1,1,2,2-Tetrabromoetan, TBE, C
2H
2Br
4 – organiczny związek chemiczny będący bromową pochodną etanu. Ma postać ciężkiej, żółtawej cieczy o zapachu kamfory i jodoformu. Nie rozpuszcza się w wodzie, jednak miesza się z wieloma rozpuszczalnikami organicznymi, m.in. etanolem, eterem dietylowym i chloroformem. Otrzymuje się go poprzez bromowanie acetylenu[2].
1,1,2,2-Tetrabromoetan
|
|
| Nazewnictwo
|
|
|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
1,1,2,2-tetrabromoetan
|
| Inne nazwy i oznaczenia
|
| TBE, sym-tetrabromoetan, tetrabromek acetylenu[1], ciecz Muthmanna
|
|
| Ogólne informacje
|
| Wzór sumaryczny
|
C2H2Br4
|
| Masa molowa
|
345,65 g/mol
|
| Wygląd
|
żółta, lepka ciecz[1] o zapachu kamfory i jodoformu[2]
|
| Identyfikacja
|
| Numer CAS
|
79-27-6
|
| PubChem
|
6588
|
|
|
| InChI
|
InChI=1S/C2H2Br4/c3-1(4)2(5)6/h1-2H
|
| InChIKey
|
QXSZNDIIPUOQMB-UHFFFAOYSA-N
|
|
|
|
|
|
| Niebezpieczeństwa
|
| Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2015-04-20]
|
|
|
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
|
| Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[5]
|
|
|
|
|
| Zwroty H
|
H319, H330, H412
|
| Zwroty P
|
P260, P273, P284, P305+P351+P338, P310[3]
|
|
|
| Europejskie oznakowanie substancji
|
| oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
|
| Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[5]
|
|
Silnie
toksyczny
(T+)
|
|
|
|
| Zwroty R
|
R26, R36, R52/53
|
| Zwroty S
|
S1/2, S24, S27, S45, S61
|
|
|
| NFPA 704
|
Na podstawie
podanego źródła[6]
|
|
|
|
|
| Temperatura samozapłonu
|
335 °C[7]
|
| Numer RTECS
|
KI8225000
|
| Dawka śmiertelna
|
LD50 1200 mg/kg (szczur, doustnie)[3]
|
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
|
|
|
TBE znajduje zastosowanie w mikroskopii oraz jako rozpuszczalnik[2]. Jest również tzw. cieczą ciężką (gęstość 2,97 g/cm³) stosowaną przy wzbogacaniu minerałów (metoda DMS, ang. dense-medium separation)[8]. Tym sposobem można przykładowo oddzielić kwarc (2,65 g/cm³) od hematytu (5,1 g/cm³) – minerał o gęstości mniejszej od TBE będzie unosił się na powierzchni cieczy, natomiast o gęstości większej, opadnie na dno[9]. Pożądaną gęstość tetrabromoetanu można otrzymać poprzez jego rozcieńczenie acetonem lub spirytusem mineralnym[8]. TBE stosuje się również w syntezie chemicznej, np. jako składnik katalizatora (źródło bromu) w procesie Amoco do otrzymywania kwasu tereftalowego[10].
- ↑ Pomiar w fazie ciekłej, który może być obarczony dużym błędem.
- ↑ a b c d e f g h i Lide 2009 ↓, s. 3-468.
- ↑ a b c d sym-Tetrabromoethane, [w:] Merck Index. An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals, wyd. 13, Whitehouse Station: Merck & Company, 2001, ISBN 0-911910-13-1, OCLC 224225657 (ang.).
- ↑ a b c 1,1,2,2-Tetrabromoethane (nr 185574) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2015-04-20]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Lide 2009 ↓, s. 9-58.
- ↑ a b 1,1,2,2-Tetrabromoetan, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-20] (ang.).
- ↑ 1,1,2,2-Tetrabromoetan, międzynarodowa karta bezpieczeństwa chemicznego, Międzynarodowa Organizacja Pracy [dostęp 2015-04-20] (pol. • ang.).
- ↑ Lide 2009 ↓, s. 15-21.
- ↑ a b Richard O.R.O. Bunt Richard O.R.O., Dense-Medium Separation, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, s. 5, ISBN 978-3-527-30385-4 (ang.).
- ↑ Henry E.H.E. Cohen Henry E.H.E., Solid-Solid Separation, Introduction, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, s. 5, ISBN 978-3-527-30385-4 (ang.).
- ↑ Richard J.R.J. Sheehan Richard J.R.J., Terephtalic Acid, Dimethyl Terephtalate, and Isophtalic Acid, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, s. 2, ISBN 978-3-527-30385-4 (ang.).
