Żygląd
Żygląd (niem. Zeigland[4]) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Papowo Biskupie. Żygląd zajmuje powierzchnię 578,25 hektarów[5]. W 2013 roku w Żyglądzie działało 14 podmiotów gospodarczych[4].
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
296[2] |
| Strefa numeracyjna |
56 |
| Kod pocztowy |
86-221[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CCH |
| SIMC |
0848204 |
Położenie na mapie gminy Papowo Biskupie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu chełmińskiego  | |
 53°15′30″N 18°30′55″E/53,258333 18,515278[1]
| |
Historia
edytujŚredniowiecze
edytujJuż w okresie wczesnego średniowiecza powstał tutaj mazowiecki gród[6], zbudowany na bazie stożka liczącego około 50 metrów średnicy, z majdanem około 12 metrów[5]. Ślady grodu znajdują się do dzisiaj[5].
Pierwsza wzmianka w źródle pisanym o miejscowości pochodzi z roku 1423[5]. Wieś wtedy występowała pod nazwami: Segenande (1423-24), Zygland (1570), Ygląd, Zeigland[4]. W średniowieczu była to własność rycerska w granicach komturstwa starogrodzkiego[4]. W latach 1423–1424 rycerze Alger, Albrechti Ebirke posiadali w Żyglądzie po 16 łanów ziemi[4]. Byli oni zobowiązani do służby w zbroi lekkiej[4]. Właścicielami ziem w Żyglądzie byli: Jan Trzebski (1570), Piotr Żyglęcki, Paweł Szachocki, Anna Wolska, Ludwik Skalski (1667), Michał Orłowski, Franciszek Bajerski, Kazimierz Pląskowski (1771), Zalewski (1785)[4].
Okres zaborów
edytujPierwszy spis ludności pochodzi z roku 1773[4]. Wieś wtedy liczyła 80 mieszkańców (wśród nich m.in. Kazimierz Pląskowski, woźnica Jan Sławiński, chłopi: Batlewski, Urban Ratkowski, Michał Jasiński, ogrodnicy: Jakub Grzempski, Adam Tullusz, młynarz Szczepan Daszkowski, karczmarz Florian Krupecki, owczarz Jacek Michalski)[4].
W 1885 roku Żygląd zajmował powierzchnię 581 hektarów[4]. Wieś liczyła 42 budynki mieszkalne, zamieszkane przez 230 mieszkańców (w tym 161 katolików)[4].
Czasy współczesne
edytujW 1992 roku podłączono 54 gospodarstwa do gminnego wodociągu wiejskiego[7]. Pod wodociąg podłączono 54 gospodarstwa (w Dubielnie o długości 3,6 km 13 gospodarstw oraz 41 gospodarstw w Jeleńcu)[7]. W 2000 roku rozpoczęto remont dróg w miejscowości[8]. W 2004 roku wybudowano kanalizację sanitarną w miejscowości[9]. Dalsza rozbudowa kanalizacji odbywa się w latach 2006-2007[9]. W 2006 wybudowano drogę Żygląd-Papowo Biskupie, Żygląd-Jeleniec[9]. W 2009 roku wyremontowano świetlię wiejską[10].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Zabytki
edytujWedług rejestru zabytków NID[11] na listę zabytków wpisany jest cielętnik (budynek gospodarczy) w zespole dworskim, z końca XIX w., nr rej.: 571 z 27.11.1987.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 164537
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1654 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e f g h i j k Waldemar Rozynkowski: Szkice z dziejów Gminy Papowo Biskupie. Papowo Biskupie: Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Papowo Biskupie, 2014, s. 139. ISBN 978-83-940216-0-3.
- ↑ a b c d Waldemar Rozynkowski: Szkice z dziejów Gminy Papowo Biskupie. Papowo Biskupie: Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Papowo Biskupie, 2014, s. 138. ISBN 978-83-940216-0-3.
- ↑ Tomasz Torbus, Zamki konwentualne Państwa Krzyżackiego w Prusach. Część II: Katalog, Słowo/Obraz Terytoria, 2023, ISBN: 978-83-7453-216-7, s.206-217
- ↑ a b Waldemar Rozynkowski: Szkice z dziejów Gminy Papowo Biskupie. Papowo Biskupie: Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Papowo Biskupie, 2014, s. 141. ISBN 978-83-940216-0-3.
- ↑ Waldemar Rozynkowski: Szkice z dziejów Gminy Papowo Biskupie. Papowo Biskupie: Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Papowo Biskupie, 2014, s. 142. ISBN 978-83-940216-0-3.
- ↑ a b c Waldemar Rozynkowski: Szkice z dziejów Gminy Papowo Biskupie. Papowo Biskupie: Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Papowo Biskupie, 2014, s. 144. ISBN 978-83-940216-0-3.
- ↑ Waldemar Rozynkowski: Szkice z dziejów Gminy Papowo Biskupie. Papowo Biskupie: Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Papowo Biskupie, 2014, s. 145. ISBN 978-83-940216-0-3.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 30 [dostęp 2016-05-26].