Wikipedia

49 Eskadra Towarzysząca

49 eskadra towarzysząca – pododdział lotnictwa Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

49 Eskadra Towarzysząca
Ilustracja
Godło malowane na samolotach eskadry
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1 listopada 1937

Rozformowanie

24 sierpnia 1939

Dowódcy
Pierwszy

por. obs. Bernard Krupa

Ostatni

kpt. obs. Franciszek Rybicki

Organizacja
Dyslokacja

Garnizon Toruń
Garnizon Bydgoszcz

Rodzaj sił zbrojnych

Wojsko[a]

Rodzaj wojsk

Lotnictwo

Podległość

II/4 Dywizjon Towarzyszący
Wydzielony dywizjon towarzyszący

Historia

edytuj

Z dniem 1 listopada 1937 w 4 pułku lotniczym w Toruniu przystąpiono do formowania 46 i 49 eskadry towarzyszącej. Obie eskadry organizowano na bazie 43 eskadry towarzyszącej. Proces formowania 49 eskadry towarzyszącej zakończono wiosną 1938, gdy dla obu jej plutonów skompletowano samoloty Lublin R.XIII.

W tym samym czasie utworzono dowództwo II/4 dywizjonu towarzyszącego. Dowódcą dywizjonu został mjr pil. Tadeusz Czołowski. Podporządkowano mu wszystkie trzy eskadry towarzyszące.

10 listopada 1938 Minister Spraw Wojskowych rozkazem L. dz. 2676/tjn. nakazał sformowanie wydzielonego dywizjonu towarzyszącego na prawach oddziału wydzielonego, w składzie:

  • 46 eskadra towarzysząca
  • 49 eskadra towarzysząca
  • pododdział parkowy nr 4
  • pododdział portowy
  • podkwatermistrzostwo
  • służby

Do organizacji dywizjonu przystąpiono wiosną 1939 na lotnisku Bydgoszcz-Biedaszkowo. Dowódcą dywizjonu mianowano mjr. pil. Romana Rudkowskiego. Według Jerzego Pawlaka organizacja dywizjonu pozostawała w ścisłym związku z planami jego użycia w ramach Korpusu Interwencyjnego.

15 maja 1939 obie eskadry i dowództwo dywizjonu zostały przeniesione z Torunia do Bydgoszczy.

23 sierpnia 1939 zarządzona została mobilizacja jednostek grupy brązowej z wyjątkiem podgrupy 4 (wojska kolejowe). Początek mobilizacji wyznaczono na godzinę 6.00 dnia 24 sierpnia 1939. Zgodnie z założeniami planu mobilizacyjnego „W” 49 eskadra towarzysząca została rozformowana. W tym samym czasie rozformowano dowództwo wydzielonego dywizjonu towarzyszącego. 46 eskadra towarzysząca została przemianowana na 46 eskadrę obserwacyjną i razem z pododdziałem parkowym nr 4 podporządkowana dowódcy lotnictwa i OPL Armii „Pomorze”.

Personel eskadry

edytuj
Personel eskadry w marcu 1939[1][b]
Stanowisko Stopień, imię i nazwisko Przydział we IX 1939
dowódca kpt. Władysław Emil Dawidek
dowódca I/49 kpt. Franciszek Wesołowski
dowódca II/49 por. Stanisław Kostka Racibor Osiadacz
pilot por. Jan Feliks Wronka
obserwator por. Lutmił Marceli Kozłowski
obserwator por. piech. Witold Jan Szumyłowicz
obserwator por. piech. Bronisław Władysław Stacherski

Dowódcy eskadry:

  • por. obs. Bernard Krupa (1 XI 1937 – 20 III 1938)
  • por. obs. Władysław Dawidek (20 III 1938 – 13 III 1939)
  • por. obs. Franciszek Wesołowski (13 III – 13 IV 1939)
  • kpt. obs. Franciszek Rybicki (13 IV – 24 VIII 1939)

dowódca I/49 plutonu:

  • por. pil. Mieczysław Stefanicki (1 XI 1937 – 31 XII 1938)
  • por. obs. Franciszek Wesołowski (1 I – 24 VIII 1939)

dowódca II/49 plutonu:

  • por. obs. Wiktor Szumbarski (1 XI 1937 – 31 XII 1938)
  • por. obs. Stanisław Osiadacz (1 I – 24 VIII 1939)

szef mechaników:

  • st. majster wojsk. Jan Bryndal
  • st. majster wojsk. Wojciech Gruszecki

szef eskadry:

  • plut. Ludwik Panowicz

Godło eskadry

edytuj

Godłem 49 eskadry towarzyszącej była czerwono-czarna biedronka na tle białego pięcioboku z czerwoną obwódką[3].

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Ustawa z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku obrony (Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220). W skład Sił Zbrojnych II RP wchodziły wojska lądowe nazywane ówcześnie wojskiem i Marynarka Wojenna. Wojsko składało się z jednostek organizacyjnych wojska stałego i jednostek organizacyjnych Obrony Narodowej, a także jednostek organizacyjnych Korpusu Ochrony Pogranicza.
  2. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[2].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 782.
  2. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  3. ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 314.

Bibliografia

edytuj
  • Izydor Koliński: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego (lotnictwo). Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. 9. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
  • Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4.
  • Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w wojnie obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1982. ISBN 83-206-0281-5.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Kazimierz Sławiński: Lotnisko toruńskie 1920-1945. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983, seria: Biblioteczka Skrzydlatej Polski. ISBN 83-206-0378-1.
  • Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny "W". Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3, s. 108, 218,
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=49_Eskadra_Towarzysząca&oldid=72645850”