20 Armia (ZSRR)
20 Armia (ros. 20-я армия) – związek operacyjny Armii Czerwonej z okresu II wojny światowej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
czerwiec 1941 |
| Rozformowanie |
21 kwietnia 1944 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
gen. por. Fiodor Riemiezow |
| Ostatni |
gen. por. Nikołaj Gusiew |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
Historia
edytujPierwsze formowanie
edytujArmia została sformowana w czerwcu 1941 roku w Orłowskim Okręgu Wojskowym. Od dniu 26 czerwca włączona została w skład armii rezerwowych Naczelnego Dowództwa.
W dniu 2 lipca 1942 roku weszła w skład Frontu Zachodniego i skierowana do walk na Białorusi, wzięła udział w kontrnatarciu w rejonie Orszy, w dniach 2–6 lipca przeciw niemieckiej 3 Grupie Pancernej[1]. Następnie broniła Orszy oraz linii obronnych na kierunku Smoleńska. Pod koniec lipca została okrążona. Po wyjściu z okrążenia zajęła pozycje obronne w rejonie Jarcewa.
W październiku 1941 roku wzięła udział w operacji wiaźmińskiej, w trakcie której powtórnie znalazła się w okrążeniu na zachód od Wiaźmy. W ciężkich walkach resztki oddziałów armii wyszły na możejską linię obrony. Z powodu dużych strat rozkazem Naczelnego Dowództwa z dnia 20 października została rozwiązana, a jej oddziały zostały przekazane innym armiom Frontu Zachodniego.
Drugie formowanie
edytujPonownie została sformowana w rozkazem z dniem 30 listopada 1941 roku z oddziałów grupy operacyjnej płk. Aleksnadra Liziukowa, wchodzącej w skład Frontu Zachodniego. W dniach 6 – 25 grudnia 1941 roku wzięła udział w kontrnatarciu w ramach operacji klinsko-sołniecznogorskiej, zdobywając m.in. Sołniecznogorsk. Od stycznia do kwietnia 1942 roku brała udział w operacji rżewsko-wiażminskiej docierając w rejon Gżatska. W sierpniu 1942 roku bierze udział w kontrnatarciu rejonie Rżewa.
Następnie do marca 1943 roku zajmuje pozycję na linii obronnej Rżew – Wiaźma, a następnie w kontrnatarciu w ramach operacji rżewsko-wiażminskiej w której uczestniczy w dniach 2–31 marca. Po czym została wycofana do drugiej linii.
W dniu 23 lipca 1943 roku została przekazana do odwodu Naczelnego Dowództwa Armii Czerwonej. 10 sierpnia 1943 roku weszła w skład Frontu Kalinińskiego, lecz już 1 września ponownie została włączona w skład odwodu Naczelnego Dowództwa.
W dniu 15 października 1943 roku weszła w skład Frontu Nadbałtyckiego[2]. W dniu 5 listopada 1943 roku ponownie włączona w skład odwodu Naczelnego Dowództwa. 10 kwietnia 1944 roku włączona w skład Frontu Leningradzkiego.
W dniu 21 kwietnia 1944 roku zgodnie z rozkazem z dnia 18 kwietnia 1944 roku Naczelnego Dowództwa została rozformowana, a na bazie jej dowództw utworzono dowództwo 3 Frontu Nadbałtyckiego.
Dowódcy
edytujPierwsze formowanie
edytuj- gen. por. Fiodor Riemiezow (1941)[3]
- gen. por. Pawieł Kuroczkin (1941)
- gen. por. Michaił Łukin (od 8 sierpnia 1941)[4]
- gen. por. Filip Jerszakow (1941)
Drugie formowanie
edytuj- gen. mjr/gen. por. Andriej Własow (1941–1942)
- gen. por. Maks Reiter (1942)
- gen. mjr Nikołaj Kiriuchin (1942)
- gen. por. Michaił Chozin (1942-1943)
- gen. mjr Nikołaj Bierzarin (1943)
- gen. mjr Arkady Jermakow (1943)
- gen. por. Nikołaj Bierzarin (1943)
- gen. mjr Anton Łopatin (1943)
- gen. por. Nikołaj Gusiew (1943-1944)
Skład
edytuj| 2 lipca 1941 | 7 lipca 1941 | 1 grudnia 1942 |
|---|---|---|
| 61 Korpus Strzelecki | 5 Korpus Zmechanizowany | 331 Dywizja Strzelecka |
| 69 Korpus Strzelecki | 352 Dywizja Strzelecka | |
| 7 Korpus Zmechanizowany | 28 Brygada Strzelecka | |
| 35 Brygada Strzelecka | ||
| 64 Brygada Strzelecka | ||
Przypisy
edytuj- ↑ Plikus (kier.) 1968 ↓, s. 103.
- ↑ W dniu 20 października 1943 roku front został przemianowany na 2 Front Nadbałtycki.
- ↑ Sztemienko 1969 ↓, s. 38.
- ↑ Plikus (kier.) 1968 ↓, s. 109,110.
Bibliografia
edytuj- Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1975.
- Andriej Grieczko: Siły zbrojne państwa radzieckiego. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1975.
- Велкая Отечественная война 1941–1945. Moskwa: Политиэдат, 1985.
- Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944–1945. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1974.
- Sergiej Sztemienko: Sztab generalny w latach wojny. Warszawa: 1969.
- Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.