Ștefan Chițac
Ștefan Chițac, Stiefan Fłorowicz Kicak (ur. 28 grudnia 1933 w Ostryci, zm. 7 sierpnia 2011 w Tyraspolu) – radziecki, następnie naddniestrzański generał, z pochodzenia Mołdawianin, jeden z twórców i dowódców sił zbrojnych samozwańczej Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej w wojnie o Naddniestrze.
Data i miejsce urodzenia |
28 grudnia 1933 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
7 sierpnia 2011 |
Minister Obrony Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej | |
Okres |
od wrzesień 1991 |
Główny Inspektor Wojskowy przy Naczelnym Dowódcy Sił Zbrojnych Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej | |
Okres |
od październik 1992 |
Odznaczenia | |
generał pułkownik | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1952–2011 |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie chłopskiej mołdawskiego pochodzenia na Bukowinie, ówcześnie należącej do Rumunii (ob. obwód czerniowiecki Ukrainy). Ukończył szkołę pedagogiczną w Czerniowcach i pracował jako nauczyciel matematyki. W 1952 r. został powołany do służby wojskowej i skierowany do szkoły karabinów maszynowych w Winnicy. W 1953 r. uczestniczył w walkach z oddziałami UPA. Po jej ukończeniu służył w okręgach wojskowych Kijowskim, Północnym, Leningradzkim, Zakarpackim. W 1965 r. zaocznie ukończył studia geograficzne na Moskiewskim Uniwersytecie Państwowym im. Łomonosowa, zaś w 1966 r. - Akademię Wojskową im. Michaiła Frunzego[1]. Przez kolejne pięć lat był kolejno dowódcą batalionu zmotoryzowanego, oficerem zarządu operacyjnego, dowódcą pułku Południowej Grupy Wojsk w Budapeszcie i w Segedzie, brał udział w interwencji radzieckiej w Czechosłowacji. Po powrocie do ZSRR służył w Turkiestańskim Okręgu Wojskowym. Uczestniczył od 1980 r. w wojnie w Afganistanie, w latach 1986–1989 będąc zastępcą szefa sztabu 40 Armii[1].
Po wycofaniu wojsk radzieckich z Afganistanu został zastępcą szefa sztabu 14 Armii stacjonującej w Tyraspolu, a w maju 1990 r. przeniesiono go oficjalnie na emeryturę[1]. W rzeczywistości Chițac, podobnie jak większość żołnierzy 14 Armii (80% z nich urodziło się na terenie Naddniestrza[2]), stanął po stronie kształtującej się samozwańczej Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej w konflikcie z władzami mołdawskimi w Kiszyniowie[3]. 30 września 1991 r. prezydent Naddniestrza Igor Smirnow mianował go dowódcą utworzonej 10 września Dniestrzańskiej Gwardii Republikańskiej. Gen. Chițac faktycznie budował ją od podstaw[1]. W kwietniu 1992 r. został mianowany ministrem obrony Naddniestrza (szefem Zarządu Obrony Naddniestrza[1])[3]. Pozostawał nim przez cały pozostały okres wojny o Naddniestrze[1], zakończonej w lipcu 1992 r.[4] Od października tego roku do końca życia był inspektorem wojskowym przy głównodowodzącym siłami zbrojnymi Naddniestrza[1].
Zmarł w 2011 r. i został pochowany na Kurhanie Chwały na terenie Cmentarza Zachodniego w Tyraspolu[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Памяти Стефана Флоровича Кицака На русском языке Радио Приднестровья [online], www.radiopmr.org [dostęp 2017-07-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-09-13] .
- ↑ P. Oleksy, Mołdawski nacjonalizm vs. naddniestrzańska państwotwórczość — przesłanki społecznej mobilizacji w konflikcie naddniestrzańskim, "Sensus Historiae", vol. XI, s. 178-179.
- ↑ a b Ch. King, The Moldovans. Romania, Russia and the Politics of Culture, Hoover Institution Press, Stanford University Press, Stanford 2000, ISBN 978-0-8179-9792-2, s. 192.
- ↑ Ch. King, The Moldovans. Romania, Russia and the Politics of Culture, Hoover Institution Press, Stanford University Press, Stanford 2000, ISBN 978-0-8179-9792-2, s. 190.
- ↑ В Тирасполе открыт памятник Стефану Кицаку, „Новости Приднестровья” [dostęp 2017-07-23] (ros.).