13 Kołobrzeski Batalion Saperów
13 Kołobrzeski Batalion Saperów (13 bsap) – samodzielny pododdział wojsk inżynieryjnych ludowego Wojska Polskiego.
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1944 |
Rozformowanie |
1989 |
Nazwa wyróżniająca | |
Tradycje | |
Kontynuacja |
13 Ośrodek Szkolenia Specjalistów Wojsk Inżynieryjnych |
Dowódcy | |
Pierwszy |
mjr dypl. Adolf Lewkowicz |
Ostatni |
ppłk dypl. Henryk Wolski |
Organizacja | |
Numer | |
Dyslokacja | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość | |
Odznaczenia | |
Sformowany w Dawidówce koło Żytomierza na podstawie rozkazu dowódcy 1 Armii Polskiej w ZSRR nr 0130 z 5 lipca 1944 jako jednostka 6 Pomorskiej Dywizji Piechoty.
Przysięgę żołnierze batalionu złożyli w rejonie Przemyśla 18 października 1944.
Obsada personalna
edytuj- mjr dypl. Adolf Lewkowicz – 08.1944 – 11.1944
- mjr Michał Bogdanów – 11.1944 – 11.1945
- por. Mikołaj Radionow – 11.1945 – 02.1946
- kpt. Henryk Jarosz – 03.1946 – 03.1947[8]
- kpt Bolesław Kłak – 03.1947 – 04.1948[9]
- mjr Tadeusz Smażewski – 04.1948 – 11.1951
- mjr Zenon Sawicz – 11.1951 – 03.1953
- kpt. Edward Tyli – 03.1953 – 11.1955
- kpt. Mieczysław Męczyński –11.1955 – 10.1961
- ppłk Lesław Data – 10.1961 – 03.1968
- ppłk Ryszard Krąg – 04.1968 – 12.1973
- ppłk Eugeniusz Pacholarz – 03.1968 – 04.1968, 12.1973 – 12.1978
- ppłk Jerzy Maruszak – 12.1978 – 04.1987
- ppłk dypl. Henryk Wolski – 04.1987 – 01.1989
Struktura organizacyjna
edytuj- Etat 04/506[10]
- dowództwo i sztab
- 3 x kompanie saperów
- 3 x pluton saperów
- drużyna zaopatrzenia
- kwatermistrzostwo
- magazyn techniczny
- drużyna gospodarcza
Razem w batalionie było: 254 żołnierzy, w tym oficerów – 33, podoficerów – 44, szeregowych – 177.
sprzęt:
- samochody – 3
- łodzie MN – 1
Batalion w okresie pokoju
edytujPo wojnie na terenie kraju rozminowywał tereny woj. krakowskiego w powiatach: Wadowice, Bielsko i Żywiec,oraz woj. rzeszowskiego i kieleckiego. Rozminowywał również Przełęcz Dukielską. W woj. rzeszowskim i krakowskim w akcjach przeciwlodowych ochraniał mosty na rz. Wisłoka. Likwidował skutki huraganu w woj. rzeszowskim. Budował też mosty i wykonywał prace melioracyjne w powiecie radomskim, uczestniczył w renowacji kopców Krakusa, Wandy i Kościuszki w Krakowie. W miejscowości Ropczyce pomagał przy budowie stadionu sportowego. Za zasługi w działaniach wojennych otrzymał krzyż Krzyż Srebrny Virtuti Militari rozkazem Naczelnego Dowódcy WP nr 105 z 4 kwietnia 1946. W okresie pokojowym otrzymał odznaki: „Za zasługi w Zwalczaniu Powodzi”, „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” i „Polskiego Czerwonego Krzyża” III stopnia[11]
W marcu 1946 dyslokowano batalion z Oświęcimia do Krakowa. W 1948 batalion otrzymał sztandar wojskowy ufundowany przez mieszkańców Krakowa. We wrześniu 1948 dyslokowano go z Krakowa do Dębicy[12]. (JW 2467).
Rozkazem MON Nr 0025/Org. z 2 kwietnia 1957 batalion został włączony w skład 9 Dywizji Piechoty.
W 1989 batalion zostaje przekształcony w 13 Ośrodek Szkolenia Specjalistów Wojsk Inżynieryjnych. Z dniem 1 maja 1995 13 OSSWInż został przeformowany w 3 pułk saperów.
Przypisy
edytuj- ↑ Według Małej kroniki... był to Rozkaz Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego nr 225 z 29 września 1945
- ↑ Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP Nr 105 z 4 kwietnia 1946 13 Batalionowi Saperów 6 DP nadano wyróżniającą nazwę "Kołobrzeski"
- ↑ Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org. z 30.03.1946 roku
- ↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
- ↑ a b Kajetanowicz 2005 ↓, s. 427.
- ↑ Malczewski i Polkowski 1970 ↓, s. 166.
- ↑ Stowarzyszenie Saperów Dębickich - 13 bsap [online], www.saperzy-debica.pl [dostęp 2017-11-21] (pol.).
- ↑ Barszczewski 1998 ↓, s. 294.
- ↑ Kaczmarski i Soroka 1982 ↓, s. 322.
- ↑ Malczewski i Polkowski 1970 ↓, s. 153.
- ↑ Kaczmarski i Soroka 1982 ↓, s. 323.
- ↑ Kajetanowicz 2005 ↓, s. 429.
Bibliografia
edytuj- Zdzisław Barszczewski: Przywrócone życiu. Rozminowanie ziem Polski. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1998. ISBN 83-11-08751-2.
- Franciszek Kaczmarski, Stanisław Soroka: Wojska inżynieryjne LWP w latach 1945–1979. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06710-4.
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Juliusz Malczewski, Roman Polkowski: Wojsko Polskie. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek inżynieryjno-saperskich, drogowych i chemicznych. T. 4. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
- Mikołaj Plikus (red.): Mała kronika ludowego Wojska Polskiego 1943–1973. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.