2 grosze 1949
2 grosze 1949 – moneta dwugroszowa, wprowadzona do obiegu w dniu wymiany pieniędzy 30 października 1950, zarządzeniem z 14 lutego 1951 roku (M.P. z 1951 r. nr 14, poz. 196)[1], wycofana z obiegu z dniem denominacji z 1 stycznia 1995 roku, rozporządzeniem prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 listopada 1994 (M.P. z 1994 r. nr 61, poz. 541)[1].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Emitent | |
| Typ monety | |
| Nominał |
2 grosze |
| Rocznik |
1949 |
| Emisja | |
| Mennica |
mennica w Budapeszcie, |
| Nakład |
300 106 000 szt. |
| Data emisji |
30 października 1950 |
| Data wycofania |
1 stycznia 1995 |
| Projektant | |
| Opis fizyczny | |
| Masa |
0,57 g |
| Średnica |
16 mm |
| Materiał | |
| Rant |
ząbkowany |
| Stempel | |
Na monecie nie ma umieszczonego znaku mennicy[1].
Awers
edytujW centralnym punkcie umieszczono godło – orła bez korony, poniżej rok 1949, dookoła napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” (nazwa państwa obowiązująca do 1952 roku)[1].
Rewers
edytujNa tej stronie monety znajduje się cyfra „2", poniżej napis „GROSZE”, a pod nim i z lewej strony gałązka[1].
Nakład
edytujMoneta została wybita na krążku aluminiowym o średnicy 16 mm, masie 0,57 grama, z rantem ząbkowanym (karbowanym), według projektu Andreja Petera. W 1949 roku w Budapeszcie wybito 300 000 000 sztuk. W 1953 roku w Warszawie wybito dodatkowe 106 000 sztuk[2].
Opis
edytujMoneta oficjalnie została wycofana z obiegu z dniem denominacji z 1 stycznia 1995 roku, ale ze względu na spadek siły nabywczej z obiegu zniknęła już w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku[1].
Mimo wielu prób nie udało się dotychczas zidentyfikować jakiegokolwiek szczegółu rysunku bądź karbowania rantu, który pozwoliłby jednoznacznie rozróżnić egzemplarze bite w Budapeszcie od tych z Warszawy. Wśród kolekcjonerów istnieje niepotwierdzona oficjalnie teoria, że egzemplarze warszawskie są nieco grubsze i ciemniejsze[1].
W jednej z publikacji internetowych[3] w 2021 r. opisano różnice pomiędzy egzemplarzami z mennic warszawskiej i budapesztańskiej. Wg wspomnianego źródła masa egzemplarzy warszawskich to 0,57 grama, ich grubość wynosi 1,4 mm, na obydwu stronach monety widoczne są półcienie, natomiast monety z Budapesztu mają masę 0,6 grama, grubość 1,3 mm, na awersie i rewersie brak jest widocznych półcieni. Niestety we wspomnianym źródle nie przedstawiono żadnych dowodów, że odróżniające się nieznacznie metrologicznie egzemplarze pochodzą z Mennicy Państwowej w Warszawie, a nie są np. efektem początku procesu bicia 2-groszówki z Budapesztu[3].
28 grudnia 1988 roku do obiegu została wprowadzona moneta jednozłotowa dokładnie o takiej samej średnicy jak moneta 2 grosze 1949[4].
Wersje próbne
edytuj
Istnieją wersje tej monety należące do serii próbnych w mosiądzu i niklu pierwsza z wklęsłym druga wypukłym napisem „PRÓBA”, wybite w nakładzie 100 i 500 sztuk odpowiednio[2]. Katalogi podają również istnienie wersji próbnej technologicznej w miedzioniklu w nieznanym nakładzie[2].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Jerzy Chałupski, Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część trzecia Rzeczpospolita Polska 1945-1952 Polska Rzeczpospolita Ludowa 1952-1989, 2010.
- ↑ a b c Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003.
- ↑ a b Najrzadsza moneta PRL 2 grosze 1949 rok – mit stał się faktem [online], clickweb.home.pl [dostęp 2021-09-24] (pol.).
- ↑ Janusz Parchimowicz, Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 67, ISBN 978-83-87355-01-2.