8 Batalion Strzelców Karpackich

8 Batalion Strzelców Karpackich
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1942 i 1944
Rozformowanie	1942 i 1947
	Tradycje
Nadanie sztandaru	11 sierpnia 1946
	Dowódcy
Pierwszy	mjr Karol Hareńczyk
Ostatni	mjr Marian Jania
	Działania zbrojne
	kampania włoska
	Organizacja
Rodzaj wojsk	Piechota
Podległość	3 Brygada Strzelców Karpackich

8 Batalion Strzelców Karpackich (8 bsk) – pododdział piechoty Polskich Sił Zbrojnych.

Formowanie i działania batalionu

8 Batalion Strzelców Karpackich został sformowany po raz pierwszy wiosną 1942 roku, w Palestynie, w składzie 3 Brygady Strzelców Karpackich. Podstawą formowania był rozkaz Ldz. 2440/A/I/tjn./42 dowódcy Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie z 23 maja 1942 roku i rozkaz Ldz. 53/59/Og. Org./tjn./42 dowódcy Dywizji Strzelców Karpackich z 30 maja 1942 roku. W listopadzie 1942 roku batalion został rozformowany.

Po raz drugi 8 Batalion Strzelców Karpackich został sformowany pod koniec 1944 roku we Włoszech również w składzie 3 Brygady Strzelców Karpackich. W kwietniu 1945 roku walczył w bitwie o Bolonię.

Po wojnie batalion, będąc w składzie wojsk okupacyjnych, pełnił między innymi służbę wartowniczą. W lutym 1946 ochraniał obiekty wojskowe w rejonie Senigallia^[2]. W 1946 roku został przetransportowany z Włoch do Wielkiej Brytanii i tam w 1947 roku rozformowany.

Żołnierze batalionu

Dowódcy batalionu

mjr Karol Hareńczyk (do 3 VIII 1945)^[3]
mjr Marian Jana (3 VIII 1945 - 1947)^[4]

Zastępca dowódcy batalionu

mjr Wojciech Kania^[4]

Szeregowcy

strz. Jan Kisza

Symbole batalionu

Sztandar
Sztandar, ufundowany przez społeczeństwo włoskich miast Imola i Senigallia, wręczył batalionowi 11 sierpnia 1946 roku gen. Anders^[5].

Na stronie głównej płata znajduje się wykonany z pąsowego jedwabiu motyw krzyża kawalerskiego z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej. W czterech rogach wyhaftowano odznaki batalionu. Na ramionach krzyża umieszczono ponadto oznakę honorową 2 Korpusu^[a]), oznakę rozpoznawczą dowództwa 2 Korpusu i oddziałów pozadywizyjnych, oznakę rozpoznawczą 3 Dywizji Strzelców Karpackich, odznakę organizacji katolickiej opiekującej się żołnierzami^[b] oraz herb Bolonii na tle gałązek świerkowych.

Na stronie odwrotnej, w środku krzyża kawalerskiego, znajduje się napis: "Bóg, Honor i Ojczyzna", na ramionach zaś nazwy miast włoskich, w których wyzwalaniu uczestniczył 8 batalion: "Bologna", "Imola - 14 IV 1945", "Castel S. Pietro". W lewym górnym i dolnym rogu umieszczono herby miast fundatorów: Imoli i Senigalli^[5].

Obecnie sztandar eksponowany jest w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie^[6].

Odznaka pamiątkowa
Zatwierdzona w dzienniku Rozkazów dowódcy 2 Korpusu nr 12, poz.74 z 29 stycznia 1946 roku^[7]. Odznaka wykonana została z oksydowanego białego metalu; Na gałązkę jodłową nałożona jest arabska cyfra 8 i litery SK. Cyfra pokryta granatową emalią, litery i obramowanie cyfry złocone. Gałązka jodłowa w kolorze starego srebra.

Noszona była na beretach w odległości 5 cm od orzełka po jego lewej stronie, umieszczona na podkładce sukiennej. Dla każdej kompanii był ustalony inny kolor podkładki: kompania dowodzenia – granatowy, kompania wsparcia – czarny, 1 kompania – żółty, 2 kompania – soczysta zieleń, 3 kompania – pąsowy, 4 kompania – karmazynowy. Odznaka noszona również bez podkładki na lewej górnej kieszeni munduru^[8].

Uwagi

↑ oznaka rozpoznawcza brytyjskiej 8 Armii
↑ Catholic Welfare Conference

Przypisy

↑ Krząstek i Żak 1997 ↓, s. 169.
↑ Żak 2014 ↓, s. 144.
↑ Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 90.
↑ ^a ^b Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 91.
↑ ^a ^b Murgrabia 1990 ↓, s. 45-46.
↑ Murgrabia 1990 ↓, s. 123.
↑ Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 506.
↑ Partyka 1997 ↓, s. 72.

Bibliografia

Kronika 3 Dywizji Strzelców Karpackich Nr 1 za czas od 3 V 1942 do 10 XII 1943. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sygn. C.292.. [dostęp 2016-06-02].
Tadeusz Krząstek, Andrzej Żak: Z ziemi włoskiej do Polski. Warszawa: Wydawnictwo Marrow SA, 1997. ISBN 83-907396-5-8.
JanJ. Partyka JanJ., Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939-1945. Wojska Lądowe, Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997, ISBN 83-902021-9-0 .
Harvey Sarner, Piotr K Domaradzki: Zdobywcy Monte Cassino: generał Anders i jego żołnierze. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2006. ISBN 83-7506-003-8.
Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-204-3299-2.
Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim Wschodzie i Środkowym Wschodzie. Warszawa 1981: KAW RSW "Prasa- Książka – Ruch", 1981.
Wojsko Polskie 1939-1945 - Barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984. ISBN 83-223-2055-8.
Jerzy Murgrabia: Symbole wojskowe Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Wydawnictwo Bellona, 1990. ISBN 83-11-07825-4.
Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939-1945, zeszyt nr 14. Londyn: 1973.

[6] znaka rozpoznawcza brytyjskiej 8 Armii

[7] Catholic Welfare Conference

[CITEREFKrząstekŻak1997169-1] Krząstek i Żak 1997 ↓, s. 169.

[CITEREFŻak2014144-2] Żak 2014 ↓, s. 144.

[CITEREFKryska-KarskiBarański197390-3] Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 90.

[CITEREFKryska-KarskiBarański197391-4] Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 91.

[CITEREFMurgrabia199045-46-5] Murgrabia 1990 ↓, s. 45-46.

[CITEREFMurgrabia1990123-8] Murgrabia 1990 ↓, s. 123.

[CITEREFSawickiWielechowski2007506-9] Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 506.

[CITEREFPartyka199772-10] Partyka 1997 ↓, s. 72.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[b]

[6]

[7]

[8]