Żabka (smyczek)
Żabka (inaczej karafułka) – dolna część smyczka, w której umieszczono koniec włosia. Śrubka na końcu drzewca umożliwia przesuwanie karafułki i regulację napięcia włosia[1].
Historia
edytujŻabka kształtowała się w wyniku poszukiwania sposobu na utrzymanie włosia w smyczku w pewnej odległości od drzewca. "Przez wiele stuleci żabka przypominała wyglądem luźno przytwierdzony drewniany klinik". Zaokrąglenie i wyżłobienie rowka dopasowanego do drzewca ułatwiło jej zamocowanie. Włosie owijano wokół żabki i zaciskano między nią a drewnianym prętem[2].
Pod koniec XVII wieku wprowadzono mechanizm umożliwiający zmianę napięcia włosia: "żabkę przesuwającą się w wykonanym w pręcie korytku, zaopatrzono w drucianą pętlę, którą można było zahaczyć za jeden z zębów, naciętych na metalowej płytce, wbitej w zewnętrzną stronę pręta"[2].
Na początku XVIII wieku zębatkę zastąpiono umieszczoną wewnątrz drzewca śrubą. Ten mechanizm jest stosowany również w obecnych czasach. Do regulacji siły napinającej służy śruba z ozdobnie wykonanym pokrętłem[2].
Wskazówki wykonawcze
edytujGra „przy żabce” (fr. au talon) – pociąganie dolną połową smyczka.
Przypisy
edytuj- ↑ 36. Smyczek, [w:] Mieczysław Drobner, Instrumentoznawstwo i akustyka, wyd. 7 fotoofsetowe (3 rzut), Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 51, ISBN 979-83-224-0469-9.
- ↑ a b c Curt Sachs, Historia instrumentów muzycznych, wyd. 2, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1989, s. 346-347, ISBN 83-224-0324-0.
