikatności.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Sztuka świata. T. 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013. ISBN 978-83-213-4726-4.
- ↑ Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota, Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.