9K38 „Igła”radziecki/rosyjski ręczny, naprowadzany na podczerwień system pocisków ziemia-powietrze. Oznaczenie NATO SA-18 Grouse.

wyrzutnia z pociskiem przeciwlotniczym Igła oznaczenie ros. ГРАУ[1] 9K38 (trans. GRAU 9K38) ozn. NATO SA-18 Grouse
9K38 Igła

Istnieje wariant pocisku 9K310 „Igła-1” (oznaczenie NATO SA-16 Gimlet) oraz wersja morska „Igła-M” (oznaczenie NATO SA-N-10 Grouse).

Historia

edytuj

Prace nad pociskiem rozpoczęły się w 1971 roku. Był to nowy projekt, a nie rozwój istniejących pocisków kierowanych typu 9M32 Strzała-2.

Problemy techniczne spowodowały opóźnienie w pracach, więc w 1978 podzielono program na dwie części: pierwszą, w której kontynuowano projektowanie „pełnowartościowej” Igły, oraz drugi projekt z uproszczonym pociskiem Igła-1.

„Pełnowartościowa” Igła 9K38 (oznaczenie NATO SA-18 Grouse) z pociskiem 9M39 została zaakceptowana w 1983.

Podczas testów prowadzonych w Finlandii i porównań do francuskiego pocisku Mistral, stwierdzono, że 9K38 Igła (mająca mniejszą głowicę bojową) ma krótszy zasięg i niższą czułość, za to większą odporność na zakłócenia.

Pod koniec lat 80. podjęto przygotowania do uruchomienia produkcji licencyjnej zestawu 9K310 Igła-1E w Polsce, w zakładach Mesko, w związku z czym zakupiono część dokumentacji, natomiast głowice samonaprowadzające, silniki i mechanizmy startowe miały być dostarczane z ZSRR[2]. Na skutek przemian ustrojowych na początku lat 90. zrezygnowano z uruchomienia produkcji pocisku wymagającego dostaw z ZSRR i zdecydowano o rozpoczęciu prac nad własnym, bardziej perspektywicznym pociskiem tej kategorii, korzystając z przygotowań do wdrożenia licencji Igły-1, czego efektem było skonstruowanie pocisków Grom. W pierwszej wersji Grom-I pocisk wykorzystywał jeszcze elementy importowane Igły, w tym związane z głowicą samonaprowadzającą[2].

Użycie

edytuj

Igła oraz Igła-1 zostały wyeksportowane przez Rosję do ponad 30 krajów świata.

2 maja 1999 ofiarą pocisku przeciwlotniczego Igła padł samolot F-16C Block 40 z 555. eskadry 31. dywizjonu, wykonujący misję bojową w ramach operacji Allied Force w czasie wojny w Kosowie.

17 kwietnia 2022 ukraińscy żołnierze podczas rosyjskiej inwazji na Ukrainę zestrzelili w obwodzie charkowskim rosyjski śmigłowiec Ka-52 za pomocą radzieckiej wyrzutni pocisków Igła[3].

22 maja 2022 r. pod Popasną, żołnierze 80. oddzielnej powietrznodesantowej brygady szturmowej Sił Zbrojnych Ukrainy przy użyciu „Igły” zestrzelili samolot szturmowy Su-25 pilotowany przez rosyjskiego generała rezerwy Kanamata Botaszewa[4][5].

28 czerwca 2024: Gwardia Narodowa Ukrainy poinformowała o zestrzeleniu w obwodzie donieckim rosyjskiego samolotu szturmowego Su-25[1].

Dane taktyczno-techniczne

edytuj
  • Masa:
    • pocisku: 10,8 kg
    • wyrzutni: 7,15 kg
  • Długość: 1700 mm
  • Średnica: 70 mm
  • Maksymalna prędkość celu: 360 m/s
  • Minimalny pułap celu: 10 m
  • Maksymalny pułap celu: 3500 m
  • Maksymalna prędkość: 800 m/s
  • Średnia prędkość rakiety: 600 m/s
  • Maksymalny zasięg rażenia: 5000 m
  • Czas przejścia w położenie bojowe: 10 s
  • Okres przechowywania: 10 lat

prawdopodobieństwo trafienia:0,38-0,58

Przypisy

edytuj
  1. a b Oznaczenie indeksu zamówień Ministerstwa Obrony Rosji (dawniej ZSRR).
  2. a b Andrzej Kiński. Kolejne zostawy Piorun trafiły do wojska. „Wojsko i Technika”. Nr 3/2021. s. 12–13. ISSN 2450-1301. 
  3. Polsat News, Zestrzelili rosyjski śmigłowiec. "Żal było droższej rakiety" [online], PolsatNews.pl, 17 kwietnia 2022 [dostęp 2024-06-28] (pol.).
  4. Долетался. Возле Попасной, вероятно, ликвидировали скандального российского генерала. (ros.).
  5. Daniel Drob, BBC: Nie żyje rosyjski generał rezerwy Kanamat Botaszew. Ukraińcy mieli zestrzelić jego Su-25 [online], wiadomosci.gazeta.pl, 24 maja 2022 [dostęp 2022-05-24].

Bibliografia

edytuj