Żytowań
Żytowań (niem. Seitwann, łuż. Žytowań)[4] – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin.
| wieś | |
 Droga do wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2013) |
117[2] |
| Strefa numeracyjna |
68 |
| Kod pocztowy |
66-620[3] |
| Tablice rejestracyjne |
FKR |
| SIMC |
0909667 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Gubin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego  | |
 52°01′03″N 14°45′02″E/52,017500 14,750556[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Historia
edytujWieś nazywała się w roku 1370 (niem. Sythewin), a w 1421 i od 1591 Seitwann[5][6]. Należała do klasztoru w Neuzelle od 1280/81 aż do 1817 roku[6]. Była kilkakrotnie dawana pod zastaw wielu rodzinom: rodzinie von Bomsdorf do XV wieku, w XVI wieku rodzinom von Steinkeller, von Maxen, von Blauen i w XVII wieku ponownie rodzinie von Bomsdorf[6]. Powracała jednak do klasztoru i należała do jego majątku do 1817 roku. Znajdował się tutaj barokowy kościół katolicki[5], który w 1746 roku poświęcił opat Martinus z Nauzelle[6], ale w ostatnich miesiącach wojny SS wysadziło zabytkowy kościół, ponieważ był widoczny z daleka i stanowił łatwy cel dla radzieckiej artylerii[7]. Na początku XIX wieku stał nad Nysą domek przewoźników[5][7]. Folwark sprzedano w 1928 roku, a drewniany most przez Nysę w kierunku (niem. Coschen) został w lutym 1945 roku wysadzony[5][7]. W czasie działań wojennych wieś w 25% została zniszczona[7].
W strażnicy w Żytowaniu od 28 maja do 12 czerwca 1945 roku granicę ochraniał 32 Pułk Piechoty 8 Dywizji Piechoty[7]. Pomiędzy Żytowaniem a Kosarzynem znajdował się od 12 czerwca do 25 września posterunek graniczny 6 kompanii piechoty 38 Pułku Piechoty 11 Dywizji Piechoty[7]. W Żytowaniu stacjonował sztab 1 batalionu 15 Pułku Piechoty 5 Dywizji Piechoty[7].
Po powstaniu w 1945 roku Wojsk Ochrony Pogranicza w Żytowaniu w ramach 2 Oddziału WOP zostaje zorganizowana 34 strażnica, której komendantami byli chor. Kurowski i ppor. Leon Gruza. W 2002 roku, po różnych reorganizacjach, strażnica weszła w skład GPK Gubin[7]. W październiku 2010 roku obiekty po byłej strażnicy zostały wystawione na sprzedaż przez Oddział Terenowy Agencji Mienia Wojskowego w Gorzowie Wielkopolskim[7].
W 1939 roku zamieszkiwało tu 229 osób, w 1988 roku 151, a w 1999 roku 123 osoby[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 164605
- ↑ Rozmieszczenie ludności w gminie według miejscowości. Gmina Gubin. [dostęp 2015-11-16].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1654 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rudolf Lehmann: Historisches Ortslexikon für die Niederlausitz Band 2. Die Kreis Cottbus, Spremberg, Guben und Sorau. 2011. ISBN 978-3-941919-90-7.
- ↑ a b c d Gubińskie Towarzystwo Kultury - Zeszyty Gubińskie nr 5 s. 32
- ↑ a b c d e Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 348
- ↑ a b c d e f g h i Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 349
Bibliografia
edytuj- Wydawnictwo Gubińskiego Towarzystwa Kultury 1999 r. - Zeszyty Gubińskie nr 5 s.32
- Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949…. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2011, s. 348-352. ISBN 978-83-88059-54-4.